লেচোথোৰ নাৰী
২০১৭ চনত লেচোথোত ১১ লাখ মহিলাই বাস কৰিছিল আৰু তেওঁলোকে ৫১.৪৮% জনসংখ্যাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ৩৩% মহিলাৰ বয়স ১৫ বছৰৰ তলৰ, ৬১.৪% মহিলা ১৫ৰ পৰা ৬৪ বছৰৰ ভিতৰত আৰু ৫.৩% মহিলাৰ বয়স ৬৪ বছৰৰ ঊৰ্দ্ধৰ।[1] ২০০৮ চনৰ লেচোথো বেংক চেভিংছ এণ্ড ডেভেলপমেণ্ট এক্ট গৃহীত হোৱাৰ লগে লগে তেওঁলোকে সম্পূৰ্ণ আইনী মৰ্যাদা লাভ কৰে। ঐতিহাসিকভাৱে মহিলাসকলে পৰিয়ালৰ মুৰব্বী হিচাপে ক্ষমতা ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে, পৰিয়ালৰ বিত্তীয় সিদ্ধান্তৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ ৰাখিছে, কোটাৰ সৈতে চৰকাৰত লিংগৰ অধিক সম প্ৰতিনিধিত্ব নিশ্চিত কৰাৰ বাবে চৰকাৰে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে৷ লেচোথোৰ মহিলাসকল পুৰুষতকৈ উচ্চ শিক্ষিত।[1] তথাপিও ঘৰুৱা নিৰ্যাতন, যৌন হিংসা, সামাজিক গতিশীলতাৰ অভাৱ, আৰু পূৰ্বে উল্লেখ কৰা স্বাস্থ্য সংকটসমূহ ইয়াৰ স্থায়ী বিষয়। দক্ষিণ আফ্ৰিকালৈ পুৰুষৰ গণ প্ৰব্ৰজন আৰু কাপোৰ উদ্যোগৰ উত্থানৰ দৰে সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক আন্দোলনে আজি লেচোথোত মহিলাসকলে সন্মুখীন হোৱা অগ্ৰগতি আৰু সমস্যা দুয়োটাতে অৰিহণা যোগাইছে।[2][3][2]
লিংগ সমতা[সম্পাদনা কৰক]
শিক্ষা[সম্পাদনা কৰক]
বেছিভাগ উন্নয়নশীল দেশতে পুৰুষৰ অনুকূল শিক্ষা ব্যৱস্থা আছে যদিও মহিলাৰ শিক্ষাগত অৰ্জনৰ হাৰ পুৰুষতকৈ বেছি। লেচোথো এই দিশত অনন্য৷ মাধ্যমিক শিক্ষাত প্ৰতিজন পুৰুষৰ বিপৰীতে ১.৬ গৰাকী মহিলা, যিটো মহিলাৰ শিক্ষা লাভৰ অনুপাতৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বতে সৰ্বাধিক। ২০০০ চনৰ পৰা লেচোথো চৰকাৰৰ পৰা মহিলা শিক্ষা আৰু দেশব্যাপী সাক্ষৰতাক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে একত্ৰিত প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে৷ তেওঁলোকৰ জিডিপিৰ সৰ্বোচ্চ শতাংশ বিশ্বৰ যিকোনো দেশৰ শিক্ষাৰ বাবে উছৰ্গা কৰা হৈছে। তেওঁলোকে মহিলাৰ সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৯৫% (পুৰুষৰ হাৰ ৮৩%) প্ৰদৰ্শন কৰি সফলতা লাভ কৰিছে।[4]ই এটা সাফল্য যদিও ইউনেস্কো গ্ল’বেল পাৰ্টনাৰশ্বিপ ফৰ গাৰ্লছ এণ্ড উইমেন’ছ এডুকেচনৰ মতে, মহিলাৰ শৈক্ষিক অৰ্জনৰ বহুখিনি অগ্ৰগতি অৰ্থনৈতিক অসুবিধাৰ বাবে দক্ষিণ আফ্ৰিকালৈ পুৰুষৰ প্ৰব্ৰজনৰ সৈতে জড়িত হ’ব পাৰে।[4]১.৬ অনুপাতে শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য অগ্ৰগতিতকৈ সাধাৰণ জনসংখ্যাত মহিলাৰ সংখ্যা পুৰুষতকৈ বেছি থকা সমাজখনৰ প্ৰতিফলন ঘটায়।[4]
মহিলাৰ শিক্ষাৰ কিছুমান বাকী থকা সমস্যাৰ ভিতৰত আছে উচ্চ ড্ৰপআউট হাৰ, স্কুলৰ ফলাফল কম, আৰু ব্যয়। ইউনেস্ক'ৰ মতে, "২০০৯ চনত প্ৰাথমিক পৰ্যায়ৰ ২৫% আৰু মাধ্যমিক পৰ্যায়ৰ ৬৪% ছোৱালী স্কুলৰ বাহিৰত আছিল।" ইয়াৰ উপৰি ২০০০ চনত মহিলাসকলে গণিত আৰু অন্যান্য বিজ্ঞানত পুৰুষতকৈ বেছি প্ৰদৰ্শন কৰিছিল যদিও ২০১০ চনৰ ভিতৰত STEM প্ৰদৰ্শনৰ ব্যৱধান পুৰুষৰ অনুকূল হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিলে।[4]
নাৰীৰ বিৰুদ্ধে হিংসা[সম্পাদনা কৰক]
লেচোথোত নাৰীৰ বিৰুদ্ধে হোৱা হিংসা এক উল্লেখযোগ্য সমস্যা। ২০১৮ চনত কৰা আফ্ৰ'বেৰ'মিটাৰ সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে; ২৫% লোকে বিশ্বাস কৰে যে স্বামীয়ে পত্নীক প্ৰহাৰ কৰাটো ন্যায্য।[5] ইয়াৰ উপৰিও ২০১৪ চনৰ জেণ্ডাৰ লিংকছ ভিলেন্স এগেইনষ্ট উইমেনৰ এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে ৮৬% মহিলাই জীৱনত কোনো ধৰণৰ হিংসাৰ সন্মুখীন হোৱা বুলি কয় আৰু ৪০% পুৰুষে মহিলাৰ বিৰুদ্ধে কোনো ধৰণৰ হিংসা সংঘটিত কৰা বুলি কয়।.[6] লেচোথোৱে মহিলাৰ ওপৰত হিংসাৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ হ্ৰাস কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে, মহিলাসকলক যৌন হিংসা আৰু ঘৰুৱা নিৰ্যাতনৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ সৃষ্টি কৰা কেইবাটাও আইন গৃহীত কৰিছে। কিন্তু লেচোথ'ৰ এগৰাকী লিংগ আৰু যুৱ মন্ত্ৰী থেচেলে জন মেচেৰিবানেৰ মতে, "বিপৰ্যয়ৰ সৈতে জড়িত মৌনতা আৰু কলংকিতকৰণৰ সংস্কৃতি"ৰ বাবে এই সমস্যাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াটো কঠিন।[6]
লেচোথোত ধৰ্ষণ আৰু যৌন হিংসাৰ হাৰ বিশ্বৰ ভিতৰতে সৰ্বাধিক।[7]
এইডছ সংকট আৰু এইচ আই ভি লিংগ ব্যৱধানৰ অন্যতম কাৰণ হিচাপে মহিলাৰ বিৰুদ্ধে যৌন হিংসাৰ বিষয়টো চিনাক্ত কৰা হৈছে।[8] ২৮% পুৰুষ আৰু ২৭% মহিলাই বিশ্বাস কৰে যে মহিলাৰ যৌন সম্পৰ্ক অস্বীকাৰ কৰাৰ অধিকাৰ নাই।[9]ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকে ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষা নাপায়,আৰু গৰ্ভনিৰোধক পদ্ধতিৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ নাথাকে।
তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]
- ↑ 1.0 1.1 Countrymeters. "Current population of Lesotho". countrymeters.info. https://countrymeters.info/en/Lesotho। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-01-09.
- ↑ 2.0 2.1 Webber, Stephanie (2013). "National Response Efforts to Address Sexual Violence and Exploitation Against Children in Lesotho". aidsfree.usaid.gov. Archived from the original on 2017-02-09. https://web.archive.org/web/20170209015203/https://aidsfree.usaid.gov/sites/default/files/aidstar-one_prc-lesotho_lr_web.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.
- ↑ "Lesotho Country Profile". www.who.int. 2009-09-18. https://www.who.int/maternal_child_adolescent/events/2008/mdg5/countries/final_cp_lesotho_18_09_08.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "UNESCO Global Partnership for Girls' and Women's Education - One Year On Lesotho". www.unesco.org. May 2012. http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/ED/pdf/Lesotho.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.
- ↑ Adams, Puleng; Nkuebe, Mamello (2018-10-11). "Rights in Lesotho: Citizen views on police abuse, media and personal freedom, gender equality". afrobarometer.org. http://afrobarometer.org/sites/default/files/publications/Dispatches/ab_r7_dispatchno242-rights_and_freedoms_in_lesotho.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.
- ↑ 6.0 6.1 Chipatiso, Linda; Machisa, Mercilene; Nyambo, Violet; Chiramba, Kevin (2014). "The Gender Based Violence Indicators Study Lesotho". genderlinks.org.za. http://genderlinks.org.za/wp-content/uploads/imported/articles/attachments/20068_final_gbv_ind_lesotho.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.
- ↑ Rape Statistics By Country 2020 World Population Review
- ↑ Brown, Lisanne; Thurman, Tonya; Bloem Project Director, Jeanette; Kendall, Carl (2006-12-11). "Sexual Violence in Lesotho". Studies in Family Planning খণ্ড 37 (4): 269–280. doi:10.1111/j.1728-4465.2006.00105.x. PMID 17209284. https://www.researchgate.net/publication/227665071.
- ↑ "HIV and AIDS in Lesotho" (en ভাষাত). AVERT. 2018-12-18. https://www.avert.org/professionals/hiv-around-world/sub-saharan-africa/lesotho। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-22.