আফগানিস্তানৰ স্বাস্থ্য

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা

আফগানিস্তানৰ স্বাস্থ্যৰ অৱস্থা দুৰ্বল যদিও শেহতীয়াকৈ কিছু উন্নতিৰ মুখ দেখিছে। ১৯৭৮ চনৰ পৰা সন্মুখীন হোৱা পৰিৱেশজনিত সমস্যা আৰু দশক দশক ধৰি চলি থকা যুদ্ধৰ ফলত দেশখন নেতিবাচকভাৱে প্ৰভাৱিত হৈছে।[1]দেশৰ বাসিন্দাসকলৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় সকলো বিষয় জনস্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয়ে তদাৰক কৰে।

আফগানিস্তানক সাধাৰণতে দৰিদ্ৰ আৰু কম উন্নত দেশ বুলি গণ্য কৰা হয়।[2][3][4]২০০১ চনৰ পৰা ২০২১ চনলৈকে আফগানিস্তানত স্বাস্থ্যৰ উন্নতি সাধন হয়, জীৱন-প্ৰত্যাশা ৫৬ বছৰৰ পৰা ৬৪ বছৰলৈ বৃদ্ধি পায়।[5][6][7][8][9] মাতৃৰ মৃত্যুৰ হাৰ আধালৈ হ্ৰাস পায়৷[5]২০২১ চনত এই হাৰ ৬৩৮ জন মৃত্যু/১ লাখ জীৱিত শিশু আৰু ২০২১ চনত শিশুৰ মৃত্যুৰ হাৰ প্ৰতি ১০০০ জীৱিত জন্মৰ বিপৰীতে ১০৬ বুলি অনুমান কৰা হৈছে।[10][6] চহৰত বাস কৰা ৮৯% বাসিন্দাই ২০২১ চনত বিশুদ্ধ পানীৰ সুবিধা লাভ কৰিছে৷ ২০০১ চনত যিটো হাৰ আছিল ১৬%৷.[5] পলিঅ' নিৰ্মূল নকৰা একমাত্ৰ দুখন দেশৰ ভিতৰত আফগানিস্তান অন্যতম।[11][12] বছৰি প্ৰায় ১৫,০০০ লোকৰ বিভিন্ন ধৰণৰ কৰ্কট ৰোগত মৃত্যু হয়।[13] প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ১০০০ বা তাতকৈ অধিক লোকৰ যান-জঁটৰ সংঘৰ্ষত মৃত্যু হয়।[14][15] সৰু আইৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ প্ৰায় ৩৮০ শিশুৰ মৃত্যু হয়।[16]

মানৱ অধিকাৰৰ পৰিমাপ জোখা কিছু ব্যৱস্থাই[17] বিচাৰি পাইছে যে আফগানিস্তানে স্বাস্থ্যৰ অধিকাৰৰ বাবে যিখিনি পূৰণ কৰিব লাগে তাৰ ৭২.৫% আয়ৰ স্তৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি পূৰণ কৰি আছে৷[18]

১৯৪৮ চনৰ ১৯ এপ্ৰিলত আফগানিস্তান বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ সদস্য হয়।[19] ইয়াৰ শেহতীয়া আনুমানিক জনসংখ্যা ৩৮,৩৪৬,৭২০ বুলি ধৰা হৈছে।[10] ইয়াৰে প্ৰায় ৩২.৯ মিলিয়ন দেশত থকাৰ বিপৰীতে বাকী ৫০ লাখ বা তাৰ ওচৰা-ওচৰি ইৰাণ, পাকিস্তান আৰু বিশ্বৰ অন্যান্য ঠাইত বাস কৰে।[20][21] ২০১৬ চনত আফগানিস্তানত পূব ভূমধ্যসাগৰীয় অঞ্চলত (EMR) স্বাস্থ্যকৰ্মীৰ ঘনত্ব দ্বিতীয় সৰ্বনিম্ন আছিল। ইয়াৰ অনুপাত প্ৰতি ১০,০০০ লোকৰ বিপৰীতে ৪.৬ জন চিকিৎসক, নাৰ্ছ আৰু ধাত্ৰী আছিল, যিটো প্ৰতি ১০,০০০ লোকৰ বিপৰীতে ২৩ জন স্বাস্থ্যসেৱা পেছাদাৰীৰ জটিল নাটনিৰ সীমাৰ যথেষ্ট তলত।[22]

আফগানিস্তানত স্বাস্থ্য কৰ্মশক্তিৰ অভাৱ ১৯৭৮ চনৰ পৰা দেশখনত চলি থকা যুদ্ধৰ ফল। ইয়াৰ ভিতৰত শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত ঐতিহাসিকভাৱে কম বিনিয়োগ, প্ৰব্ৰজন, আন্তঃগাঁথনি আৰু সঁজুলিৰ অভাৱ আৰু দুৰ্বল পাৰিতোষিক আদি অন্তৰ্ভুক্ত।[23]আন আন প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ভিতৰত কেৰিয়াৰ উন্নতিৰ সুযোগৰ অভাৱ, কৰ্মচাৰীৰ অনুপস্থিতি, চন্দ্ৰ পোহৰ আৰু দুৰ্বল ব্যৱস্থাপনা আদিও অন্তৰ্ভুক্ত।[24] সাংস্কৃতিক আৰু আৰ্থ-সামাজিক বাধাইও সামগ্ৰিক নাটনিৰ লগতে স্বাস্থ্য কৰ্মশক্তিত লিংগ আৰু ভৌগোলিক ভাৰসাম্যহীনতাৰ সৃষ্টি কৰিছে। বিশ্বব্যাপী আৰ্হি অনুসৰি বহু স্বাস্থ্যকৰ্মীয়ে (বিশেষকৈ বিশেষজ্ঞ আৰু মহিলা চিকিৎসকে) কাবুল আৰু অন্যান্য বৃহৎ চহৰত জীৱনৰ উল্লেখযোগ্য উন্নত মানদণ্ডৰ বাবে কাম কৰাটো পছন্দ কৰে।[25] ইয়াৰ উপৰিও স্বাস্থ্য কৰ্মশক্তিৰ উৎপাদনত প্ৰভাৱ পেলোৱা ছোৱালীৰ শিক্ষাক সীমিত কৰা নীতিসমূহক আজিও বিশেষকৈ অধিক গ্ৰাম্য প্ৰদেশত প্ৰতিহত কৰা হয়।

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. ↑ "What's the Status of Healthcare for Women in Afghanistan Under the Taliban?". PBS. August 9, 2022. https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/healthcare-women-afghanistan-under-taliban/. 
  2. ↑ "Doctors Without Borders Reports on Afghanistan's Economy, Health Needs". TOLOnews. February 7, 2023. https://tolonews.com/index.php/health-181942. 
  3. ↑ "Afghans Adapting to Economic Decline, Social Restrictions". United States Institute of Peace. November 30, 2022. https://www.usip.org/publications/2022/11/afghans-adapting-economic-decline-social-restrictions. 
  4. ↑ "World Bank Survey: Living Conditions Remain Dire for the Afghan People". World Bank. November 22, 2022. https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2022/11/22/world-bankadfaf-survey-living-conditions-remain-dire-for-the-afghan-people. 
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 "Counting the costs of America's 20-year war in Afghanistan". AP NEWS. 30 April 2021. https://apnews.com/article/asia-pacific-afghanistan-middle-east-business-5e850e5149ea0a3907cac2f282878dd5। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 May 2023. 
  6. ↑ 6.0 6.1 "Afghanistan: Human Development Indicators". United Nations Development Programme (UNDP). http://hdr.undp.org/en/countries/profiles/AFG। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-03-10. 
  7. ↑ "WHO | Afghanistan". https://www.who.int/countries/afg/en/. 
  8. ↑ "Afghanistan". World Health Organization (WHO). http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/136852/1/ccsbrief_afg_en.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-05-20. 
  9. ↑ "Afghanistan". UNESCO. 27 November 2016. https://uis.unesco.org/country/af। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-05-20. 
  10. ↑ 10.0 10.1 "Afghanistan". The World Factbook. www.cia.gov. https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/afghanistan/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-02-08. 
  11. ↑ "First Round of This Year's Polio Vaccination Campaign to Launch Monday". TOLOnews. January 24, 2023. https://tolonews.com/health-181711. 
  12. ↑ Greene, Sharon A.; Ahmed, Jamal; Datta, S. Deblina; Burns, Cara C.; Quddus, Arshad; Vertefeuille, John F.; Wassilak, Steven G.F. (24 May 2019). "Progress Toward Polio Eradication — Worldwide, January 2017–March 2019". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report খণ্ড 68 (20): 458–462. doi:10.15585/mmwr.mm6820a3. PMID 31120868. 
  13. ↑ "15,000 cancer patients annually die in Afghanistan". Pajhwok Afghan News. May 20, 2021. https://pajhwok.com/2021/05/20/15000-cancer-patients-annually-die-in-afghanistan/. 
  14. ↑ "Officials: Traffic Incidents Decreased in Afghanistan Compared to Last Year". TOLOnews. November 21, 2022. https://tolonews.com/afghanistan-180853. 
  15. ↑ "Nearly 3,000 people killed, injured in traffic accidents in past 9-month". Pajhwok Afghan News. December 16, 2022. https://pajhwok.com/2022/12/16/nearly-3000-people-killed-injured-in-traffic-accidents-in-past-9-month/. 
  16. ↑ "MeaslesVaccination Drive Begins Across Afghanistan". TOLOnews. November 26, 2022. https://tolonews.com/health-180922. 
  17. ↑ "Human Rights Measurement Initiative – The first global initiative to track the human rights performance of countries". humanrightsmeasurement.org. https://humanrightsmeasurement.org/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-01. 
  18. ↑ "Afghanistan - Human Rights Tracker" (en ভাষাত). rightstracker.org. https://rightstracker.org/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-01. 
  19. ↑ "Basic Documents (forty-ninth edition)". World Health Organization. 2020. পৃষ্ঠাসমূহ: 27–31. https://apps.who.int/gb/bd/pdf_files/BD_49th-en.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: April 25, 2020. 
  20. ↑ "Estimated Population in 2019-20". National Statistics and Information Authority (NSIA). Archived from the original on 2021-09-11. https://web.archive.org/web/20210911010444/https://nsia.gov.af/home। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-03-10. 
  21. ↑ "Analysts mixed on Ghani's year-long performance". Pajhwok Afghan News. March 10, 2021. https://pajhwok.com/2021/03/10/analysts-mixed-on-ghanis-year-long-performance/. 
  22. ↑ "Global strategy on human resources for health: Workforce 2030". World health Organization. http://www.who.int/hrh/resources/pub_globstrathrh-2030/en/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-03-10. 
  23. ↑ El-Jardali, Fadi; Jamal, Diana; Abdallah, Ahmad; Kassak, Kassem (23 March 2007). "Human resources for health planning and management in the Eastern Mediterranean region: facts, gaps and forward thinking for research and policy". Human Resources for Health খণ্ড 5 (1): 9. doi:10.1186/1478-4491-5-9. PMID 17381837. 
  24. ↑ Safi, Najibullah; Naeem, Ahmad; Khalil, Merette; Anwari, Palwasha; Gedik, Gulin (1 September 2018). "Addressing health workforce shortages and maldistribution in Afghanistan". Eastern Mediterranean Health Journal খণ্ড 24 (9): 951–958. doi:10.26719/2018.24.9.951. PMID 30570128. 
  25. ↑ Mbemba, Gisèle Irène Claudine; Gagnon, Marie-Pierre; Hamelin-Brabant, Louise (31 December 2016). "Factors Influencing Recruitment and Retention of Healthcare Workers in Rural and Remote Areas in Developed and Developing Countries: An Overview". Journal of Public Health in Africa খণ্ড 7 (2): 565. doi:10.4081/jphia.2016.565. PMID 28299160. 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=আফগানিস্তানৰ_স্বাস্থ্য&oldid=391931"ৰ পৰা অনা হৈছে