পৃথু
| পৃথু | |
|---|---|
| কামৰূপ ৰাজ্যৰ ৰজা
| |
| ৰাজত্ব | ১১৯৫ - ১১২৮ খ্ৰীষ্টাব্দ[1] |
| উত্তৰাধিকাৰী | সমুদ্ৰপাল |
| ধৰ্ম | হিন্দু ধৰ্ম |
ৰজা পৃথু (ইংৰাজী: Prithu) ১১৯৫ খ্ৰীষ্টাব্দৰ পৰা ১২২৮ খ্ৰীষ্টাব্দলৈ ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ ৰাজ্য অসমত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল ভাৰতৰ কামৰূপ ৰাজ্যৰ ৰজা আছিল। তেওঁক জলপেশ্বৰ বুলিও জনা যায়। ১২০৬ খ্ৰীষ্টাব্দত মহম্মদ বিন বখতিয়াৰ খিলজী আৰু ১২২৬ খ্ৰীষ্টাব্দত দিল্লীৰ মামলুক ৰাজবংশৰ নৱম চুলতান ঘিয়াছুদ্দিন বলবনৰ সম্প্ৰসাৰণবাদৰ বিৰুদ্ধে তেওঁৰ সামৰিক সফলতাৰ বাবে তেওঁ প্ৰসিদ্ধ আছিল।[1][2][3]
ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ জলপাইগুৰি আৰু বৰ্তমান বাংলাদেশৰ ৰংপুৰ জিলাত এটা শিৱ মন্দিৰৰ পুৰাতাত্ত্বিক অৱশেষ আৰু বিস্তৃত দুৰ্গৰ তেওঁৰ শাসনকালৰ বুলি গণ্য কৰা হয়।[1][4]
ইছলামী আক্ৰমণৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ
[সম্পাদনা কৰক]১২০৬ চনত মহম্মদ বিন বখতিয়াৰ খিলজীয়ে তিব্বত আক্ৰমণ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল। বৌদ্ধ মঠসমূহৰ ভাণ্ডাৰ লুণ্ঠন কৰা আৰু দক্ষিণ পূব এছিয়াৰ সৈতে বংগৰ পৰম্পৰাগত বাণিজ্য পথৰ নিয়ন্ত্ৰণ লাভ কৰিবলৈ তেওঁ তিব্বত আক্ৰমণ কৰাৰ মানস কৰিছিল।[5] ইয়াৰ বাবে তেওঁ কামৰূপ আৰু ছিক্কিম ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হ'ব লগা হৈছিল। পৃথুৱে বখতিয়াৰ খিলজীৰ সৈন্যবাহিনীক তেওঁৰ ৰাজ্যলৈ নিয়ন্ত্ৰণহীনভাৱে আগবাঢ়ি যাবলৈ অনুমতি দিছিল, যাতে তেওঁক তেওঁৰ অভিযানৰ আধাৰৰ পৰা আঁতৰাই আনিব পৰা যায়। তেওঁ এক ৰণনীতি অনুসৰণ কৰিছিল আৰু তেওঁৰ শত্ৰুক তেওঁলোকৰ সামগ্ৰী পূৰণ কৰাৰ সুযোগ দিয়া নাছিল। বখতিয়াৰ খিলজীৰ সৈন্যবাহিনীয়ে ইতিমধ্যে পাৰ হৈ যোৱা এখন গভীৰ নদীৰ ওপৰেৰে এখন দলং ধ্বংস কৰিছিল আৰু এনেদৰে তেওঁলোকৰ পশ্চাদপসৰণ কৰ্তন কৰিছিল। আক্ৰমণকাৰী বাহিনীয়ে তিব্বতৰ খহটা পাহাৰীয়া অঞ্চলত প্ৰৱেশ কৰাৰ পিছত কঠোৰ প্ৰতিৰোধৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু পিছুৱাই যোৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। অৱশ্যে পশ্চাদপসৰণ আৰু নদী পাৰ হোৱাৰ প্ৰয়াস ধ্বংসাত্মক আছিল কিয়নো তেওঁৰ বাহিনীৰ যোগান কম আছিল আৰু পৃথুৰ বাহিনীয়ে তেওঁলোকক সকলো ফালৰ পৰা আক্ৰমণ কৰিছিল। এই যুদ্ধত প্ৰায় ১২,০০০ অশ্বচালকৰ গোটেই সৈন্যবাহিনী ধ্বংস হৈছিল আৰু মাত্ৰ ১০০জন জীৱিত আছিল।[2] বখতিয়াৰ খিলজীৰ তিব্বত জয়ৰ অভিযান এক অপ্ৰশমিত দুৰ্যোগ আছিল আৰু তেওঁ উভতি যোৱাৰ পিছতেই অসুস্থ অৱস্থাত তেওঁক হত্যা কৰা হৈছিল।[1][2] উত্তৰ গুৱাহাটীত অৱস্থিত কানাই বৰশী বোৱা শিলালিপিত বখতিয়াৰ খিলজী আৰু পৃথুৰ মাজত সংঘটিত যুদ্ধৰ বৰ্ণনা পোৱা যায়।
১২২৬ খ্ৰীষ্টাব্দত দিল্লীৰ মামলুক ৰাজবংশৰ নৱম চুলতান ঘিয়াছুদ্দিন বলবনে কামৰূপ আক্ৰমণ কৰে আৰু বৰ্তমানৰ গুৱাহাটীলৈকে আগবাঢ়ি আহে। কিন্তু পৃথুয়ে তেওঁকো উভতি যাবলৈ বাধ্য কৰায়।[2][3]
মৃত্যু
[সম্পাদনা কৰক]১২২৮ খ্ৰীষ্টাব্দত দিল্লীৰ চুলতান নাছিৰুদ্দিন মামুদৰ সৈতে হোৱা যুদ্ধত পৃথু নিহত হৈছিল।[3]
তথ্য উৎস
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Bapari, Parimal (September 2010). "Chapter 1: Early Historical background and foundation of the Koch Dynasty". King Naranarayan and his times (PhD). University of North Bengal. http://14.139.211.59/bitstream/123456789/1217/7/07_chapter_01.pdf.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 S.K.Sharma (2005). Discovery of North East India Volume 1. প্ৰকাশক 61: Mittal Publications. পৃষ্ঠা. 339. ISBN 81-8324-035-6. https://www.google.co.uk/books/edition/Discovery_of_North_East_India/JUozqyA2e90C?hl=en&gbpv=1&dq=raja+prithu+oxford&pg=PA63&printsec=frontcover.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Nag, Soumendra Nath (2015). "Chapter 2 The region and the people". Kamtapur Movement in North Bengal Geoethno-Environmental and Historical Perspective (PhD). University of North Bengal. https://ir.nbu.ac.in/bitstream/123456789/1886/11/11_chapter_02.pdf.
- ↑ Choudhury, Pratap Chandra (1 June 1953). The history of civilisation of the people of Assam to the Twelfth Century A.D. (PhD). SOAS University of London. https://eprints.soas.ac.uk/29600/1/10752572.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 December 2020.
- ↑ Farooqui Salma Ahmed (2011). A Comprehensive History of Medieval India: Twelfth to the Mid-Eighteenth Century. Pearson Education India. পৃষ্ঠা. 53. ISBN 978-81-317-3202-1. https://books.google.com/books?id=sxhAtCflwOMC&pg=PA53.