সমললৈ যাওক

কোলাহল (শব্দ)

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
নাছাৰ গ্লেন ৰিচাৰ্চ চেণ্টাৰৰ গৱেষকসকলে ১৯৬৭ চনত বিমানৰ ইঞ্জিনৰ শব্দ জুখিছিল

অবাঞ্চিত বা ক্ষতিকাৰক শব্দক কোলাহল বোলে, যাক অপ্ৰিয়, উচ্চ বা শ্ৰৱণ ক্ষমতাত বিঘ্নকাৰী বুলি গণ্য কৰা হয়। পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা শব্দ আৰু আকাংক্ষিত শব্দৰ মাজত কোনো পাৰ্থক্য নাথাকে, কিয়নো দুয়োটাই বায়ু বা পানীৰ দৰে মাধ্যমৰ মাজেৰে হোৱা কম্পন। মগজুৱে শব্দ গ্ৰহণ আৰু অনুভৱ কৰাৰ পাছত এই পাৰ্থক্যৰ সৃষ্টি হয়।[1][2]

ধ্বনিবিজ্ঞানৰ কোলাহল ধ্বনি ক্ষেত্ৰৰ যিকোনো শব্দ, ই ইচ্ছাকৃত (যেনে, সংগীত বা বাক্য) বা অনিচ্ছাকৃত হ’ব পাৰে। ইয়াৰ বিপৰীতে ইলেক্ট্ৰনিকছৰ শব্দ মানুহৰ কাণেৰে শুনা নাযায় আৰু ধৰা পেলাবলৈ যন্ত্ৰৰ প্ৰয়োজন হ'ব পাৰে।[3]

অডিঅ’ ইঞ্জিনিয়াৰিঙত কোলাহলে অবাঞ্চিত অৱশিষ্ট ইলেক্ট্ৰনিক শব্দ সংকেতক বুজাব পাৰে, যিয়ে সোঁসোৱনি হিচাপে শুনা ধ্বনিবিজ্ঞানৰ শব্দৰ জন্ম দিয়ে। এই সংকেত শব্দ সাধাৰণতে A-weighting[4] বা ITU-R 468 weighting ব্যৱহাৰ কৰি জুখিব পাৰি।[5]

পৰীক্ষামূলক বিজ্ঞানত কোলাহলে তথ্যৰ যিকোনো যাদৃচ্ছিক উঠা-নমাক বুজাব পাৰে, যিয়ে কোনো সংকেতৰ উপলব্ধিত বাধা দিয়ে।[6][7]

জোখ-মাখ[সম্পাদনা কৰক]

শব্দ তৰংগৰ প্ৰসাৰণ আৰু কম্পনাংকৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কোলাহল জুখিব পাৰি। প্ৰসাৰণে তৰংগটো কিমান বলপূৰ্বক জুখিব পাৰে। শব্দ তৰংগত থকা শক্তি ডেচিবেল (dB)ত জুখিব পাৰি, যিটো শব্দৰ উচ্চতা বা তীব্ৰতাৰ পৰিমাপন কৰে; এই জোখটোৱে শব্দ তৰংগৰ ব্যাপ্তি বৰ্ণনা কৰে। ডেচিবেলবোৰ ল’গাৰিডমিক স্কেল(logarithmic scale)ত প্ৰকাশ কৰা হয়। আনহাতে, pitch-এ শব্দৰ কম্পনাংক বৰ্ণনা কৰে আৰু ইয়াক হাৰ্টজ (Hz)ত জুখিব পাৰি।[8]

বায়ুমণ্ডলত শব্দ জুখিব পৰা প্ৰধান যন্ত্ৰটো হ’ল চাউণ্ড লেভেল মিটাৰ। কোলাহল জুখিবলৈ বিভিন্ন ধৰণৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়; বৃত্তিগত পৰিৱেশত কোলাহল ড'জিমিটাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, পৰিৱেশৰ কোলাহল আৰু শব্দ প্ৰদূষণ জুখিবলৈ কোলাহল মনিটৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু শেহতীয়াকৈ স্মাৰ্টফোন ভিত্তিক চাউণ্ড লেভেল মিটাৰ প্ৰয়োগ(এপ)[9] ক্ৰাউডছ'ৰ্চ আৰু বিনোদনমূলক আৰু কম্যুনিটি নইজ মেপ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।[10][11][12]

মানুহে প্ৰতিটো কম্পনাংকত শুনিবলৈ সক্ষম হোৱা শব্দটোক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিবলৈ শব্দ বৰ্ণালীত এ-ৱেটিং (A-weighting) প্ৰয়োগ কৰা হয়। এইদৰে শব্দৰ চাপ dBA ৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ কৰা হয়। এজন ব্যক্তিয়ে শুনিব পৰা আটাইতকৈ কোমল স্তৰ হ’ল 0 dBA। সাধাৰণ কথা কোৱা কণ্ঠস্বৰ প্ৰায় ৬৫ ​​ডিবিএ। এটা ৰক কনচাৰ্ট প্ৰায় ১২০ ডিবিএ হ’ব পাৰে।

ৰেকৰ্ডিং আৰু পুনঃউৎপাদন[সম্পাদনা কৰক]

অডিঅ', ৰেকৰ্ডিং আৰু সম্প্ৰচাৰ ব্যৱস্থা প্ৰণালীত, অডিঅ' শব্দই প্ৰগ্ৰেমৰ নিস্তব্ধ সময়ত শুনিবলৈ পোৱা অৱশিষ্ট নিম্ন-স্তৰৰ শব্দ (চাৰিটা প্ৰধান ধৰণ: ফোঁচফোঁচনি, গুমগুমনি, কেৰকেৰনি, আৰু গুণগুননি)ক বুজায়। প্ৰত্যাশিত বিশুদ্ধ শব্দ বা নিস্তব্ধতাৰ মাজত এই তাৰতম্য অডিঅ' ৰেকৰ্ডিং সঁজুলি, বাদ্যযন্ত্ৰ বা ৰেকৰ্ডিং কক্ষৰ পৰিৱেশৰ শব্দৰ বাবে হ'ব পাৰে।[13]

অডিঅ' ইঞ্জিনিয়াৰিঙত ই হয় লাউডস্পীকাৰৰ পৰা অহা ধ্বনি শব্দ বা অবাঞ্চিত অৱশিষ্ট ইলেক্ট্ৰনিক শব্দ সংকেতক বুজাব পাৰে, যিয়ে ফোঁচফোচনি হিচাপে শুনা কোলাহলৰ জন্ম দিয়ে। এই সংকেতৰ শব্দ সাধাৰণতে A-weighting বা ITU-R 468 weighting ব্যৱহাৰ কৰি জুখিব পাৰি

কোলাহল প্ৰায়ে ইচ্ছাকৃতভাৱে সৃষ্টি কৰা হয় আৰু অডিঅ’ ৰেকৰ্ডিং আৰু প্ৰজনন সঁজুলিৰ বাবে পৰীক্ষা সংকেত হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

পৰিৱেশৰ কোলাহল[সম্পাদনা কৰক]

কোনো নিৰ্দিষ্ট পৰিৱেশত সৃষ্টি হোৱা সকলো শব্দক একেলগে পৰিৱেশৰ কোলাহল বোলে। পৰিৱেশৰ কোলাহলৰ প্ৰধান উৎস হ'ল পৃথিৱীৰ উপৰিভাগৰ মটৰ গাড়ী, বিমান, ৰে'ল আৰু ঔদ্যোগিক যন্ত্ৰপাতি।[14] এই কোলাহলৰ উৎসসমূহে লাখ লাখ লোকক শব্দ প্ৰদূষণৰ সম্মুখীন কৰায়, যিয়ে কেৱল বিৰক্তিৰ সৃষ্টি কৰাই নহয়, স্বাস্থ্যজনিত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিণতি যেনে, শ্ৰৱণ ক্ষমতা হেৰুওৱাৰ আৰম্ভণি, হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগ আৰু বিভিন্ন সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰে।[15][16][17] চহৰৰ কোলাহল সাধাৰণতে শ্ৰৱণ ক্ষমতা হেৰুৱাই যোৱাৰ সমান তীব্ৰ নহয় কিন্তু ই টোপনিত বাধা দিয়ে, যোগাযোগত ব্যাঘাত জন্মায় আৰু মানুহৰ অন্যান্য কাৰ্যকলাপত বাধা দিয়ে।[18] উৎসৰ তীব্ৰতা হ্ৰাস, ভূমি ব্যৱহাৰৰ পৰিকল্পনা কৌশল, শব্দৰ বাধা আৰু শব্দ ধ্বংস, দিনৰ ব্যৱহাৰৰ নিয়ম, বাহনৰ পৰিচালনা নিয়ন্ত্ৰণ আৰু স্থাপত্যৰ ধ্বনিবিজ্ঞানৰ ডিজাইনৰ ব্যৱস্থাকে ধৰি শব্দৰ মাত্ৰা হ্ৰাস কৰিবলৈ বিভিন্ন ধৰণৰ প্ৰশমন কৌশল আৰু নিয়ন্ত্ৰণ বৰ্তমান উপলভ্য।

নিয়ন্ত্ৰণ[সম্পাদনা কৰক]

কিছুমান ভৌগোলিক অঞ্চল বা নিৰ্দিষ্ট বৃত্তিত অহৰহ উচ্চ মাত্ৰাত শব্দৰ সম্মুখীন হোৱাৰ আশংকা থাকিব পাৰে; নিয়ন্ত্ৰণে স্বাস্থ্যজনিত নেতিবাচক ফলাফল ৰোধ কৰিব পাৰে। শব্দ নিয়ন্ত্ৰণত চৰকাৰৰ ৰাষ্ট্ৰীয়, ৰাজ্যিক বা প্ৰাদেশিক আৰু পৌৰসভা পৰ্যায়ৰ দ্বাৰা স্থাপন কৰা কোলাহল সংক্ৰমণৰ সৈতে জড়িত বিধি বা নিৰ্দেশনাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। পৰিৱেশৰ কোলাহল এনে আইন আৰু মানদণ্ডৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়, যিয়ে নিৰ্দিষ্ট ভূমি ব্যৱহাৰৰ বাবে সৰ্বোচ্চ পৰামৰ্শ দিয়া কোলাহলৰ মাত্ৰা নিৰ্ধাৰণ কৰে, যেনে আৱাসিক অঞ্চল, অসাধাৰণ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্যৰ অঞ্চল বা বিদ্যালয়। এই প্ৰামাণিকসমূহে সাধাৰণতে এটা ওজন ফিল্টাৰ, বেছিভাগ সময়তে A-weighting ব্যৱহাৰ কৰি জোখ নিৰ্ধাৰণ কৰে।[19][20]

যুক্তৰাষ্ট্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

১৯৭২ চনত সকলো আমেৰিকান লোকৰ বাবে এক সুস্থ জীৱন পৰিৱেশ গঢ়ি তোলাৰ বাবে “কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণ আইন’’ গ্ৰহণ কৰা হয়, য’ত কোলাহলে মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব নোৱাৰে। এই নীতিৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল: (১)কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণৰ ক্ষেত্ৰত গৱেষণাৰ সমন্বয় স্থাপন কৰা, (২) বাণিজ্যিক সামগ্ৰীৰ বাবে কোলাহল নিৰ্গমনৰ ওপৰত ফেডাৰেল মানদণ্ড স্থাপন কৰা আৰু (৩) কোলাহল সৃষ্টি আৰু হ্ৰাসৰ বিষয়ে জনসচেতনতা প্ৰসাৰ কৰা।[21][22]

১৯৭৮ চনৰ Quiet Communities Act খনে ৰাজ্য আৰু স্থানীয় পৰ্যায়ত কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণ কাৰ্যসূচীক প্ৰসাৰিত কৰে আৰু কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণৰ ওপৰত এটা গৱেষণা কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰে।[23] দুয়োখন আইনেই পৰিৱেশ সুৰক্ষা সংস্থাক শব্দৰ প্ৰভাৱ অধ্যয়ন আৰু কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণ সম্পৰ্কীয় নিয়মসমূহৰ মূল্যায়ন কৰিবলৈ কৰ্তৃত্ব প্ৰদান কৰিছিল।[24]

“নেচনেল ইনষ্টিটিউট ফৰ অকুপেচনেল ছেফটি এণ্ড হেল্থ’’(NIOSH)-এ কৰ্মক্ষেত্ৰত কোলাহলৰ সংস্পৰ্শৰ বিষয়ে পৰামৰ্শ আগবঢ়ায়।[25][26] ১৯৭২ চনত (১৯৯৮ চনত সংশোধিত) এনআইঅ'এছএইচ-এ কৰ্মক্ষেত্ৰত কোলাহলৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ লগত জড়িত স্থায়ী শ্ৰৱণ ক্ষমতা হেৰুৱাৰ আশংকা হ্ৰাস কৰাৰ উদ্দেশ্যেৰে বৃত্তিগত কোলাহলৰ সংস্পৰ্শৰ সৈতে জড়িত পৰামৰ্শ দিয়া মানদণ্ডসমূহৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰা এখন নথি প্ৰকাশ কৰে।[27] এই প্ৰকাশনে 3-dB বিনিময় হাৰ ব্যৱহাৰ কৰি এটা বৃত্তিৰ পৰিৱেশত শব্দৰ পৰামৰ্শ দিয়া এক্সপ'জাৰ সীমা (REL) 8 ঘণ্টাৰ বাবে 85 dBA লৈ নিৰ্ধাৰণ কৰে (প্ৰতি 3-dB স্তৰ বৃদ্ধি, এক্সপ'জাৰৰ সময় আধালৈ কৰ্তন কৰিব লাগে, অৰ্থাৎ, 88 ৪ ঘণ্টাৰ বাবে dBA, ২ ঘণ্টাৰ বাবে ৯১ dBA, ১ ঘণ্টাৰ বাবে ৯৪ dBA ইত্যাদি)। কিন্তু ১৯৭৩ চনত অকুপেচনেল ছেফটি এণ্ড হেল্থ এডমিনিষ্ট্ৰেচনে (OSHA) ৮ ঘণ্টাৰ গড় ৯০ ডিবিএৰ প্ৰয়োজনীয়তা বজাই ৰাখিছিল। পিছৰ বছৰত OSHA এ নিয়োগকৰ্তাসকলক ৮৫ dBA গড় ৮ ঘণ্টাৰ কৰ্মদিনৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা শ্ৰমিকসকলক শ্ৰৱণ সংৰক্ষণ কাৰ্যসূচী প্ৰদান কৰিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল।[28]

ইউৰোপ[সম্পাদনা কৰক]

ইউৰোপীয় পৰিৱেশ সংস্থাই ইউৰোপীয় সংঘৰ ভিতৰত কোলাহল নিয়ন্ত্ৰণ আৰু অনুসন্ধান নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।[29] কোলাহলৰ সংস্পৰ্শৰ মাত্ৰা নিৰ্ধাৰণ, পৰিৱেশৰ কোলাহল সম্পৰ্কীয় তথ্যত জনসাধাৰণৰ সচেতনতা বৃদ্ধি আৰু পৰিৱেশৰ কোলাহল হ্ৰাস কৰিবলৈ পৰিৱেশৰ কোলাহল নিৰ্দেশনা নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল।[30][31] তদুপৰি, ইউৰোপীয় সংঘত “মেৰাইন ষ্ট্ৰেটেজি ফ্ৰেমৱৰ্ক ডাইৰেক্টিভ’’(MSFD) অনুসৰি পানীৰ তলৰ শব্দও এক প্ৰদূষক।[32] এমএছএফডিয়ে ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহক ভাল পৰিৱেশৰ অৱস্থা লাভ বা বজাই ৰাখিবলৈ বাধ্য কৰে, অৰ্থাৎ "পানীৰ তলৰ শব্দকে ধৰি শক্তিৰ প্ৰৱৰ্তন এনে মাত্ৰাত হয় যিয়ে সাগৰীয় পৰিৱেশত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব পৰা নাই।" [32]

স্বাস্থ্যত প্ৰভাৱ[সম্পাদনা কৰক]

আমেৰিকাৰ এক চতুৰ্থাংশতকৈ অধিক বাসগৃহত বাহিৰৰ শব্দৰ গড় মাত্ৰা বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই পৰামৰ্শ দিয়া “সৰ্বোচ্চ ৰাতিৰ বাহিৰৰ শব্দ’’ৰ মাত্ৰা অতিক্ৰম কৰে।[33]
এইচ পি ডি ফিট টেষ্টিং[34]

কোলাহলৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাটো কেইবাটাও নেতিবাচক স্বাস্থ্যজনিত ফলাফলৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। সংস্পৰ্শৰ সময় আৰু মাত্ৰাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কোলাহলে বধিৰতা, উচ্চ ৰক্তচাপ, ইস্কেমিক হৃদৰোগ, টোপনিৰ অসুবিধা, আঘাত আৰু আনকি স্কুলত পঠন দক্ষতা প্ৰদৰ্শন হ্ৰাস কৰাৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি কৰিব পাৰে বা বৃদ্ধি কৰে।[35] যেতিয়া কোলাহল দীঘলীয়া হয়, তেতিয়া শৰীৰৰ মানসিক চাপৰ প্ৰতিক্ৰিয়া আৰম্ভ হ’ব পাৰে; যাৰ ভিতৰত হৃদস্পন্দন বৃদ্ধি আৰু উশাহ-নিশাহৰ গতি দ্ৰুত হ’ব পাৰে।[15] কোলাহল আৰু মানসিক প্ৰভাৱ; যেনে, বিৰক্তি, মানসিক বিকাৰ আৰু মানসিক-সামাজিক মংগলৰ ওপৰত প্ৰভাৱৰ মাজতো কাৰণগত সম্পৰ্ক আছে।[35]

ক্ৰমান্বয়ে কোলাহলৰ সংস্পৰ্শক জনস্বাস্থ্যৰ এক সমস্যা হিচাপে চিনাক্ত কৰা হৈছে, বিশেষকৈ বৃত্তিগত পৰিৱেশত; যিটো “এনআইঅ'এছএইচ’’ৰ কোলাহল আৰু বধিৰতা প্ৰতিৰোধ কাৰ্যসূচী সৃষ্টিৰ দ্বাৰা দেখুওৱা হৈছে।[36] কোলাহল বৃত্তিগত বিপদ বুলি প্ৰমাণিত হৈছে; কাৰণ ই কামৰ লগত জড়িত প্ৰদূষক।[37] কৰ্মক্ষেত্ৰত কোলাহলৰ সংস্পৰ্শৰ ফলত শ্ৰৱণ ক্ষমতা নষ্ট হোৱাকে বৃত্তিগত বধিৰতা বুলিও কোৱা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, কিছুমান বৃত্তিগত অধ্যয়নে দেখুৱাইছে যে, যিসকলে নিয়মিতভাৱে ৮৫ ডেচিবেলৰ ওপৰৰ কোলাহলৰ সংস্পৰ্শলৈ আহে তেওঁলোকৰ ৰক্তচাপৰ সংস্পৰ্শত নপৰা লোকসকলতকৈ উচ্চ ৰক্তচাপত ভোগে।[15][38]

বধিৰতা প্ৰতিৰোধ[সম্পাদনা কৰক]

কোলাহলৰ ফলত হোৱা বধিৰতা স্থায়ী হ'লেও ইয়াক প্ৰতিৰোধ কৰিব পৰা যায়।[39] বিশেষকৈ কৰ্মক্ষেত্ৰত কোলাহলৰ অনুমোদিত সংস্পৰ্শৰ সীমা সীমিত কৰা নিয়ম থাকিব পাৰে। এইটো বিশেষকৈ উচ্চ কোলাহলৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ সংস্পৰ্শত থকা পৰিৱেশত কাম কৰা পেছাদাৰীসকলৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ হ'ব পাৰে, যেনে সংগীতজ্ঞ, সংগীত শিক্ষক আৰু অডিঅ' অভিযন্তা ইত্যাদি।[40] কৰ্মক্ষেত্ৰত কোলাহলৰ ফলত হোৱা বধিৰতা ৰোধ কৰিবলৈ গ্ৰহণ কৰা ব্যৱস্থাসমূহৰ উদাহৰণ হ'ল অভিযান্ত্ৰিক শব্দ নিয়ন্ত্ৰণ, বাই-কুইট পদক্ষেপ,[41][42] ছেফ-ইন-ছাউণ্ড বঁটাৰ সৃষ্টি আৰু কোলাহল নিৰীক্ষণ।[43]

Occupational Safety and Health Administration(চমুকৈOSHA)ৰ বাবে শ্ৰৱণ সুৰক্ষাৰ ব্যৱহাৰৰ প্ৰয়োজন। কিন্তু এইচ পি ডি(ব্যক্তিগত নিৰ্বাচন, প্ৰশিক্ষণ আৰু ফিট পৰীক্ষা) অবিহনে বধিৰতাৰ সম্ভাৱনা যথেষ্ট হ্ৰাস নকৰে।[44] উদাহৰণস্বৰূপে, এটা অধ্যয়নত ১৯ হাজাৰতকৈ অধিক শ্ৰমিকক সামৰি লোৱা হৈছিল, ইয়াৰে কিছুমানে সাধাৰণতে শ্ৰৱণ সুৰক্ষা যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰিছিল আৰু কিছুমানে একেবাৰে ব্যৱহাৰ কৰা নাছিল। কোলাহলৰ ফলত হোৱা বধিৰতাৰ আশংকাৰ পৰিসংখ্যাগতভাৱে কোনো বিশেষ পাৰ্থক্য দেখা নগ'ল।[45]

তথ্য সূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. Elert, Glenn. "The Nature of Sound – The Physics Hypertextbook". physics.info. http://physics.info/sound/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  2. "The Propagation of sound". pages.jh.edu. http://pages.jh.edu/~virtlab/ray/acoustic.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  3. "What's The Difference Between Acoustical And Electrical Noise In Components?". electronicdesign.com. 2012-10-03. http://electronicdesign.com/electromechanical/what-s-difference-between-acoustical-and-electrical-noise-components। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  4. Richard L. St. Pierre, Jr.; Daniel J. Maguire (July 2004), The Impact of A-weighting Sound Pressure Level Measurements during the Evaluation of Noise Exposure, http://storeycountywindfarms.org/ref3_Impact_Sound_Pressure.pdf, আহৰণ কৰা হৈছে: 2011-09-13 
  5. PDF-E.pdf "RECOMMENDATION ITU-R BS.468-4 – Measurement of audio-frequency noise voltage". International Telecommunication Unionwww.itu.int. http://www.itu.int/dms_pubrec/itu-r/rec/bs/R-REC-BS.468-4-198607-I!! PDF-E.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 October 2016. [সংযোগবিহীন উৎস]
  6. "Definition of NOISE". www.merriam-webster.com. http://www.merriam-webster.com/dictionary/noise। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  7. "noise: definition of noise in Oxford dictionary (American English) (US)". www.oxforddictionaries.com. Archived from the original on 2016-07-30. https://web.archive.org/web/20160730203901/http://www.oxforddictionaries.com/us/definition/american_english/noise। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  8. "Measuring sound". Sciencelearn Hub. Archived from the original on 2016-12-31. https://web.archive.org/web/20161231180252/http://sciencelearn.org.nz/Contexts/The-Noisy-Reef/Science-Ideas-and-Concepts/Measuring-sound। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-20. 
  9. "So How Accurate Are These Smartphone Sound Measurement Apps? | | Blogs | CDC" (en-us ভাষাত). blogs.cdc.gov. 9 April 2014. https://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2014/04/09/sound-apps/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-06-15. 
  10. "NoiseScore: A Free Smartphone App for Community Noise Issues With Live Map" (en-US ভাষাত). Noiseandthecity.org. Archived from the original on 2018-06-16. https://web.archive.org/web/20180616001925/http://noiseandthecity.org/noisescore/. 
  11. "soundprint – Find Your Quiet Place" (en-US ভাষাত). www.soundprint.co. https://www.soundprint.co/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-06-15. 
  12. "iHEARu" (en ভাষাত). www.ihearu.co. http://www.ihearu.co/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-06-15. 
  13. "Audio Noise-Hiss, Hum, Rumble & Crackle". AudioShapers. http://www.audioshapers.com/blog/audio-noise.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-23. 
  14. Stansfeld, Stephen A.; Matheson, Mark P. (2003-12-01). "Noise pollution: non-auditory effects on health" (en ভাষাত). British Medical Bulletin খণ্ড 68 (1): 243–257. doi:10.1093/bmb/ldg033. ISSN 0007-1420. PMID 14757721. 
  15. 15.0 15.1 15.2 Tompkins, Olga, MPH, rN, SM, CSP. Secondhand Noise and Stress. AAOHN J. 2009; 57(10):436. Cited in: Your Journals@Ovid Full Text at http://ovidsp.ovid.com/ovidweb.cgi?T=JS&PAGE=reference&D=yrovftk&NEWS=N&AN=00001830-200910000-00007 . Accessed July 13, 2021.
  16. Goines, L., & Hagler, L. (2007). Noise pol-lution: A modern plague. Retrieved July 20, 2009, from www.medscape.com/viewarticle/554566
  17. Hammer, Monica S.; Swinburn, Tracy K.; Neitzel, Richard L. (2014). "EHP – Environmental Noise Pollution in the United States: Developing an Effective Public Health Response". Environmental Health Perspectives খণ্ড 122 (2): 115–119. doi:10.1289/ehp.1307272. PMID 24311120. 
  18. Caves, R. W. (2004). Encyclopedia of the City. Routledge. পৃষ্ঠা. 493. ISBN 9780415252256. 
  19. Bhatia, Rajiv (May 20, 2014). "Noise Pollution: Managing the Challenge of Urban Sounds". Earth Journalism Network. http://earthjournalism.net/resources/noise-pollution-managing-the-challenge-of-urban-sounds। আহৰণ কৰা হৈছে: June 23, 2016. 
  20. "Noise Ordinance: Noise Regulations from U.S. Cities". www.kineticsnoise.com. http://www.kineticsnoise.com/industrial/noise_ordinance.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-23. 
  21. "Summary of the Noise Control Act" (en ভাষাত). Environmental Protection Agency. 2013-02-22. https://www.epa.gov/laws-regulations/summary-noise-control-act। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-16. 
  22. Noise Control Act of 1972, P.L. 92-574, 86 Stat. 1234, সাঁচ:Uscসাঁচ:Usc.
  23. "Text of S. 3083 (95th): Quiet Communities Act (Passed Congress/Enrolled Bill version) – GovTrack.us". GovTrack.us. https://www.govtrack.us/congress/bills/95/s3083/text। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-16. 
  24. "Title IV – Noise Pollution" (en ভাষাত). Environmental Protection Agency. 2015-06-03. https://www.epa.gov/clean-air-act-overview/title-iv-noise-pollution। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-16. 
  25. "CDC – Facts and Statistics: Noise – NIOSH Workplace Safety & Health". www.cdc.gov. https://www.cdc.gov/niosh/topics/noise/stats.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  26. "CDC – NIOSH Science Blog – Understanding Noise Exposure Limits: Occupational vs. General Environmental Noise". blogs.cdc.gov. 8 February 2016. http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2016/02/08/noise/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  27. CDC – NIOSH Publications and Products – Criteria for a Recommended Standard: Occupational Exposure to Noise (73-11001). 1975. doi:10.26616/NIOSHPUB76128. https://www.cdc.gov/niosh/docs/1970/73-11001.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  28. "OSHA Technical Manual (OTM) | Section III: Chapter 5 – Noise". www.osha.gov. https://www.osha.gov/dts/osta/otm/new_noise/index.html#effectsofexcessive। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  29. "Noise: Policy Context". European Environmental Agency. June 3, 2016. http://www.eea.europa.eu/themes/noise/policy-context। আহৰণ কৰা হৈছে: June 16, 2016. 
  30. "Directive – Noise – Environment – European Commission". ec.europa.eu. http://ec.europa.eu/environment/noise/directive_en.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-16. 
  31. "Standard Summary Project Fiche: Implementation Capacity for Environmental Noise Directive". European Commission. http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/turkey/ipa/2009/tr2009_032703-environmental_noise_directive_en.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: June 16, 2016. 
  32. 32.0 32.1 "Our Oceans, Seas and Coasts". europa.eu. 8 February 2024. http://ec.europa.eu/environment/marine/eu-coast-and-marine-policy/marine-strategy-framework-directive/index_en.htm. 
  33. Baumgaertner, Emily; Kao, Jason; Lutz, Eleanor; Sedgwick, Josephine; Taylor, Rumsey; Throop, Noah; Williams, Josh (June 9, 2023). "Noise Could Take Years Off Your Life Here's How.". The New York Times. https://www.nytimes.com/interactive/2023/06/09/health/noise-exposure-health-impacts.html. 
  34. Kah Heng Lee; Geza Benke; Dean Mckenzie (2022). "The efficacy of earplugs at a major hazard facility" (en ভাষাত). Physical and Engineering Sciences in Medicine (Springler) খণ্ড 45 (1): 107–114. doi:10.1007/s13246-021-01087-y. ISSN 2662-4729. PMID 35023076. https://www.researchsquare.com/article/rs-807643/v1। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-08-10. 
  35. 35.0 35.1 Passchier-Vermeer, W; Passchier, W F (2000-03-01). "Noise exposure and public health.". Environmental Health Perspectives খণ্ড 108 (Suppl 1): 123–131. doi:10.1289/ehp.00108s1123. ISSN 0091-6765. PMID 10698728. 
  36. "CDC – Noise and Hearing Loss Prevention – NIOSH Workplace Safety and Health Topi". www.cdc.gov. https://www.cdc.gov/niosh/topics/noise/default.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  37. Masterson, Elizabeth (2016-04-27). "Measuring the Impact of Hearing Loss on Quality of Life". Centers for Disease Control and Prevention. http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2016/04/27/hearing-loss-years-lost/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  38. Stansfield, S. A., & Matheson, M. P. (2003). Noise pollution: Non-auditory effects on health. British Medical Bulletin, 68, 243-257.
  39. "Noise-induced Hearing Loss". National Institute of HealthNational Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD). March 2014. https://www.nidcd.nih.gov/health/noise-induced-hearing-loss#6। আহৰণ কৰা হৈছে: June 16, 2016. 
  40. Kardous, Chuck; Morata, Thais; Themann, Christa; Spears, Patricia; Afanuh, Sue (2015-07-07). "Turn it Down: Reducing the Risk of Hearing Disorders Among Musicians". Centers for Disease Control and Prevention. http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2015/07/07/musicians-hearing-loss/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  41. "Buy Quiet". Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/niosh/topics/buyquiet/default.html/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-16. 
  42. Hudson, Heidi; Hayden, Chuck (2011-11-04). "Buy Quiet". Centers for Disease Control and Prevention. http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2011/11/04/buy-quiet/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  43. Murphy, William; Tak, SangWoo (2009-11-24). "Workplace Hearing Loss". Centers for Disease Control and Prevention. http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2009/11/24/hearing/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-06-15. 
  44. Berger, Elliott H.; Voix, Jérémie (2018). "Chapter 11: Hearing Protection Devices". In D.K. Meinke (en ভাষাত). The Noise Manual (6th সম্পাদনা). প্ৰকাশক Falls Church, Virginia: American Industrial Hygiene Association. পৃষ্ঠা. 255–308. https://online-ams.aiha.org/amsssa/ecssashop.show_product_detail?p_mode=detail&p_product_serno=2719। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 August 2022. 
  45. Groenewold M.R.; Masterson E.A.; Themann C.L.; Davis R.R. (2014). "Do hearing protectors protect hearing?". American Journal of Industrial Medicine (Wiley Periodicals) খণ্ড 57 (9): 1001–1010. doi:10.1002/ajim.22323. ISSN 1097-0274. PMID 24700499. PMC 4671486. https://stacks.cdc.gov/view/cdc/36768। আহৰণ কৰা হৈছে: 15 October 2022.