নাৰীবাদী অধিবিদ্যা

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা

নাৰীবাদী অধিবিদ্যা(ইংৰাজী: Feminist Metaphysics)ৰ লক্ষ্য হৈছে অধিবিদ্যাৰ ক্ষেত্ৰত অনুসন্ধান কৰা আৰু ইয়াৰ উত্তৰ বা সঁহাৰিসমূহে যৌনতাবাদক কেনেদৰে সমৰ্থন কৰিছে-সেই সম্পৰ্কে প্ৰশ্ন কৰা।[1] নাৰীবাদী অধিবিদ্যা মানসিক দৰ্শন আৰু আত্মদৰ্শন আদি ক্ষেত্ৰসমূহৰ সৈতে জড়িত।[1] চেলি হাছলেংগাৰ,[2] আষ্টা,[3] আৰু জুডিথ বাটলাৰ[3] আদি নাৰীবাদী অধিবিদ্যাবিদসকলে নাৰীবাদী লক্ষ্যসমূহ আগুৱাই নিয়াৰ স্বাৰ্থত লিংগৰ প্ৰকৃতিৰ ব্যাখ্যা দিবলৈ প্ৰয়াস কৰিছে।

নাৰীবাদী অধিবিদ্যাৰ আন এটা লক্ষ্য হৈছে নাৰীক কিহৰ দ্বাৰা এটা গোট হিচাপে একত্ৰিত কৰা হয় সেই বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰি নাৰীবাদী সক্ৰিয়তাৰ ভিত্তি প্ৰদান কৰা।[4]এই বিৱৰণীসমূহ ঐতিহাসিকভাৱে চিছজেণ্ডাৰ মহিলাক কেন্দ্ৰ কৰি কৰা হৈছে যদিও গেইল চালামন,[5] টালিয়া মে বেটচাৰ[6] আৰু ৰবিন ডেমব্ৰফ[7] আদি দাৰ্শনিকসকলে কিন্নড় আৰু অ-বাইনেৰী লোকৰ লিংগৰ বিষয়ে অধিক ব্যাখ্যা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে।

সামাজিক নিৰ্মাণ[সম্পাদনা কৰক]

নাৰীৰ স্বাভাৱিক হীনমন্যতাৰ প্ৰয়োজনীয়তাবাদী দাবীৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে নাৰীবাদত লিংগৰ সামাজিক নিৰ্মাণ তত্ত্বৰ উত্থান ঘটিছিল।[8] ছিমন ডি ব'ভ'য়াৰে তেওঁৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ গ্ৰন্থ দ্য ছেকেণ্ড চেক্সত যুক্তি দিছে যে-জৈৱিক বৈশিষ্ট্যই পুৰুষ আৰু মহিলাক পৃথক কৰে যদিও এই বৈশিষ্ট্যসমূহে মহিলাক অসুবিধা পেলোৱা সামাজিক পৰিস্থিতিৰ কাৰণ বা ন্যায্যতা প্ৰদান নকৰে।[3]

লিংগৰ পৰা লিংগক পৃথক কৰা তেওঁ প্ৰথম নাৰীবাদী তত্ত্ববিদ আছিল৷ তেওঁৰ বিখ্যাত পংক্তি "One is not born, but rather becomes, a woman।"[3] তেতিয়াৰ পৰাই বহুতো নাৰীবাদীয়ে যুক্তি দিছে যে নিৰ্মিত শ্ৰেণীয়ে সামাজিক স্তৰসমূহক শক্তিশালী কৰে৷

যৌন পাৰ্থক্য[সম্পাদনা কৰক]

পৰৱৰ্তী সময়ৰ তত্ত্ববিদসকলে লিংগৰ প্ৰাক্-সামাজিক অস্তিত্বৰ প্ৰতি ডি ব'ভ'য়াৰৰ দায়বদ্ধতাক প্ৰত্যাহ্বান জনাই যুক্তি দিয়ে যে যৌনতা লিংগৰ লগতে সামাজিকভাৱেও গঢ় লৈ উঠে।[3][8] এলিজাবেথ গ্ৰজৰ বাবে লিংগ/লিংগ পাৰ্থক্য হৈছে মন–শৰীৰৰ দ্বৈতবাদৰ এক প্ৰকাৰ যি এতিয়াও অত্যাৱশ্যকীয়তাবাদৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।[8]

পৰিৱেশন ক্ষমতা[সম্পাদনা কৰক]

বাটলাৰৰ অনুমানত লিংগৰ পৰিৱেশনমূলক দিশটো হয়তো ড্ৰেগ পৰিৱেশনত আটাইতকৈ স্পষ্ট, যিয়ে লিংগ পৰিৱেশনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত লিংগ বাইনাৰীৰ বিষয়ে এক আদিম বুজাবুজি প্ৰদান কৰে। বাটলাৰে বুজি পায় যে ড্ৰেগক বিষয়ভিত্তিক বা একক পৰিচয়ৰ উদাহৰণ হিচাপে গণ্য কৰিব নোৱাৰি৷ ড্ৰেগক ইয়াৰ পৰিৱেশকৰ উদ্দেশ্যৰ সৎ প্ৰকাশ বুলি গণ্য কৰা উচিত নহয়।

বাটলাৰৰ মতে লিংগ পৰিৱেশন কেৱল বিধ্বংসী কাৰণ৷ ই হৈছে "গণনাক প্ৰতিহত কৰা ধৰণৰ প্ৰভাৱ", অৰ্থাৎ অৰ্থবোধক বহুমুখী, বিষয়বস্তুৱে ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ অক্ষম৷ [9]:21 ময়য়া লয়ডে মত প্ৰকাশ কৰিছে যে লিংগ প্ৰদৰ্শনৰ ৰাজনৈতিক সম্ভাৱনাক একে প্ৰসংগত একেধৰণৰ অতীতৰ কাৰ্য্যৰ সাপেক্ষে মূল্যায়ন কৰিব পাৰি যাতে ইয়াৰ অতিক্ৰমণীয় সম্ভাৱনাৰ মূল্যায়ন কৰিব পাৰি৷[9]:26

নাৰী শক্তি[সম্পাদনা কৰক]

নাৰীবাদী ধৰ্মতত্ত্ববিদ মেৰী ডেলীয়ে তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য গ্ৰন্থ Gyn/Ecology (১৯৭৮)ত নাৰীসুলভ প্ৰকৃতিৰ অস্তিত্বৰ প্ৰস্তাৱ দিছিল যিয়ে "পুৰুষ বন্ধ্যাত্ব"ৰ বিৰুদ্ধে ৰক্ষা কৰা উচিত।[10] তেওঁ লিখিছে, "যিহেতু নাৰী শক্তি মূলতঃ জৈৱপ্ৰেমী গতিকে "জীৱনৰ বিৰুদ্ধে এই চিৰন্তন আক্ৰমণাত্মক যুদ্ধত নাৰী আত্মা/শৰীৰ প্ৰধান লক্ষ্য। Gyn/Ecology হৈছে জীৱনপ্ৰেমী নাৰী শক্তিৰ পুনৰুদ্ধাৰ।"[11]

জেনিছ ৰেমণ্ডে দ্য ট্ৰেন্সচেক্সুৱেল এম্পায়াৰ (১৯৭৯) লিখোঁতে ডেলীক উপদেষ্টা হিচাপে লৈছিল, য'ত তেওঁ কৈছে: "ট্ৰেন্সচেক্সুৱেলসকলে কিয় লেছবিয়ান-ফেমিনিষ্ট হ'ব বিচাৰে সেয়া বুজাটো কঠিন নহয়। তেওঁলোকে শক্তিশালী নাৰী শক্তিৰ অস্তিত্বৰ উৎস সঁচাকৈয়ে আৱিষ্কাৰ কৰিছে"৷[12]

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. 1.0 1.1 Haslanger, Sally; Sveinsdóttir, Ásta Kristjana (2011). "Feminist Metaphysics". In Zalta, Edward N. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2011 ed.). ISSN 1095-5054. OCLC 224325075. 
  2. Haslanger, Sally (March 2000). "Gender and Race: (What) Are They? (What) Do We Want Them To Be?". Noûs খণ্ড 34 (1): 31–55. doi:10.1111/0029-4624.00201. ISSN 0029-4624. 
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Sveinsdóttir, Ásta Kristjana (2011). "The Metaphysics of Sex and Gender" (en ভাষাত). Feminist Metaphysics: Explorations in the Ontology of Sex, Gender and the Self (Springer Netherlands): 47–65. doi:10.1007/978-90-481-3783-1_4. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-90-481-3783-1_4. 
  4. Bach, Theodore (January 2012). "Gender Is a Natural Kind with a Historical Essence". Ethics খণ্ড 122 (2): 231–272. doi:10.1086/663232. ISSN 0014-1704. https://philarchive.org/rec/BACGIA. 
  5. Salamon, Gayle (2010). Assuming a body: transgender and rhetorics of materiality. প্ৰকাশক New York, NY: Columbia Univ. Press. ISBN 9780231149594. 
  6. Bettcher, Talia. Power, Nicholas; Halwani, Raja; Soble, Alan. eds. "Trans Women and the Meaning of "Woman"". The Philosophy of Sex: 233–250. https://philarchive.org/archive/BETQWA. 
  7. Dembroff, Robin (10 August 2019). "Beyond Binary: Genderqueer as Critical Gender Kind". Philosopher's Imprint. Archived from the original on 27 February 2020. https://web.archive.org/web/20200227072035/https://pdfs.semanticscholar.org/ebbd/40527f361ae42efafccfdf4578e2b2a57329.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 March 2024. 
  8. 8.0 8.1 8.2 Grosz, Elizabeth (2011). Volatile bodies: toward a corporeal feminism (11. Dr. সম্পাদনা). প্ৰকাশক Bloomington: Indiana Univ. Press. পৃষ্ঠা. 3–24. ISBN 9780253208620. 
  9. 9.0 9.1 Butler, Judith (November 1993). "Critically queer". GLQ: A Journal of Lesbian and Gay Studies খণ্ড 1 (1): 17–32. doi:10.1215/10642684-1-1-17. 
  10. Alcoff, Linda (1988). "Cultural Feminism versus Post-Structuralism: The Identity Crisis in Feminist Theory". Signs খণ্ড 13 (3): 405–436. ISSN 0097-9740. https://www.jstor.org/stable/3174166. 
  11. Daly, Mary (1978). Gyn-ecology: the metaethics of radical feminism. প্ৰকাশক Boston: Beacon. পৃষ্ঠা. 355. ISBN 978-0-8070-1511-7. 
  12. Raymond, Janice G. (1994). The transsexual empire: the making of the she-male. Athene series (Reissued with a new introduction on transgender, reprint সম্পাদনা). প্ৰকাশক New York: Teachers College Press. পৃষ্ঠা. 110. ISBN 978-0-8077-6272-1.