ৰাখাইন ৰাজ্য

ৰাখাইন ৰাজ্য (মান: ရခိုင်ပြည်နယ်) ম্যানমাৰ (পূৰ্বৰ বাৰ্মা)ৰ এখন ৰাজ্য। পশ্চিম উপকূলত অৱস্থিত এই ৰাজ্যৰ উত্তৰে চিন ৰাজ্য, পূবে মাগৱে অঞ্চল, বাগো অঞ্চল আৰু আয়েয়াৰৱাডী অঞ্চল, পশ্চিমে বংগোপসাগৰ আৰু উত্তৰ-পশ্চিমে বাংলাদেশৰ চট্টগ্ৰাম বিভাগ। ই প্ৰায় ১৭°৩০' উত্তৰ আৰু ২১°৩০' উত্তৰ আৰু দ্ৰাঘিমাংশ ৯২°১০' পূব আৰু ৯৪°৫০' পূবৰ মাজত অৱস্থিত। ৰাখাইন ৰাজ্যৰ আয়তন ৩৬,৭৬২ বৰ্গ কিলোমিটাৰ (১৪,১৯৪ বৰ্গমাইল) আৰু ইয়াৰ ৰাজধানী হৈছে চিট্টৱে।

নামকৰণ

এই ৰাজ্যখন ঐতিহাসিকভাৱে আৰাকান নামেৰে জনাজাত আছিল। ১৯৯০ চনত বাৰ্মিজ চৰকাৰে ইয়াক সলাই ইংৰাজী নাম ৰাখাইন গ্ৰহণ কৰিছিল।

জনগাঁথনি

বাৰ্মাৰ বহু অঞ্চলৰ দৰে ৰাখাইন ৰাজ্য (পূৰ্বতে আৰাকান প্ৰদেশ নামেৰে জনাজাত)তো বৈচিত্ৰ্যময় জনগোষ্ঠীয় জনসংখ্যা আছে। বাৰ্মিজৰ চৰকাৰী পৰিসংখ্যা অনুসৰি আৰাকান ৰাজ্যৰ জনসংখ্যা ৩,১১৮,৯৬৩ জন।

ৰাখাইন জনগোষ্ঠী সংখ্যাগৰিষ্ঠ, তাৰ পিছতে ৰোহিংগীয়া মুছলমানৰ যথেষ্ট জনসংখ্যা আছে। ৰাখাইন জনগোষ্ঠী লোকসকলে প্ৰধানকৈ নিম্নভূমি উপত্যকাৰ লগতে ৰামৰী আৰু মানাউং (চেডুবা) দ্বীপত বাস কৰে। থেট, কামেইন, চিন, ম্ৰো, চাকমা, খামি, দৈনেট, বাঙালী হিন্দু আৰু মাৰামাগ্ৰী আদি আন কেইবাটাও সংখ্যালঘু জনগোষ্ঠীয়ে মূলতঃ ৰাজ্যখনৰ পাহাৰীয়া অঞ্চলত বাস কৰে।

ৰাজ্যিক সংঘ মহা নায়কা সমিতিৰ ২০১৬ চনৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি ৰাখাইন ৰাজ্যত ১২,৯৪৩জন বৌদ্ধ সন্ন্যাসী পঞ্জীয়ন কৰা হৈছিল, যিয়ে ম্যানমাৰৰ মুঠ সংঘৰ সদস্যৰ ২.৪% অংশ গ্ৰহণ কৰিছিল, য'ত নবীন সমনেৰা আৰু সম্পূৰ্ণৰূপে নিযুক্ত ভিক্ষু দুয়োটাকে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। সন্ন্যাসীৰ অধিকাংশই থুধাম্মা নিকায়া (৮৮.৯%), তাৰ পিছত শ্বেগীন নিকায়া (৩.৯%) আৰু বাকী সন্ন্যাসী অন্যান্য সৰু মঠৰ গোটৰ অন্তৰ্গত। ৫৩৪টা থিলাছিন ৰাখাইন ৰাজ্যত পঞ্জীয়ন কৰা হৈছিল, যিয়ে ম্যানমাৰৰ মুঠ থিলাছিন সম্প্ৰদায়ৰ ০.৯% অংশ গ্ৰহণ কৰিছিল।

ৰাখাইনসকল পৰম্পৰাগতভাৱে থেৰাভাদা বৌদ্ধ। ১৯৮৩ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি ৰাখাইন ৰাজ্যৰ ৰাখাইনৰ ৯৮.৬৩% বৌদ্ধ আৰু আন ১.১৯% মুছলমান। ১৯৮৩ চনৰ লোকপিয়লত ৪% জনসংখ্যাৰ অৱদান চিন আছিল ৩য় বৃহত্তম জনগোষ্ঠী। সেই সময়ত ৰাখাইনৰ ৬৪,৪০৪জন চিনৰ ভিতৰত ৫৫.৭৬% বৌদ্ধ আৰু ৩৩.৭৯% অনিমবাদী আছিল। বাংলাদেশৰ সীমান্ত আৰু উপকূলীয় অঞ্চলৰ ওচৰৰ জনসংখ্যাৰ ৮০–৯৬%তকৈ অধিক মুছলমান আছিল। ১৯৮৩ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি ৰাখাইন ৰাজ্যৰ ৯৯.৮২% ৰোহিংগীয়া, ৯৯.২৪% "অন্য বিদেশী", ৮৯.২০% "মিশ্ৰিত জাতি", ৮৫.৫০% ভাৰতীয় আৰু ৬৭.৫১% "পাকিস্তানী" মুছলমান আছিল।

প্ৰশাসনিক বিভাগসমূহ

ৰাখাইন ৰাজ্যৰ মানচিত্ৰ

ৰাখাইন ৰাজ্য তলৰ দৰে পাঁচখন জিলাৰে গঠিত, য'ত ২০০২ চনত অঞ্চল আৰু আনুষ্ঠানিকভাৱে অনুমান কৰা জনসংখ্যা দেখুওৱা হৈছে:

• ছিট্টৱে (১২,৫০৪ কিলোমিটাৰ বৰ্গফুট; ১,০৯৯,৫৬৮ জন)
• ম্ৰাউক-উ (শেহতীয়াকৈ ছিট্টৱে জিলাৰ বাহিৰত সৃষ্টি কৰা হৈছে)
• মাউংদাও (৩,৫৩৮ কিলোমিটাৰ বৰ্গফুট; ৭৬৩,৮৪৪ জন)
• কিয়াউকপিউ (৯,৯৮৪ কিলোমিটাৰ বৰ্গফুট; ৪৫৮,২৪৪ জন)
• থাণ্ডৱে (১০,৭৫৩ কিলোমিটাৰ বৰ্গফুট; ২৯৬,৭৩৬ জন)
• মুঠ ৰাখাইন ৰাজ্য: ৩৬,৭৭৮ কিলোমিটাৰ বৰ্গফুট; ২,৯১৫,০০০ লোক

এই জিলাসমূহৰ মুঠ ১৭খন চহৰ আৰু ১১৬৪খন গাঁও আছে। ছিট্টৱে ৰাজ্যখনৰ ৰাজধানী।