জাভা ভাষা
Javanese | |
---|---|
basa Jawa ꦧꦱꦗꦮ باسا جاوا | |
Basa Jawa (Javanese language) written in the Javanese script | |
উচ্চাৰণ | [bɔsɔ d͡ʒɔwɔ] (central and eastern dialects) [basa d͡ʒawa] (western dialects) [basə d͡ʒawə] (Serangese dialect) |
থলুৱা অঞ্চল | ইণ্ডোনেছিয়া |
জাতীয়তা |
Cirebonese Osing |
স্থানীয় ভাষিক |
e27 |
ভাষা পৰিয়াল |
Austronesian
|
পূৰ্বসূৰী |
পুৰণি জাভা ভাষা
|
মান্য ৰূপ |
Kawi
(Early standard form) Surakartan Javanese
(Modern standard form) |
উপভাষা | Javanese dialects |
লিখন প্ৰণালী | লেটিন লিপি জাভা ভাষা লিপি পিজন লিপি |
আধিকাৰিক স্থিতি | |
আধিকাৰিক ভাষা |
ইণ্ডোনেছিয়া
|
নিয়মাধীন হয় |
Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa |
ভাষা সংকেত | |
ISO 639-1 | jv |
ISO 639-2 | jav |
ISO 639-3 | Variously: jav – Javanese jvn – Caribbean Javanese jas – New Caledonian Javanese osi – Osing tes – Tenggerese |
গ্লোটোলগ | java1253 Javanesic[1]java1254 [2] |
লিংগোৱাস্ফেয়াৰ | 31-MFM-a |
Dark green: areas where Javanese is the majority language. Light green: where it is a minority language. | |
জাভা ভাষা বা জাভানীজ ভাষা এটা অষ্ট্ৰ'নেছিয়ান ভাষা৷ ইণ্ডোনেছিয়াৰ জাভা দ্বীপ আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা দ্বীপসমূহৰ প্ৰায় ৮ৰ পৰা ১ কোটি লোকে ইয়াক এই ভাষা কয়। মালয়েছিয়াতো ইয়াৰ জনপ্ৰিয়তা আছে। ই সৰ্বাধিক ভাষী থকা অষ্ট্ৰ’নেছিয়ান ভাষা। ভাষাটো পৰম্পৰাগত জাভা লিপিৰে লিখা হয়৷ এই লিপিৰ উৎপত্তি দক্ষিণ ভাৰতত। বৰ্তমান সময়ত অৱশ্যে ভাষাটো লিখিবলৈ ৰোমান লিপিৰ ব্যৱহাৰ বাঢ়িছে। এই ভাষাটো এসময়ত জাৱি ভিত্তিক পেগন লিপিতো লিখা হৈছিল৷ জাভানীজ সাহিত্য অতি চহকী। অষ্টম শতিকাৰ পৰাই ইয়াৰ প্ৰাচীন সাহিত্যৰ লেখ-জোখ পোৱা গৈছে। বৰ্তমান ইণ্ডোনেছিয়াত মালয় ভিত্তিক বাহাসা ইণ্ডোনেছিয়া ভাষাৰ বাবে এই ভাষাৰ গুৰুত্ব হ্ৰাস পাইছে।
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]সাধাৰণতে জাভা ভাষাৰ ইতিহাসক দুটা সুকীয়া পৰ্যায়ত ভাগ কৰিব পাৰি: পুৰণি জাভা আৰু নতুন জাভা।
শব্দভাণ্ডাৰ
[সম্পাদনা কৰক]জাভানীজ ভাষাত স্থানীয় অষ্ট্ৰ’নেছিয়ান ভিত্তিৰ পৰা অহা শব্দৰ পৰিপূৰক বহুতো ঋণ শব্দ আছে। সংস্কৃতৰ গভীৰ আৰু স্থায়ী প্ৰভাৱ পৰিছে। পুৰণি জাভানী–ইংৰাজী অভিধানত প্ৰায় ২৫,৫০০ টা প্ৰৱেশপত্ৰ আছে, ইয়াৰে ১২,৬০০ৰো অধিক সংস্কৃতৰ পৰা ঋণ লোৱা। ইমান বেছি সংখ্যাই ব্যৱহাৰৰ কোনো পৰিমাপ নহয় যদিও ইয়াৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে ভাষাটোৱে আনুষ্ঠানিক উদ্দেশ্যত সংস্কৃত শব্দ কিমানখিনি গ্ৰহণ কৰিছিল। সাধাৰণ পুৰণি জাভানীজ সাহিত্যিক গ্ৰন্থত প্ৰায় ২৫% শব্দভাণ্ডাৰ সংস্কৃতৰ। বহুতো জাভানী ব্যক্তিগত নামৰো স্পষ্টভাৱে চিনাকি সংস্কৃত মূল আছে।
সংস্কৃত শব্দ এতিয়াও বহুত প্ৰচলিত। আধুনিক ভাষীসকলে পুৰণি জাভা আৰু সংস্কৃত শব্দক কৱি (মোটামুটিভাৱে অৰ্থ "সাহিত্যিক") বুলি বৰ্ণনা কৰিব পাৰে; কিন্তু কাৱি শব্দ আৰবীৰ পৰাও হ'ব পাৰে৷ ডাচ আৰু মালয়েও প্ৰভাৱশালী; কিন্তু এইবোৰৰ কোনোটোৱেই সংস্কৃতৰ স্থানৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা নকৰে।
মালয় ভাষাতকৈ জাভানী ভাষাত আৰবী ঋণৰ শব্দ বহু কম।
লিখন শৈলীৰ নমুনা
[সম্পাদনা কৰক]তলত মানৱ অধিকাৰৰ সাৰ্বজনীন ঘোষণাৰ ১ নং অনুচ্ছেদৰ জাভানীজ ভাষাত এটা নমুনা পাঠ দিয়া হৈছে।
Javanese Latin:[3] | "Sabén uwong kalairaké kanthi mardikå lan darbé martabat lan hak-hak kang pådhå. Kabèh pinaringan akal lan kalbu sartå kaajab pasrawungan anggoné mêmitran siji lan sijiné kanthi jiwå sumadulur." |
---|---|
Javanese Carakan (Traditional Script)[4] | "꧋ꦱꦧꦼꦤ꧀ꦲꦸꦮꦺꦴꦁꦏꦭꦲꦶꦫꦏꦺꦏꦤ꧀ꦛꦶꦩꦂꦢꦶꦏꦭꦤ꧀ꦢꦂꦧꦺꦩꦂꦠꦧꦠ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦏ꧀ꦲꦏ꧀ꦏꦁꦥꦝ꧉ ꦏꦧꦺꦃꦥꦶꦤꦫꦶꦔꦤ꧀ꦲꦏꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦭ꧀ꦧꦸꦱꦂꦠꦏꦲꦗꦧ꧀ꦥꦱꦿꦮꦸꦔꦤ꧀ꦲꦁꦒꦺꦴꦤꦺꦩꦼꦩꦶꦠꦿꦤ꧀ꦱꦶꦗꦶꦭꦤ꧀ꦱꦶꦗꦶꦤꦺꦏꦤ꧀ꦛꦶꦗꦶꦮꦱꦸꦩꦢꦸꦭꦸꦂ꧉" |
Sound sample: | |
অসমীয়া অনুবাদ: | "সকলো মানুহ জন্মতে মুক্ত আৰু মৰ্যাদা আৰু অধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰত সমান। তেওঁলোক যুক্তি আৰু বিবেকেৰে সমৃদ্ধ আৰু ইজনে সিজনৰ প্ৰতি ভাতৃত্ববোধৰ মনোভাৱেৰে কাম কৰা উচিত।" |
অধিক অধ্যয়নৰ বাবে চাওক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Javanese". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/java1253.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Javanese". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/java1254.
- ↑ "OHCHR | Universal Declaration of Human Rights - Javanese" (en ভাষাত). OHCHR. https://www.ohchr.org/en/human-rights/universal-declaration/translations/javanese। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-01-31.
- ↑ "Universal Declaration of Human Rights - Javanese (Javanese)" (en ভাষাত). OHCHR. Archived from the original on 2023-06-08. https://web.archive.org/web/20230608024221/https://www.unicode.org/udhr/d/udhr_jav_java.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-27.