জ্যা পল ছাট্টে
জন্ম | ২১ জুন, ১৯০৫ পেৰিচ, ফ্ৰান্স |
---|---|
মৃত্যু | ১৫ এপ্ৰিল, ১৯৮০ (আয়ুস ৭৪ বছৰ) পেৰিচ, ফ্ৰান্স |
শিক্ষা | École normale supérieure (BA, MA) |
পত্নী | Simone de Beauvoir (১৬২৯ - ১৯৮০) |
বঁটা | সাহিত্যৰ নবেল বঁটা (১৯৬৪, বঁটা প্ৰত্যাখ্যান) |
কাল | বিংশ শতিকা |
পৰিসৰ | Western philosophy |
বিদ্যালয় | Continental philosophy, existentialism, phenomenology, existential phenomenology, hermeneutics, Western Marxism, anarchism, anarcho-pacifism |
মুখ্য বিষয় | Metaphysics, epistemology, ethics, consciousness, self-consciousness, literature, political philosophy, ontology |
উল্লেখযোগ্য কৰ্ম | Bad faith, "existence precedes essence", nothingness, "Hell is other people", situation, transcendence of the ego ("every positional consciousness of an object is a non-positional consciousness of itself"), Sartrean terminology |
জ্যা পল ছাট্টে (ইংৰাজী: Jean Paul Sartre বা Jean-Paul Charles Aymard Sartre (/ˈsɑːrtrə/, US also /ˈsɑːrt/; French: [saʁtʁ]; ২১ জুন, ১৯০৫ - ১৫ এপ্ৰিল, ১৯৮০); এজন ফৰাচী দাৰ্শনিক, নাট্যকাৰ, ঔপন্যাসিক, চিত্ৰনাট্যকাৰ, ৰাজনৈতিক কৰ্মী, জীৱনীকাৰ আৰু সাহিত্য সমালোচক আছিল, যাক বিংশ শতিকাৰ ফৰাচী দৰ্শন আৰু মাৰ্ক্সবাদৰ এজন আগশাৰীৰ ব্যক্তি হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল। অস্তিত্ববাদৰ দৰ্শনৰ (আৰু ফেনোমেনোলজী) ছাট্টে অন্যতম মুখ্য ব্যক্তি আছিল। তেওঁৰ কামে সমাজবিজ্ঞান, সমালোচনামূলক তত্ত্ব, ঔপনিৱেশিক-পৰৱৰ্তী তত্ত্ব আৰু সাহিত্য অধ্যয়নক প্ৰভাৱিত কৰিছে। তেওঁক ১৯৬৪ চনৰ সাহিত্যৰ নবেল বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছিল যদিও তেওঁ এইদৰে কৈছিল যে তেওঁ সদায় চৰকাৰী সন্মান প্ৰত্যাখ্যান কৰিছিল আৰু "এজন লেখকে নিজকে এটা প্ৰতিষ্ঠানলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ দিয়া উচিত নহয়।"
১৯২০ ৰ দশকত কিশোৰ অৱস্থাত, ছাট্টে হেনৰি বাৰ্গছনৰ প্ৰবন্ধ Time and Free Will: An Essay on the Immediate Data of Consciousness পঢ়ি দৰ্শনৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছিল। তেওঁ পেৰিছৰ এখন ব্যক্তিগত বিদ্যালয় Cours Hattemer ত পঢ়িছিল। তেওঁ মনোবিজ্ঞান, দৰ্শনৰ ইতিহাস, যুক্তি, সাধাৰণ দৰ্শন, নৈতিকতা আৰু সমাজবিজ্ঞান, আৰু পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ লগতে পেৰিছত তেওঁৰ diplôme d'études supérieures (প্ৰায় এম এ থিচিছৰ সমতুল্য) অধ্যয়ন আৰু অৰ্জন কৰিছিল, যি হৈছে উচ্চতৰ শিক্ষাৰ এক প্ৰতিষ্ঠান যি আছিল বিশিষ্ট ফৰাচী চিন্তাবিদ আৰু উচ্চ তত্বাৱধানকাৰী। (তেওঁৰ 1928 চনৰ এমএ থেচিছ "L'Image dans la vie psychologique: rôle et nature" ["Image in Psychological Life: Role and Nature"] হেনৰি ডেলাক্ৰইক্সৰ তত্বাৱধান সম্পন্ন কৰিছিল।
প্ৰাৰম্ভিক জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]কৰ্মজীৱন
[সম্পাদনা কৰক]সাহিত্যিক অৱদান
[সম্পাদনা কৰক]গ্ৰন্থপঞ্জী
[সম্পাদনা কৰক]উপন্যাস আৰু চুটি গল্পৰ সংকলনঃ
- Nausea / La nausée (1938)
- The Wall / Le mur (1939) – collection of 5 short stories
The Roads to Freedom
[সম্পাদনা কৰক]- The Age of Reason / L'âge de raison (1945)
- The Reprieve / Le sursis (1945)
- Troubled Sleep (London ed. (Hamilton) has title: Iron in the Soul) / La mort dans l'âme (1949)
- The Last Chance (1949 and 1981) – unfinished
নাটকঃ
[সম্পাদনা কৰক]- Bariona / Bariona, ou le fils du tonnerre (1940)
- The Flies / Les mouches (1943)
- No Exit / Huis clos (1944)
- The Respectful Prostitute / La putain respectueuse (1946)
- The Victors (Men Without Shadows) / Morts sans sépulture (1946)
- In the Mesh / L'engrénage (1948)
- Dirty Hands (Crime Passionnel, The Assassin, Red Gloves ) / Les mains sales (1948)
- Intimacy (1949)
- The Devil and the Good Lord (Lucifer and the Lord) / Le diable et le bon dieu (1951)
- Kean (1953)
- Nekrassov (1955)
- The Condemned of Altona / Les séquestrés d'Altona (1959)
- Hurricane over Cuba, written and printed in 1961 in Brazil, along with Rubem Braga and Fernando Sabino (1961)
- The Trojan Women / Les Troyennes (1965)
চিত্ৰনাট্যঃ
[সম্পাদনা কৰক]- Typhus, wr. 1944, pub. 2007; adapted as The Proud and the Beautiful
- The Chips Are Down / Les jeux sont faits (screenplay, dir. Jean Delannoy; 1947)
- The Crucible (screenplay, 1957; dir. Raymond Rouleau)
- Freud: The Secret Passion (screenplay, 1962; dir. John Huston; Sartre had his name removed from the film)
- The Freud Scenario / Le scénario Freud (1984)
আত্মজীৱনীমূলকঃ
[সম্পাদনা কৰক]- Sartre By Himself / Sartre par lui-mème (1959)
- The Words / Les Mots (1964)
- Witness to My Life & Quiet Moments in a War / Lettres au Castor et à quelques autres (1983)
- War Diaries: Notebooks from a Phony War / Les carnets de la drole de guerre (1984)
দাৰ্শনিক ৰচনাঃ
[সম্পাদনা কৰক]- The Transcendence of the Ego / La transcendance de l'égo (1936)
- Imagination: A Psychological Critique / L'imagination (1936)
- Sketch for a Theory of the Emotions / Esquisse d'une théorie des émotions (1939)
- The Imaginary / L'imaginaire (1940)
- Being and Nothingness / L'être et le néant (1943)
- Existentialism Is a Humanism / L'existentialisme est un humanisme (1946)
- Existentialism and Human Emotions / Existentialisme et émotions humaines (1957)
- Search for a Method / Question de méthode (1957)
- Critique of Dialectical Reason / Critique de la raison dialectique (1960, 1985)
- Notebooks for an Ethics / Cahiers pour une morale (1983)
- Truth and Existence / Vérité et existence (1989)
- Anti-Semite and Jew / Réflexions sur la question juive (wr. 1944, pub. 1946)
- Baudelaire (1946)
- Situations I: Literary Critiques / Critiques littéraires (1947)
- Situations II: What Is Literature? / Qu'est-ce que la littérature ? (1947)
- "Black Orpheus" / "Orphée noir" (1948)
- Situations III (1949)
- Saint Genet, Actor and Martyr / S.G., comédien et martyr (1952)
- The Henri Martin Affair / L'affaire Henri Martin (1953)
- Situations IV: Portraits (1964)
- Situations V: Colonialism and Neocolonialism (1964)
- Situations VI: Problems of Marxism, Part 1 (1966)
- Situations VII: Problems of Marxism, Part 2 (1967)
- The Family Idiot / L'idiot de la famille (1971–72)
- Situations VIII: Autour de 1968 (1972)
- Situations IX: Mélanges (1972)
- Situations X: Life/Situations: Essays Written and Spoken / Politique et Autobiographie (1976)
স্বীকৃতি আৰু সন্মান
[সম্পাদনা কৰক]মৃত্যু
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]https://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Paul_Sartre