মহিষাসুৰমৰ্দিনী স্তোত্ৰ
মহিষাসুৰমৰ্দিনী স্তোত্ৰ | |
---|---|
লেখক | আদি শংকৰ |
ভাষা | সংস্কৃত |
মহিষাসুৰমৰ্দিনী স্তোত্ৰ ( সংস্কৃত: महिषासुरमर्दिनीस्तोत्रम्, IAST: Mahiṣāsuramardinīstotraṃ ) হৈছে ২১টা পদযুক্ত এটা হিন্দু স্তোত্ৰ ৷ [1] এই স্তোত্ৰৰ গ্ৰন্থখনে পৰম দেৱী মহাদেৱীৰ এটা প্ৰধান দিশ দুৰ্গা আৰু তেওঁ মহিষাসুৰক বধ কৰাৰ কাৰ্য্যক প্ৰশংসা কৰে। [2] [3]
ব্যুৎপত্তি
[সম্পাদনা কৰক]মহিষাসুৰমৰ্দিনি হৈছে দেৱী দুৰ্গাৰ এটা বিশেষণ, যাৰ আক্ষৰিক অৰ্থ হৈছে, "মহিষ ৰাক্ষসৰ হত্যাকাৰী", আৰু স্তোত্ৰ হৈছে এক প্ৰশংসা কৰা কাৰ্য।[4]
বৰ্ণনা
[সম্পাদনা কৰক]মহিষাসুৰমৰ্দিনী স্তোত্ৰ লেখকত্বৰ কৃতিত্ব ঈশ্বৰতত্ত্ববিদ আদি শংকৰক দিয়া হয়। শিৱৰহস্য পুৰাণ পাঠৰ প্ৰথম অংশৰ ৫৩তম অধ্যায়ত এই স্তুতিগীতৰ উল্লেখ আছে।[5] এই স্তুতিগীতটো দেৱী মাহাত্ম্য পাঠৰ ওপৰত আধাৰিত, য 'ত দেৱী দুৰ্গাৰ কেইবাটাও কিংবদন্তি যেনে মহিষাসুৰ,ৰক্তবীজ, লগতে চণ্ড আৰু মুণ্ডক হত্যা কৰাৰ লগতে সাধাৰণতে তেওঁৰ গুণাগুণৰ প্ৰশংসা কৰা হৈছে।[6][7]
দেৱী মাহাত্ম্যৰ মতে, মহিষাসুৰ বধ নামৰ কিংবদন্তীত, মহিষাসুৰৰ অধীনত থকা অসুৰসকলে দেৱসকল বহিষ্কাৰ কৰি স্বৰ্গক নিজৰ অধিন কৰাৰ বাবে ক্ষুব্ধ হৈ, ত্ৰিমুৰ্তি (ব্ৰহ্মা, বিষ্ণু আৰু শিৱ) তেওঁলোকৰ শক্তি একত্ৰিত কৰিছিল, যিয়ে দুৰ্গা নামৰ দেৱীৰ ৰূপ গ্ৰহণ কৰিছিল।[8] দেৱতাসকলৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু বৈশিষ্ট্যৰে সজ্জিত হৈ দুৰ্গাই আকৃতি সলনি কৰা মহিষাসুৰক বধ কৰিছিল, যিজনে সিংহ, হাতী আৰু ম 'হৰ ৰূপ ধাৰণ কৰিছিল আৰু অৱশেষত এজন মানুহৰ ৰূপ লৈছিল। দেৱতাসকলে তেওঁক আদি সত্তা আৰু বেদৰ উৎপত্তি হিচাপে গৌৰৱান্বিত কৰিছিল। তেওঁলোকৰ স্তুতিগীতবোৰত সন্তুষ্ট হৈ দেৱীয়ে যেতিয়াই বিপদৰ সন্মুখীন হয় দেৱতাসকলক মুক্তিৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল।[9][10]
স্তুতিগীত
[সম্পাদনা কৰক]মন্ত্ৰটোৰ প্ৰথম স্তৱকত দেৱী দুৰ্গাৰ গুণাগুণ বৰ্ণনা কৰা হৈছেঃ [11]
अयि गिरिनन्दिनि नन्दितमेदिनि विश्वविनोदिनि नन्दिनुते सुरवरवर्षिणि दुर्धरधर्षिणि दुर्मुखमर्षिणि हर्षरते अयि जगदम्ब मदम्ब कदम्ब वनप्रियवासिनि हासरते अयि शतखण्ड विखण्डितरुण्ड वितुण्डितशुण्द गजाधिपते अयि रणदुर्मद शत्रुवधोदित दुर्धरनिर्जर शक्तिभृते अयि शरणागत वैरिवधुवर वीरवराभय दायकरे अयि निजहुङ्कृति मात्रनिराकृत धूम्रविलोचन धूम्रशते धनुरनुषङ्ग रणक्षणसङ्ग परिस्फुरदङ्ग नटत्कटके सुरललना ततथेयि तथेयि कृताभिनयोदर नृत्यरते जय जय जप्य जयेजयशब्द परस्तुति तत्परविश्वनुते अयि सुमनःसुमनःसुमनः सुमनःसुमनोहरकान्तियुते |
सहितमहाहव मल्लमतल्लिक मल्लितरल्लक मल्लरते अविरलगण्ड गलन्मदमेदुर मत्तमतङ्ग जराजपते कमलदलामल कोमलकान्ति कलाकलितामल भाललते करमुरलीरव वीजितकूजित लज्जितकोकिल मञ्जुमते कटितटपीत दुकूलविचित्र मयुखतिरस्कृत चन्द्ररुचे विजितसहस्रकरैक सहस्रकरैक सहस्रकरैकनुते पदकमलं करुणानिलये वरिवस्यति योऽनुदिनं सुशिवे कनकलसत्कलसिन्धुजलैरनुषिञ्चति तेगुणरङ्गभुवम् तव विमलेन्दुकुलं वदनेन्दुमलं सकलं ननु कूलयते अयि मयि दीन दयालुतया कृपयैव त्वया भवितव्यमुमे |
তথ্যসূত্ৰসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Narayan, Jay (2023-04-17) (en ভাষাত). Namaste: An Illustrated Guide to the Hindu Way of Life. JL Samskritam Publications. পৃষ্ঠা. 156. ISBN 978-1-3999-5295-8. https://books.google.com/books?id=A1-5EAAAQBAJ&dq=mahishasura+mardini+stotra&pg=PA156.
- ↑ Flueckiger, Joyce Burkhalter (2015-05-06) (en ভাষাত). Everyday Hinduism. John Wiley & Sons. পৃষ্ঠা. 28. ISBN 978-1-4051-6021-6. https://books.google.com/books?id=0inWBgAAQBAJ&pg=PA28.
- ↑ Jones, Constance; Ryan, James D. (2006) (en ভাষাত). Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. পৃষ্ঠা. 139. ISBN 978-0-8160-7564-5. https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC&pg=PA139.
- ↑ Balkaran, Raj (2018-07-27) (en ভাষাত). The Goddess and the King in Indian Myth: Ring Composition, Royal Power and The Dharmic Double Helix. Routledge. পৃষ্ঠা. 212. ISBN 978-0-429-88068-1. https://books.google.com/books?id=48xmDwAAQBAJ&pg=PT212.
- ↑ "Shiva Rahasya Maha Itihasa Maheshwar Part 1 Jangamwadi Math Collection". https://archive.org/details/eGcz_shiva-rahasya-maha-itihasa-maheshwar-part-1-jangamwadi-math-collection/page/n3/mode/2up.
- ↑ Campos, Ricardo; Pinho, Rúben; Sarmento, Clara (2014-10-02) (en ভাষাত). Popular and Visual Culture: Design, Circulation and Consumption. Cambridge Scholars Publishing. পৃষ্ঠা. 121. ISBN 978-1-4438-6831-0. https://books.google.com/books?id=wixQBwAAQBAJ&pg=PA121.
- ↑ Marlow, Chris (2019-10-29) (en ভাষাত). Navaratri: Prayers, Praises and Hymns. Lulu.com. পৃষ্ঠা. 168. ISBN 978-0-244-22986-3. https://books.google.com/books?id=ZFvTDwAAQBAJ&pg=PA168.
- ↑ Srivastava, Dr Vishnulok Bihari; Srivastava, Vishnulok Bihari (2009) (en ভাষাত). Dictionary of Indology. Pustak Mahal. পৃষ্ঠা. 173. ISBN 978-81-223-1084-9. https://books.google.com/books?id=eaCbv1NcbHwC&q=pg%3DPT173.
- ↑ McDaniel, June (2004-08-05) (en ভাষাত). Offering Flowers, Feeding Skulls: Popular Goddess Worship in West Bengal. Oxford University Press, USA. পৃষ্ঠা. 215. ISBN 978-0-19-516790-0. https://books.google.com/books?id=rHs8DwAAQBAJ&pg=PA215.
- ↑ (en ভাষাত) The Markandeya Purana. Penguin Random House India Private Limited. 2019-10-24. পৃষ্ঠা. 377. ISBN 978-93-5305-671-1. https://books.google.com/books?id=kkC1DwAAQBAJ&pg=PT377.
- ↑ SUVRATSUT (2017-09-06). Mahishasuramardini Stotram English. http://archive.org/details/MahishasuramardiniStotramEnglish.