সমললৈ যাওক

কংলা দুৰ্গ

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
কংলা দুৰ্গ

ওপৰৰ পৰা বাওঁফালৰ পৰা সোঁফালে: ঈশ্বৰৰ পবিত্ৰ প্ৰতিমূৰ্তি পাখাংবা আৰু তেওঁৰ পত্নী কংলা সনাথং, হিজাগাংৰ ভিতৰৰ পবিত্ৰ হিয়াং হীৰেন, পাখাংবা মন্দিৰ, কংলা, মেইডিংগু নৰা সিংহৰ মূৰ্তি, ছাংগাই ইউম্ফাম আৰু দ্বৈত মূৰ্তি কংলা শ অজগৰৰ, মণিপুৰৰ প্ৰতীক।
বিকল্প নাম * কংলা দুৰ্গ
  • কংলা প্ৰাসাদ
অৱস্থিতি ইম্ফল পশ্চিম জিলা
অঞ্চল সাঁচ:Langnf
অৱস্থান 24°48′29″N 93°56′24″E / 24.808°N 93.940°E / 24.808; 93.940স্থানাংক: 24°48′29″N 93°56′24″E / 24.808°N 93.940°E / 24.808; 93.940
প্ৰকাৰ ৰাজধানী চহৰ (ঐতিহাসিক)
অংশ * মণিপুৰ ৰাজ্য (ঐতিহাসিক)
ইতিহাস
সময়সীমা ধ্ৰুপদী প্ৰাচীনতা
সভ্যতা মেইটেই সংস্কৃতি
Associated with * নিংথৌজা বংশ
Events এংলো মণিপুৰ যুদ্ধ
অতিৰিক্ত তথ্য
বৰ্তমানৰ অৱস্থা সুৰক্ষিত
দেশ মণিপুৰ চৰকাৰ
পৰিচালনা কংলা দুৰ্গ বৰ্ড
সৰ্বসাধাৰণৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ হয়
স্থাপত্য
স্থাপত্যশৈলী মেইটেই স্থাপত্য

কংলা দুৰ্গ ( ইংৰাজী: Kangla fort) [1] [2] ভাৰতৰ মণিপুৰ ৰাজ্যৰ ইম্ফলত থকা এটা পুৰণি দুৰ্গযুক্ত ৰাজপ্ৰসাদ।[3][4][5] পূৰ্বে ইম্ফল নদীৰ পাৰৰ দুয়োকাষে (পশ্চিম আৰু পূব) অৱস্থিত আছিল, এতিয়া ধ্বংসস্তূপ অৱস্থাত কেৱল পশ্চিম দিশতহে ৰৈ গৈছে।

পুৰণি মিটেই ভাষাত কংলাৰ অৰ্থ হৈছে "শুষ্ক ভূমিৰ বিশিষ্ট অংশ।" [6] মণিপুৰৰ অতীতৰ মীটেই শাসকসকলৰ পৰম্পৰাগত আসন আছিল ই।[7][8]

জনসাধাৰণৰ আগত প্ৰদৰ্শিত কংলাৰ গাইড মেপ

কংলা (ইম্ফল) আছিল প্ৰাক-আধুনিক মণিপুৰৰ প্ৰাচীন ৰাজধানী।[9] কংলা মণিপুৰৰ জনসাধাৰণৰ বাবে এক শ্ৰদ্ধাৰ স্থান, স্বাধীনতাৰ দিনৰ কথা সোঁৱৰাই দিয়ে। মেইটেইসকলৰ বাবে ই এক পবিত্ৰ স্থান।[10]

কংলাক ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ হিচাপে ঘোষণা কৰাৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে, যাৰ বাবে ভাৰতীয় সংসদত আলোচনা চলি আছে।[11][12]

ইতিহাস

[সম্পাদনা কৰক]

"প্ৰাচীন মণিপুৰৰ স্থাপত্যৰ ইতিহাসৰ অন্যতম উল্লেখযোগ্য ব্যক্তি আছিল নাওফাংবা (৪২৮-৫১৮ খ্ৰীষ্টাব্দ), যিয়ে কংলাৰ আধাৰশিলা, "নামথাক সৰোংপুং" এৰাই চলি মণিপুৰীৰ আটাইতকৈ পবিত্ৰ স্থান।" —এল.কুঞ্জেশ্বৰী দেৱী., পৃ. ১০৮ [13]

কংলা হৈছে নিংথৌজা বংশৰ মেইটেই শাসকসকলৰ (৩৩ খ্ৰীষ্টাব্দৰ পৰা ১৮৯১ খ্ৰীষ্টাব্দলৈ) প্ৰশাসনৰ কেন্দ্ৰবিন্দু।[14]

উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীজগত

[সম্পাদনা কৰক]
কংলাৰ ভিতৰত গজি উঠা কৌবিলা (Grevillea robusta) প্ৰজাতিৰ এজোপা গছ

কংলাৰ ভিতৰত গজি উঠা কৌবিলা (Grevillea robusta) প্ৰজাতিৰ এজোপা গছ কংলাৰ নাম "লংছ অৱ ইম্ফল" কাৰণ ই প্ৰচুৰ বনাঞ্চল, মণিপুৰ মহানগৰীৰ মাজমজিয়াত বৃহৎ মাত্ৰাত অক্সিজেন প্ৰদান কৰে।[15][16][17]

দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে যোৱা কেইবছৰমানৰ কিছু উন্নয়নমূলক নিৰ্মাণ কাৰ্য্যৰ বাবে কংলাৰ ভিতৰত কিছু সৰু অথচ উল্লেখযোগ্য বনাঞ্চল ধ্বংস সংঘটিত হয়।

কংলাৰ ভিতৰত ঔষধি উদ্ভিদ ৰোপণৰ পৰিকল্পনা কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ ২০০৯ চনত কংলা ফ’ৰ্ট ব’ৰ্ডে কংলা হাৰ্বেল গাৰ্ডেন স্থাপন কৰিছিল। উদ্ভিদ উদ্যানখনৰ উন্নয়নৰ দায়িত্ব যোৰহাটৰ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চল বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান (NEIST) ৰ লেমফেল উপ-শাখাক অৰ্পণ কৰা হয়। [18] ২০১০ চনত মণিপুৰ চৰকাৰে ১৩.৪৬ লাখ (২০২৩ চনত ₹৩০ লাখ বা ​​৩৬,০০০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য) বাজেটৰ ভিতৰত ₹৬.১৬ লাখ (২০২৩ চনত ১৪ লাখ বা ​​১৭,০০০ মাৰ্কিন ডলাৰৰ সমতুল্য) NEISTক এই কাম সম্পন্ন কৰিবলৈ বিত্তীয় সাহায্য আগবঢ়াইছিল। এই বাগিচাখনত প্ৰায় ১৩১টা ভিন্ন উদ্ভিদ, (প্ৰায় ২০টা ঔষধি উদ্ভিদৰ প্ৰজাতিকে ধৰি) ৰোপণ কৰিছিল। কংলা বনৌষধি উদ্যানত লালন-পালন কৰা উল্লেখযোগ্য উদ্ভিদ প্ৰজাতিসমূহৰ ভিতৰত "heigru" (Phyllanthus emblica Linn), "kihori" (Phyllanthus acidus Linn), agar (Aquilaria agallocha Lamp), নিম (Azadirachta indica A Zuss), tera (Mobax malabathricum Linn), singairei (Nyctanthes arbotristis Linn) আৰু লেইহাও (মিচেলিয়া চেম্পাকা লিন)। মণিপুৰ চৰকাৰে উদ্ভিদ উদ্যানৰ উন্নয়নৰ বাবে ৩.৫ একৰ মাটি আবণ্টন দিছিল।[19]

২০১৯ চনৰ জুন মাহত নুৰা হেইকল (‘মহিলাৰ ফলৰ বাগিচা’ / ‘মহিলাৰ বাগিচা’ৰ বাবে মেইটেই)ৰ ভিতৰত প্ৰায় ৭০০টা থলুৱা ফলমূলৰ গছৰ পুলি ৰোপণ কৰা হৈছিল, পূৰ্বতে সেউজ মণিপুৰ মিছনৰ উদ্যোগত মণিপুৰ চৰকাৰে কংলাৰ "জৈৱ বৈচিত্ৰ্য উদ্যান" নামেৰে জনাজাত।[20][21][22]

২০১৯ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত কংলাৰ ভিতৰত মায়োকফা, আগৰ, উনিংথৌ, চেগুন, চাহুই আৰু চাম্বাকে ধৰি প্ৰায় ১২০টা গছ ৰোপণ কৰে সম্পাদক মণ্ডলী আৰু "দ্য চাংগাই এক্সপ্ৰেছ" (TSE) নামৰ কাকতখনৰ পৰিচালনা দলে দৈনিক মণিপুৰৰ ২০ সংখ্যক প্ৰতিষ্ঠা দিৱসত প্ৰকাশ পায়।[23][24]

কংলাৰ দক্ষিণ অংশত অৱস্থিত "এংগেলেই লেইকোল" (পূৰ্বতে কংলাৰ "ৰক গাৰ্ডেন" বুলি জনাজাত) নামৰ আন এখন বাগিচা।[25][26][27]

২০২২ চনৰ মে’ মাহত কাংলাৰ ভিতৰত ইনষ্টিটিউট অৱ বায়’ৰিচ’ৰ্চ এণ্ড ছাষ্টেনেবল ডেভেলপমেণ্ট (আই বি এছ ডি)ৰ দ্বাৰা প্ৰায় ৫০টা ফলমূলৰ উদ্ভিদ ৰোপণ কৰা হৈছিল।[28][29][30]

মণিপুৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী নংথোম্বম বীৰেনৰ নেতৃত্বত কংলা ফ’ৰ্ট ব’ৰ্ডে কংলাৰ ভিতৰত ১০ হাজাৰ ফলমূলৰ গছ ৰোপণৰ পৰিকল্পনা কৰিছে।[31][32]

তথ্য সংগ্ৰহ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ Sharma, H. Surmangol (2006). "Learners' Manipuri-English dictionary.Kangla". dsal.uchicago.edu. https://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/app/sharma_query.py?qs=%EA%AF%80%EA%AF%A1%EA%AF%82%EA%AF%A5&searchhws=yes#। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-07-28. 
  2. ↑ Deshpande, Abhijeet (2017-12-19) (en ভাষাত). Backpacking North East India: A Curious Journey. Notion Press. পৃষ্ঠা. 98. ISBN 978-1-946556-80-6. https://books.google.com/books?id=lblDDwAAQBAJ&q=Kangla+Fort+or+Kangla+Palace&pg=PT98. 
  3. ↑ Sajnani, Manohar (2001) (en ভাষাত). Encyclopaedia of Tourism Resources in India. Gyan Publishing House. পৃষ্ঠা. 226. ISBN 978-81-7835-017-2. https://books.google.com/books?id=vdMNBxOsvrUC&dq=kangla+fort&pg=PA226. 
  4. ↑ James, Rajesh; Venkatesan, Sathyaraj (2021-07-01) (en ভাষাত). India Retold: Dialogues with Independent Documentary Filmmakers in India. Bloomsbury Publishing USA. পৃষ্ঠা. 232. ISBN 978-1-5013-5269-0. https://books.google.com/books?id=jnQxEAAAQBAJ&q=The+Kangla+Fort%2Fthe+Kangla+Palace+is+an+old+palace+at+Imphal+in+Manipur&pg=PA232. 
  5. ↑ Prakash, Col Ved (2007) (en ভাষাত). Encyclopaedia of North-East India. Atlantic Publishers & Dist. পৃষ্ঠা. 1600. ISBN 978-81-269-0706-9. https://books.google.com/books?id=wxkC9S2jYCkC&dq=kangla+fort&pg=PA1600. 
  6. ↑ Sanajaoba, Naorem (1988) (en ভাষাত). Manipur, Past and Present: The Heritage and Ordeals of a Civilization. Mittal Publications. পৃষ্ঠা. 415. ISBN 978-81-7099-853-2. https://books.google.com/books?id=-CzSQKVmveUC&dq=kangla+dry+land&pg=PA415. 
  7. ↑ Chandra, N. D. R.; Das, Nigamananda (2007) (en ভাষাত). Ecology, Myth, and Mystery: Contemporary Poetry in English from Northeast India. Sarup & Sons. পৃষ্ঠা. 82. ISBN 978-81-7625-742-8. https://books.google.com/books?id=Cfg6fjTBK1cC&dq=kangla+fort&pg=PA82. 
  8. ↑ Binodini (2015-03-17) (en ভাষাত). The Maharaja's Household: A Daughter's Memories of Her Father. Zubaan. পৃষ্ঠা. 203. ISBN 978-93-84757-19-9. https://books.google.com/books?id=u3yPDAAAQBAJ&q=Kangla+Fort%2C+the+seat+of+Manipuri+monarchy&pg=PT203. 
  9. ↑ Chandra, N. D. R.; Das, Nigamananda (2007) (en ভাষাত). Ecology, Myth, and Mystery: Contemporary Poetry in English from Northeast India. Sarup & Sons. পৃষ্ঠা. 82. ISBN 978-81-7625-742-8. https://books.google.com/books?id=Cfg6fjTBK1cC&dq=kangla+fort&pg=PA82. 
  10. ↑ Dhar, Pannalal (1998) (en ভাষাত). Ethnic Unrest in India and Her Neighbours: Also Includes Europe, West Asia, the Balkans and Africa. Deep & Deep Publications. পৃষ্ঠা. 115. ISBN 978-81-7100-818-6. https://books.google.com/books?id=rdbAjbRgjdwC&dq=kangla+fort&pg=PA115. 
  11. ↑ "Manipur titular king moves Parliament to declare Kangla Fort as World Heritage Site". The Times of India. 2021-02-05. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/city/imphal/manipur-titular-king-moves-parliament-to-declare-kangla-fort-as-world-heritage-site/articleshow/80704014.cms. 
  12. ↑ "Kangla as a World Heritage Site" (en ভাষাত). Imphal Free Press. https://www.ifp.co.in/6177/kangla-as-a-world-heritage-site। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-02-08. 
  13. ↑ Sana, Raj Kumar Somorjit (2010) (en ভাষাত). The Chronology of Meetei Monarchs: From 1666 CE to 1850 CE. Waikhom Ananda Meetei. পৃষ্ঠা. 28. ISBN 978-81-8465-210-9. https://books.google.com/books?id=eybpM1KZjVoC&dq=kangla+history&pg=PA28. 
  14. ↑ Michaud, Jean; Swain, Margaret Byrne; Barkataki-Ruscheweyh, Meenaxi (2016-10-14) (en ভাষাত). Historical Dictionary of the Peoples of the Southeast Asian Massif. Rowman & Littlefield. পৃষ্ঠা. 245. ISBN 978-1-4422-7279-8. https://books.google.com/books?id=wZksDQAAQBAJ&dq=Kangla+Ningthouja+dynasty+33&pg=PA245. 
  15. ↑ "CM leads plantation drive inside Kangla" (en ভাষাত). www.thesangaiexpress.com. https://www.thesangaiexpress.com/Encyc/2019/6/26/Imphal-Jun-25-DIPR-Pushing-the-recently-launched-CM-s-Green-Manipur-Mission-forward-Chief-Minister-N-Biren-Singh-today-led-a-mass-tree-plantation-drive-inside-Kangla-Around-700-indigenous-fruit-.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  16. ↑ "Manipur CM Leads Mass Tree Plantation Drive at 'Sacred Kangla'" (hi ভাষাত). India Today NE. 2019-06-26. http://www.indiatodayne.in/breaking-news/story/manipur-chief-leads-mass-tree-plantation-drive-sacred-kangla-399049-2019-06-26। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  17. ↑ "Manipur CM leads plantation drive at Kangla fort; announces indigenous names for gardens - Eastern Mirror" (en-GB ভাষাত). easternmirrornagaland.com. 2019-06-26. https://easternmirrornagaland.com/manipur-cm-leads-plantation-drive-at-kangla-fort-announces-indigenous-names-for-gardens/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  18. ↑ Press, Imphal Free (14 November 2012). "Kangla herbal garden in dire straits | KanglaOnline" (en-US ভাষাত). Archived from the original on 2023-03-08. https://web.archive.org/web/20230308212426/http://kanglaonline.com/2012/11/kangla-herbal-garden-in-dire-straits/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  19. ↑ Press, Imphal Free (14 November 2012). "Kangla herbal garden in dire straits | KanglaOnline" (en-US ভাষাত). Archived from the original on 2023-03-08. https://web.archive.org/web/20230308212426/http://kanglaonline.com/2012/11/kangla-herbal-garden-in-dire-straits/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  20. ↑ "CM leads plantation drive inside Kangla" (en ভাষাত). www.thesangaiexpress.com. https://www.thesangaiexpress.com/Encyc/2019/6/26/Imphal-Jun-25-DIPR-Pushing-the-recently-launched-CM-s-Green-Manipur-Mission-forward-Chief-Minister-N-Biren-Singh-today-led-a-mass-tree-plantation-drive-inside-Kangla-Around-700-indigenous-fruit-.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  21. ↑ "Manipur CM Leads Mass Tree Plantation Drive at 'Sacred Kangla'" (hi ভাষাত). India Today NE. 2019-06-26. http://www.indiatodayne.in/breaking-news/story/manipur-chief-leads-mass-tree-plantation-drive-sacred-kangla-399049-2019-06-26। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  22. ↑ "Manipur CM leads plantation drive at Kangla fort; announces indigenous names for gardens - Eastern Mirror" (en-GB ভাষাত). easternmirrornagaland.com. 2019-06-26. https://easternmirrornagaland.com/manipur-cm-leads-plantation-drive-at-kangla-fort-announces-indigenous-names-for-gardens/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  23. ↑ "TSE takes up tree plantation drive at Kangla on 20th foundation day: 12th sep19 ~ E-Pao! Headlines". e-pao.net. http://e-pao.net/GP.asp?src=6..120919.sep19। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  24. ↑ "TSE takes up tree plantation drive at Kangla on 20th foundation day" (en ভাষাত). www.thesangaiexpress.com. https://www.thesangaiexpress.com/Encyc/2019/9/12/IMPHAL-Sep-11-As-part-of-the-20th-foundation-day-of-The-Sangai-Express-editorial-and-management-staff-of-the-daily-carried-out-a-tree-plantation-programme-inside-Kangla-today-.amp.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  25. ↑ "CM leads plantation drive inside Kangla" (en ভাষাত). www.thesangaiexpress.com. https://www.thesangaiexpress.com/Encyc/2019/6/26/Imphal-Jun-25-DIPR-Pushing-the-recently-launched-CM-s-Green-Manipur-Mission-forward-Chief-Minister-N-Biren-Singh-today-led-a-mass-tree-plantation-drive-inside-Kangla-Around-700-indigenous-fruit-.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  26. ↑ "Manipur CM Leads Mass Tree Plantation Drive at 'Sacred Kangla'" (hi ভাষাত). India Today NE. 2019-06-26. http://www.indiatodayne.in/breaking-news/story/manipur-chief-leads-mass-tree-plantation-drive-sacred-kangla-399049-2019-06-26। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  27. ↑ "Manipur CM leads plantation drive at Kangla fort; announces indigenous names for gardens - Eastern Mirror" (en-GB ভাষাত). easternmirrornagaland.com. 2019-06-26. https://easternmirrornagaland.com/manipur-cm-leads-plantation-drive-at-kangla-fort-announces-indigenous-names-for-gardens/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  28. ↑ "50 fruit bearing plants planted inside Kangla Fort in Imphal" (en ভাষাত). Imphal Free Press. https://www.ifp.co.in/manipur/50-fruit-bearing-plants-planted-inside-kangla-fort-in-imphal। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  29. ↑ "Saplings planted at Kangla Fort" (en ভাষাত). www.thesangaiexpress.com. https://www.thesangaiexpress.com/Encyc/2022/5/7/IMPHAL-May-6The-Institute-of-Bioresources-and-Sustainable-Development-IBSD-Imphal-planted-arou.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  30. ↑ "Tree Plantation Programme at Kangla 20220507". e-pao.net. http://e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=news_section.Press_Release.Press_Release_2022.Tree_Plantation_Programme_at_Kangla_20220507। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  31. ↑ Gurumayum, William (25 June 2019). "CM leads mass plantation drive at Kangla 10,000 fruit bearing trees will be planted inside Kangla: CM - Imphal Times" (en-gb ভাষাত). www.imphaltimes.com. https://www.imphaltimes.com/news/item/14818-cm-leads-mass-plantation-drive-at-kangla-10-000-fruit-bearing-trees-will-be-planted-inside-kangla-cm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
  32. ↑ "10 thousand fruit bearing tree saplings to be planted in Kangla Fort complex | Pothashang News" (en-GB ভাষাত). Pothashang. 2019-06-06. https://www.pothashang.in/2019/06/06/10-thousand-fruit-bearing-tree-saplings-planted-kangla-fort-complex/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-03-08. 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=কংলা_দুৰ্গ&oldid=453141"ৰ পৰা অনা হৈছে