ভাৰতৰ নাৰিকলৰ আঁহৰ শিল্প
পৰিৱেশ অনুকূল কেঁচামাল হিচাপে নাৰিকল আঁহবোৰ একেলগে বান্ধি ভাঁজ কৰি সুন্দৰ শিল্পকৰ্ম যেনে, খেলনা আৰু অলংকাৰিক বস্তুলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিব পাৰি। ইয়াকে কোৱা হয় নাৰিকলৰ আঁহৰ শিল্প (ইংৰাজী: Coir craft)। এই শিল্পত জন্তু আদিৰ মুখ,, ৱাল হেংগিং, ফুল, দলিছা, দুৱাৰদলিৰ মেট, গৃহসজ্জাৰ সামগ্ৰী আৰু অন্যান্য উপযোগী সামগ্ৰী সৃষ্টি কৰা হয়।[1]
নাৰিকলৰ বাকলিৰ পৰা আহৰণ কৰা আঁহ ব্যতিক্ৰমীভাৱে টান আৰু পৰিৱেশ অনুকূল। ‘কল্পবৃক্ষ’ বা সৰ্বদাতা গছ বুলি কোৱা এই প্ৰাকৃতিক আঁহবিধক কলাত্মকভাৱে বিভিন্ন আকৃতি আৰু আকাৰত গঢ় দিয়া হয়।
ভাৰতৰ ওড়িশা, কেৰালা আদি ৰাজ্যত এই শিল্পৰ প্ৰসাৰ দেখা পোৱা যায়।[2][3]
ইতিহাস[সম্পাদনা কৰক]
ভাৰতত নাৰিকলৰ প্ৰথম লিপিবদ্ধ ইতিহাস ৰামায়ণ যুগৰ। বাল্মিকী ৰামায়ণত কিষ্কিন্ধ্যা কাণ্ড আৰু অৰণ্য কাণ্ডত নাৰিকলৰ উল্লেখ আছে। জনা যায় যায় যে খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় শতিকাত বাল্মিকীয়ে ৰামায়ণ ৰচনা কৰিছিল। সাধাৰণতে ভাৰতত নাৰিকলৰ প্ৰচলন উত্তৰ-বৈদিক যুগত বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। ত্ৰয়োদশ শতিকাত ভাৰত ভ্ৰমণ কৰা বিখ্যাত আৰব ভ্ৰমণকাৰী মাৰ্কো পোলোৱে নাৰিকলক “ভাৰতীয় বাদাম” বুলি অভিহিত কৰিছিল আৰু এনে উল্লেখৰ যুক্তি ইতিহাসবিদৰ অনুসন্ধানৰ প্ৰয়োজন। এনে ধৰণৰ প্ৰসংগৰ যুক্তিৰ বাবে ইতিহাসবিদসকলৰ দ্বাৰা অনুসন্ধানৰ প্ৰয়োজন। কেৰালাৰ এজন ইতিহাসবিদ শ্ৰী পি কে বালাকৃষ্ণনে যুক্তি দিছে যে কেৰালাত পৰ্তুগীজৰ আগমনৰ পিছতহে সংগঠিত নাৰিকল খেতি আৰম্ভ হৈছিল। [2]
নাৰিকলৰ আঁহৰ মেট আৰু অন্যান্য মজিয়াৰ আৱৰণ উৎপাদন কৰা উদ্যোগটো ভাৰতত কাৰখানাৰ ভিত্তিত আৰম্ভ হৈছিলএশ বছৰতকৈয়ো আগতে। ১৮৫৯ চনত আলেপেত প্ৰথমটো কাৰখানা স্থাপন কৰিছিল এজন দুঃসাহসিক আইৰিছ প্ৰয়াত মিষ্টাৰ জেমছ ডাৰাগে। উদ্যমী ভাৰতীয়সকলে তেওঁ দিয়া [2]পথ অনুসৰণ কৰিলে।
কেৰালা[সম্পাদনা কৰক]
নাৰিকলৰ আঁহৰ ইতিহাস আৰু কেৰেলা ৰাজ্যৰ সৈতে ইয়াৰ সম্পৰ্ক ১৯ শতিকাৰ পৰাই আৰম্ভ হয়। কেৰালাৰ গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় গছবোৰৰ ভিতৰত অন্যতম হ’ল নাৰিকল গছ। আলেপে (মালয়ালম ভাষাত আলাপ্পূজা) কেৰালাৰ বিখ্যাত নাৰিকলৰ আঁহৰ উদ্যোগৰ কেন্দ্ৰ। ইয়াত মেট আৰু অন্যান্য কয়লাৰ সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰাৰ বাবে নাৰিকলৰ বাকলিবোৰ পিটি আঁহত পৰিণত কৰা দেখা যায়। পুৰুষ-মহিলা উভয়েই এনে সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ কামত সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত। মহিলাসকল মূলতঃ আঁহ আহৰণ খণ্ড আৰু পুৰুষসকল সামগ্ৰী নিৰ্মাণ খণ্ডৰ সৈতে জড়িত। এই উদ্যোগে কেৰালা ৰাজ্যৰ সৰ্ববৃহৎ কুটিৰ শিল্প্ৰ উদ্যোগ হিচাপে মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ই ১০ লাখতকৈও অধিক লোকক কৰ্মসংস্থাপন প্ৰদান কৰিছে।[2]
পদ্ধতি[সম্পাদনা কৰক]
নাৰিকলৰ আঁ হৰ শিল্পৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় মূল কেঁচামাল হৈছে নাৰিকলৰ বাকলি। ইয়াৰ লগতে ভাঁজ দিবলৈ বিভিন্ন সঁজুলি, ৰচী, সূতা, কাঁচৰ টুকুৰা, ৰঙীণ কাপোৰ ইত্যাদিৰ প্ৰয়োজন।
প্ৰথমে নাৰিকলৰ বাকলিবোৰ ৮ বা ১০ মাহ পানীত ডুবাই ৰখা হয়। ৰ পৰা আঁহবোৰ পৃথক কৰা হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াটোক "ৰেটিং" বোলা হয়, যি আঁহৰ নমনীয়তা, শক্তি আৰু স্থায়িত্ব বৃদ্ধি কৰে। ইয়াৰ নাৰিকলৰ বাকলিৰ আঁহবোৰ পৃথক কৰা হয় আৰু উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ ডিজাইন (খেলনা, ঘৰুৱা সামগ্ৰী) কাগজত অংকন কৰা হয়। যদি বস্তুটো সৰু হয়, তেন্তে আঁহবোৰ কেৱল সূতাৰে বান্ধি আকাংক্ষিত আকৃতিত ঢালি দিয়া হয়। অধিক উল্লেখযোগ্য বস্তুৰ বাবে কাৰ্ডবৰ্ডত ডিজাইনটো ছপা কৰা হয়, যাৰ ওপৰত আঠা আৰু পানীৰ সংমিশ্ৰণ ব্যৱহাৰ কৰি আঁহবোৰ আঠা লগোৱা হয়। বহুতো বস্তু টুকুৰা-টুকুৰকৈ তৈয়াৰ কৰা হয় যদিহে সামগ্ৰীটোৰ কঠিনতাৰ প্ৰয়োজন হয়। এই অংশসমূহ শেষত একত্ৰিত কৰি চূড়ান্ত সামগ্ৰীটোক মূৰ্তমান কৰি তোলা হয়।[3]
লগতে চাওক[সম্পাদনা কৰক]
তথ্য সংগ্ৰহ[সম্পাদনা কৰক]
- ↑ "Coir Craft". crafts.odisha.gov.in. https://crafts.odisha.gov.in/?crafts=coir-craft#:~:text=Coir%2C%20the%20eco%20friendly%20Coconut,flowers%2C%20and%20other%20utility%20products.। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 March 2024.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "History of Coir". coirboard.gov.in. http://coirboard.gov.in/?page_id=58#:~:text=The%20coir%20manufacturing%20industry%20producing,adventurous%20Irish%20born%20American%20national.। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 March 2024.
- ↑ 3.0 3.1 "Culture The Making Of Coir Crafts In Odisha". www.outlooktraveller.com. 16 November 2022. https://www.outlooktraveller.com/amp/story/explore/culture/the-making-of-coir-crafts-in-odisha। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 March 2024.