সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা

সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ (ইংৰাজী: Cultural feminism) হৈছে নাৰীত্বৰ সৈতে সাংস্কৃতিকভাৱে জড়িত বৈশিষ্ট্যসমূহৰ পুনৰ মূল্য নিৰ্ধাৰণ আৰু পুনৰ সংজ্ঞায়িত কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা বিভিন্ন নাৰীবাদক বৰ্ণনা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা এটা শব্দ।[1] ইয়াক নাৰী আৰু পুৰুষৰ মাজত থকা জন্মগত পাৰ্থক্যৰ ইতিবাচক তত্ত্বসমূহ বৰ্ণনা কৰিবলৈও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[2]

সাংস্কৃতিক নাৰীবাদীসকলে উগ্ৰ নাৰীবাদীসকলৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ পৰিছিল যেতিয়া তেওঁলোকে নাৰীসুলভ বৈশিষ্ট্যসমূহ অবাঞ্চিত বুলি পূৰ্বৰ নাৰীবাদী আৰু পিতৃতান্ত্ৰিক ধাৰণাটোক নাকচ কৰিছিল আৰু লিংগ পাৰ্থক্যৰ এক অপৰিহাৰ্যতাবাদী দৃষ্টিভংগীলৈ ঘূৰি আহিছিল য'ত তেওঁলোকে "নাৰী প্ৰকৃতিক"ক উচ্চ বুলি গণ্য কৰিছিল। [1][3][4]

শব্দটোৰ উৎপত্তি[সম্পাদনা কৰক]

উগ্ৰ নাৰীবাদ বা সমাজবাদী নাৰীবাদৰ দৰে সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ সমৰ্থকসকলে ব্যাপকভাৱে দাবী কৰা মতাদৰ্শ নাছিল। বৰঞ্চ অধিক সাধাৰণতে ইয়াৰ বিৰোধীসকলে আৰোপ কৰা এটা অপমানজনক চিহ্ন আছিল। ১৯৭৫ চনত ব্ৰুক উইলিয়ামছে প্ৰথমে "উগ্ৰ নাৰীবাদৰ অৰাজনৈতিককৰণ"ক "সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ" বুলি বৰ্ণনা কৰে।[5] কিন্তু ১৯৭১ চনত ফ্ৰান্সিছ চেপমেনে 'অফ আৱাৰ বেকছ'ত ছপা হোৱা এখন পত্ৰত আফ্ৰাক সাহিত্যিক আলোচনীক "সাংস্কৃতিক নাৰীবাদৰ কাৰ্যত সেৱা আগবঢ়োৱা" বুলি গৰিহণা দিছিল।[6]সমাজবাদী নাৰীবাদী এলিজাবেথ ডিগছে ১৯৭২ চনত উগ্ৰ নাৰীবাদৰ সকলো ক্ষেত্ৰতে প্ৰযোজ্য হ'বলৈ "সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ"ৰ চিহ্ন ব্যৱহাৰ কৰিছিল।[7]

ৰেডষ্টকিংছৰ প্ৰতিষ্ঠাপক এলেন উইলিছে দৃঢ়তাৰে কয় যে "বৰ্তমান নিজকে 'উগ্ৰ নাৰীবাদী' বুলি কোৱা মহিলাসকলৰ অধিকাংশই প্ৰকৃততে অধিক সঠিকভাৱে 'সাংস্কৃতিক নাৰীবাদী' বুলি অভিহিত কৰা এক ৰাজনীতিৰ সমৰ্থন কৰে। সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ আমূল নাৰীবাদী আন্দোলনৰ পৰা ওলাই আহিছিল যদিও বাওঁফালে আৰু অন্যান্য ঠাইত এই পাৰ্থক্য খুব কমেইহে কৰা হয়।" [8]

তত্ত্ব[সম্পাদনা কৰক]

সাংস্কৃতিক নাৰীবাদে নাৰীক পিতৃতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাৰ দ্বাৰা অতিনিৰ্ধাৰিত অৱস্থাত ৰাখে।[1] লিণ্ডা এলকফে এই কথাটো উল্লেখ কৰিছে যে "সাংস্কৃতিক নাৰীবাদী পুনৰ্মূল্যায়নে নাৰীৰ নিষ্ক্ৰিয়তাক তেওঁৰ শান্তিপূৰ্ণতা, তেওঁৰ আৱেগিকতাক তেওঁৰ লালন-পালনৰ প্ৰৱণতা হিচাপে, তেওঁৰ বিষয়ভিত্তিকতাক তেওঁৰ উন্নত আত্ম-সচেতনতা হিচাপে ব্যাখ্যা কৰে।" [1]

পূৰ্বৰ সময়ছোৱাৰ পৰাও একেধৰণৰ চিন্তাধাৰাৰ সন্ধান পোৱা গৈছে। জেন এডামছ আৰু চাৰ্লট পাৰ্কিন্স গিলমেনে যুক্তি দিছিল যে ৰাষ্ট্ৰ পৰিচালনাৰ ক্ষেত্ৰত সংঘাত নিষ্পত্তিৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতা, যত্ন লোৱা আৰু অহিংসাই নাৰীৰ গুণৰ পৰা সমাজখনক প্ৰয়োজনীয় যেন লাগে।[9]জোচেফিন ড’নভানে যুক্তি আগবঢ়ায় যে ঊনবিংশ শতিকাৰ সাংবাদিক, সমালোচক আৰু নাৰী অধিকাৰ কৰ্মী মাৰ্গাৰেট ফুলাৰে ৱমেন ইন দ্য নাইনটিনথ চেঞ্চুৰী (১৮৪৫)ত সাংস্কৃতিক নাৰীবাদৰ সূচনা কৰিছিল। তেওঁ জ্ঞানৰ আৱেগিক, স্বজ্ঞাত দিশটোৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল আৰু আলোকজ্জ্বলতাবাদী যুক্তিবাদীসকলৰ যান্ত্ৰিক দৃষ্টিভংগীৰ পৰা একেবাৰে পৃথক জৈৱিক বিশ্বদৃষ্টিভংগী প্ৰকাশ কৰিছিল।[10][11]

কিন্তু এলিছ ইকোলছৰ "সাংস্কৃতিক নাৰীবাদ: নাৰীবাদী পুঁজিবাদ আৰু পৰ্ণগ্ৰাফী বিৰোধী আন্দোলন" নামৰ প্ৰবন্ধটোৰ বাবেই সমসাময়িক নাৰীবাদীসকলক বৰ্ণনা কৰিবলৈ এই শব্দটো ব্যাপকভাৱে গ্ৰহণ কৰা হৈছিল। তেওঁৰ সাংস্কৃতিক নাৰীবাদীসকলৰ উদাহৰণ হ'ল এড্ৰিয়েন ৰিচ, আন্দ্ৰেয়া ড্ৱৰ্কিন, ফ্ল'ৰেন্স ৰাছ, জেনিছ ৰেমণ্ড, কেথলিন বেৰী, মেৰী ডেলি, ৰবিন মৰ্গান, চুজান ব্ৰাউনমিলাৰ আৰু চুজান গ্ৰীফিন।[1]<[12]

মেৰী ডেলীয়ে "মহিলা শক্তি" বা তেওঁৰ শব্দ Gyn/Ecologyক নাৰীৰ "জীৱন-দৃঢ়তা, জীৱন সৃষ্টিকাৰী জৈৱিক অৱস্থা"ৰ সৈতে সংযোগ কৰিছিল যি "পুৰুষ বন্ধ্যাত্ব"ৰ ফলত পুৰুষৰ আক্ৰমণাত্মকতাৰ বলি হয়।[1]এড্ৰিনে ৰিচে কয় যে নাৰী জীৱবিজ্ঞানৰ “আমূল” সম্ভাৱনা আছে যি পুৰুষে ইয়াক হ্ৰাস কৰাৰ ফলত দমন কৰি পেলাইছে।[13] কিছুমান সাংস্কৃতিক নাৰীবাদীয়ে কেৱল মহিলাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কেন্দ্ৰ আৰু স্থানসমূহ পৃথক কৰাটো “নেতিবাচক লিংগভিত্তিক নিৰ্মাণক প্ৰত্যাহ্বান জনাবলৈ” ইচ্ছা কৰিছিল।[14] সাংস্কৃতিক নাৰীবাদৰ ভিতৰত এই ধৰণৰ বিচ্ছিন্নতাক সমালোচনা কৰা হৈছিল যে ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে নাৰীৰ অত্যাচাৰৰ বাবে পুৰুষক ব্যক্তি হিচাপে দোষাৰোপ কৰিবলৈ গাঁথনিগত পিতৃতন্ত্ৰক আওকাণ কৰা হৈছিল। [14] শাৰীৰিক বিচ্ছেদৰ উপৰিও সাংস্কৃতিক নাৰীবাদীসকলে “পুৰুষ মূল্যবোধৰ পৰা পৃথক্কৰণ”ৰ আহ্বান জনাইছিল।[3]

মহিলাসকলক আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু প্ৰান্তীয় গোট হিচাপে চিনাক্ত কৰা হয়। ডেলীয়ে দৃঢ়তাৰে কয় যে জাতি আৰু শ্ৰেণীকে ধৰি পৰিচয়ৰ অন্যান্য শ্ৰেণীসমূহ হৈছে পুৰুষৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত গোট আৰু ইয়াক চিনাক্ত কৰা মহিলাসকলক আন মহিলাৰ পৰা বিভক্ত কৰা হৈছে।[1] ৰিচে ঘোষণা কৰে যে নাৰীৰ ওপৰত জাপি দিয়া “সামাজিক বোজা” আনকি দাসত্ত্বৰ বোজাতকৈও অধিক জটিল।[13]

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 Alcoff, Linda (1988). "Cultural Feminism versus Post-Structuralism: The Identity Crisis in Feminist Theory". Signs খণ্ড 13 (3): 405–436. ISSN 0097-9740. https://www.jstor.org/stable/3174166. 
  2. Kramarae, Cheris; Spender, Dale (2000). Routledge International Encyclopedia of Women: Global Women's Issues and Knowledge. প্ৰকাশক New York: Routledge. পৃষ্ঠা. 746. ISBN 978-0415920902. 
  3. 3.0 3.1 Echols, Alice (1983). "Cultural Feminism: Feminist Capitalism and the Anti-Pornography Movement". Social Text (7): 34–53. doi:10.2307/466453. ISSN 0164-2472. 
  4. Evans, Judy (1995). "Cultural Feminism: Feminism's First Difference". Feminist Theory Today : an Introduction to Second-Wave Feminism.. SAGE Publications. পৃষ্ঠা. 73. ISBN 9781446264935. OCLC 874319830. 
  5. Verta Taylor and Leila J. Rupp, "Women's Culture and Lesbian Feminist Activism: A Reconsideration of Cultural Feminism" Signs, 19, No. 1 (Autumn, 1993): 32–61.[1].
  6. Frances Chapman, "goodbye," Off Our Backs 1, no. 19 (25 March 1971): 14.
  7. Elizabeth Diggs, "What Is the Women's Movement?", Women: A Journal of Liberation 2, no. 4 (1972): 11-12, 20.
  8. Willis, Ellen (1984). "Radical Feminism and Feminist Radicalism". Social Text (9/10): 91–118. doi:10.2307/466537. ISSN 0164-2472. https://www.jstor.org/stable/466537। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 December 2023. 
  9. Ritzer, George. Contemporary Sociological Theory and Its Classical Roots. New York: McGraw-Hill, 2007. আই.এচ.বি.এন. 978-0-07-299759-0
  10. Donovan, Josefine. Feminist Theory. 3d ed. (New York: Continuum, 1985.
  11. Levine, Amy-Jill; Blickenstaff, Marianne (2004). A Feminist Companion to the Acts of the Apostles. প্ৰকাশক London: T & T Clark. পৃষ্ঠা. 242. ISBN 978-0-8264-6252-7. 
  12. "god, mom & apple pie: "feminist" businesses as an extension of the american dream". Off Our Backs খণ্ড 5 (11): 18–20. 1976. ISSN 0030-0071. 
  13. 13.0 13.1 Rich, Adrienne Cécile. (1997). Of woman born : motherhood as experience and institution. Virago. ISBN 0860680312. OCLC 263689375. 
  14. 14.0 14.1 Bromley, Victoria L. (2012). Feminisms Matter: Debates, Theories, Activism. University of Toronto Press. ISBN 9781442605008. https://utorontopress.com/9781442605008/feminisms-matter/.