সমললৈ যাওক

সুকৰ্ণ

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
এই চমু প্ৰবন্ধটো বহলাই লিখা প্ৰয়োজন। আপুনিও ইচ্ছা কৰিলে যোগদান কৰিব পাৰে। সহায় কৰিবৰ বাবে ইয়াত ক্লিক কৰক। আপুনি যদি নবাগত তেন্তে ৱিকিপিডিয়াত সম্পাদনা কৰাৰ আগতে অনুগ্ৰহ কৰি সহায়িকাখনত এবাৰ চকু ফুৰাব।


সুকৰ্ণ

Official portrait, 1949
ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি
ব্যক্তিগত তথ্য
জন্ম
কুশন সুশ্ৰদিহাৰ্য

৬ জুন, ১৯০১
Soerabaja, Dutch East Indies [1]
মৃত্যু ২১ জুন, ১৯৭০ (৬৯ বছৰ)
জাকাৰ্টা, ইণ্ডোনেছিয়া
দাম্পত্যসঙ্গী ১১জনী
সন্তান ১৪জন (ৰুক্মিণী সুকৰ্ণপুত্ৰী, মেগাৱতী সুকৰ্ণপুত্ৰী, ৰাচমাৱতী সুকৰ্ণপুত্ৰী, সুক্মাৱতী সুকৰ্ণপুত্ৰী, গুৰুহ সুকৰ্ণপুত্ৰ আদি)
মাতৃ ইডা আয়ু ন্যোমান ৰায়
পিতৃ ছ'কেমি ছ'ছৰ'ডিহাৰ্ডজো
শিক্ষানুষ্ঠান বাণ্ডুং ইনষ্টিটিউট অৱ টেকন’লজি
স্বাক্ষৰ

সুকৰ্ণ (জন্ম কুশন সুশ্ৰদিহাৰ্য ) (৬ জুন ১৯০১ – ২১ জুন ১৯৭০) ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি আৰু নেদাৰলেণ্ডৰ পৰা স্বাধীনতা লাভৰ বাবে সংগঠিত সফল সংগ্ৰামৰ নেতৃত্ব বহনকাৰী। তেওঁ ইণ্ডোনেছিয়ান জাতিৰ জনক হিচাপে স্বীকৃত। তেওঁ ১৯৪৫ চনৰ পৰা ১৯৬৭ চনলৈকে ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি আছিল। সুকৰ্ণ ডাচ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ সময়ত ইণ্ডোনেছিয়াৰ জাতীয়তাবাদী আন্দোলনৰ এজন বিশিষ্ট নেতা আছিল আৰু এদশকৰো অধিক সময় ৰাজনৈতিক বন্দী হিচাপে ডাচ কাৰাগাৰত বন্দী হৈ আছিল। পিছলৈ জাপানী বাহিনীয়ে ইণ্ডোনেছিয়া আক্ৰমণ কৰাৰ সময়ত তেওঁ আৰু তেওঁৰ সঙ্গীসকলে কাৰাগাৰৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰে। তেওঁ আৰু তেওঁৰ জাতীয়তাবাদী আন্দোলনকাৰীসকলে জাপানীসকলক যুদ্ধত সহায় কৰিবলৈ এক চুক্তিত উপনীত হয় আৰু বিনিময়ত জাপানী বাহিনীয়ে তেওঁলোকক জাতীয়তাবাদী মনোভাৱ গঢ়ি তুলিবলৈ অনুমতি দিয়ে। জাপানী বাহিনীয়ে আত্মসমৰ্পণৰ পিছত সুকৰ্ণ আৰু মহম্মদ হাতাই ১৯৪৫ চনৰ ১৭ আগষ্টত ইণ্ডোনেছিয়াৰ স্বাধীনতা ঘোষণা কৰে আৰু সুকৰ্ণ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচিত হয়। ১৯৪৯ চনত ডাচসকলে ইণ্ডোনেছিয়াৰ স্বাধীনতাক স্বীকৃতি নিদিয়ালৈকে সুকৰ্ণই জনসাধাৰণক একত্ৰিত কৰি কূটনৈতিক আৰু সামৰিক প্ৰচেষ্টাত পুনৰ ডাচ উপনিৱেশ স্থাপনৰ চেষ্টাক বিফল কৰে। সংসদীয় গণতন্ত্ৰই বিশৃংখল সময়ৰ মাজেৰে পাৰ হোৱাৰ পিছত ১৯৫৯ চনত সুকৰ্ণই নিৰ্দেশিত গণতন্ত্ৰ নামৰ এক স্বৈৰাচাৰী ব্যৱস্থা প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ১৯৬০ চনৰ আৰম্ভণিতে দেখা গ’ল যে সুকৰ্ণই দেশৰ পৰিচালনাক এক নতুন দিগন্তলৈ লৈ গৈছে। সুকৰ্ণই ছোভিয়েট ইউনিয়ন আৰু চীনৰ পৰা সাম্ৰাজ্যবাদ বিৰোধী কিছুমান আমূল বৈদেশিক নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰে।

নাম

[সম্পাদনা কৰক]

সুকৰ্ণ নামটো মাইথ’লজিকেল মহাভাৰতৰ মুখ্য বীৰ কৰ্ণৰ পৰা আহিছে।[2] ডাচ বানানপদ্ধতিৰ আধাৰত Soekarno বানানটো এতিয়াও বহুলভাৱে ব্যৱহৃত হয়, বিশেষকৈ তেওঁ নিজৰ নাম Van Ophuijsen বানানপদ্ধতিত স্বাক্ষৰ দিছিল। সুকৰ্ণে নিজে লেখাৰ ক্ষেত্ৰত "oe"ৰ সলনি "u" ব্যৱহাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিছিল, কিন্তু কৈছিল যে স্কুলত তেওঁক ডাচ ষ্টাইলৰ বানান ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ কোৱা হৈছিল, আৰু ৫০ বছৰৰ পাছত নিজৰ স্বাক্ষৰ সলনি কৰা অতি কঠিন আছিল, সেইবাবে তেওঁ এতিয়াও "oe" ব্যৱহাৰ কৰি স্বাক্ষৰ কৰিছিল।[3] যদিও ১৯৪৭-১৯৬৮ চনৰ সময়ছোৱাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিগত আদেশনামাবোৰত তেওঁৰ নাম ১৯৪৭ চনৰ বানানপদ্ধতিত লিখা হৈছিল। ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাজধানী জকাৰ্তাৰ ওচৰৰ Soekarno–Hatta International Airport এতিয়াও ডাচ বানান (Van Ophuijsen spelling) ব্যৱহাৰ কৰি নামকৰণ কৰা হৈছে।

ইণ্ডোনেছিয়াৰ লোকসকলে তেওঁক বুং কাৰ্ণো (ভাই বা সংগী কাৰ্ণো) বা পাক কাৰ্ণো ("শ্ৰীমান কাৰ্ণো") হিচাপে স্মৰণ কৰে।[4] বহুতো যাভানিজ মানুহৰ দৰে, তেওঁৰ একমাত্ৰেই এটা নাম আছিল।[5]

বহিৰ্দেশীয় লেখাসমূহত তেওঁক কেতিয়াবা আচমেদ সুকৰ্ণ (Achmed Sukarno) বুলি অভিহিত কৰা দেখা যায়। ইণ্ডোনেছিয়াৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰণালয়ৰ এটা উৎসই প্ৰকাশ কৰিছিল যে “Achmed” নামটো (পিছত আৰবীয় দেশসমূহ আৰু অন্যান্য বৈদেশিক সংবাদ মাধ্যমে "Ahmad" বা "Ahmed" ৰূপে লিখিছিল) প্ৰথমে তৈয়াৰ কৰিছিল এম. জেইন হাসানে, যি আল-আজহাৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এজন ইণ্ডোনেছিয়ান ছাত্ৰ আছিল আৰু পাছত মন্ত্ৰণালয়ৰ কৰ্মচাৰী হয়। মিশৰৰ এক বিতৰ্কৰ সময়ত, য’ত দাবী কৰা হৈছিল যে সুকৰ্ণৰ নামটো যথেষ্ট "মুছলিম" ধৰণৰ নহয়, সেই সন্দেহ দূৰ কৰিবলৈ মিশৰীয় সংবাদ মাধ্যমৰ বাবে সুকৰ্ণৰ পৰিচয় এটা মুছলিম হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ এই নামটো প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল। এই নাম ব্যৱহাৰ আৰম্ভ হোৱাৰ পাছত, মুছলিম আৰু আৰব দেশসমূহে সুকৰ্ণক মুকলি সমৰ্থন জনায়। এইবাবে, মধ্য প্ৰাচ্যৰ সৈতে হোৱা চিঠিপত্ৰত সুকৰ্ণে সদায় নিজৰ নাম "Achmed Sukarno" ৰূপে স্বাক্ষৰ কৰিছিল।[6][7]

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু পৰিয়াল

[সম্পাদনা কৰক]
সুকৰ্ণ তেওঁৰ দেউতা, ৰাডেন ছুকেমি ছোছ্ৰোদিহাৰ্জো (বাওঁফালে), আৰু তেওঁৰ মাতৃ, ইদা আয়ু নিয়োমান ৰাই (সোঁফালে)ৰ সৈতে।

এজন মুছলিম জাভানীজ প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ৰ শিক্ষকেৰ পুত্ৰ, এজন প্ৰিযায়ী ৰাজদাৰী ৰাডেন ছুকেমি ছোছ্ৰোদিহাৰ্জো (Raden Soekemi Sosrodihardjo) যি কেন্দ্ৰীয় জাভাৰ গ্ৰবোগান অঞ্চলৰ আছিল, আৰু তেওঁৰ হিন্দু বালিনিজ্ মাতৃ, ব্ৰাহ্মণ জাতিৰ ইদা আয়ু নিয়োমান ৰাই (Ida Ayu Nyoman Rai) যি বালিৰ বুলেলেঙ অঞ্চলৰ আছিল, সুকৰ্ণ জন্ম হৈছিল ছুৰাবায়া, পূৱ জাভা, ডাচ ইষ্ট ইণ্ডিজ (বৰ্তমান ইণ্ডোনেচিয়া)ত, য'ত তেওঁৰ দেউতাই জাভালৈ স্থানান্তৰৰ আবেদন অনুসৰি পঠিওৱা হৈছিল।[8] সৰ্বপ্ৰথমে তেওঁৰ নাম আছিল কুস্নো ছোছ্ৰোদিহাৰ্জো।[9] যাভানিজ্ পৰম্পৰাৰ অনুসৰি, শৈশৱৰ ৰোগৰ পৰা উদ্ধাৰ হোৱা পাছত নাম পৰিবৰ্তন কৰা হৈছিল।

শিক্ষা

[সম্পাদনা কৰক]

১৯১২ চনত এটা দেশীয় প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক হোৱাৰ পিছত, তেওঁক মজোকেৰ্টোৰ Europeesch Lagere School (ডাচ প্ৰাথমিক বিদ্যালয়)লৈ পঠিওৱা হয়। তাৰ পাছত, ১৯১৬ চনত, সুকৰ্ণ গৈছিল ছুৰাবায়াৰ Hogere Burgerschool (ডাচ ধৰণৰ উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়)লৈ, য’ত তেওঁ টজোকৰোআমিণ্টোক লগ পায়, যি এজন ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদী আৰু Sarekat Islamৰ প্ৰতিষ্ঠাপক আছিল। ১৯২০ চনত, সুকৰ্ণ টজোকৰোআমিণ্টোৰ কন্যা সিতি উতাৰী সৈতে বিবাহ পাশত আবদ্ধ হয়। ১৯২১ চনত, তেওঁ সিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিংৰ অধ্যয়ন আৰম্ভ কৰিছিল (বিশেষকৈ স্থাপত্যত) Technische Hoogeschool te Bandoeng (বাণ্ডুং প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠান)ত, য’ত তেওঁ ১৯২৬ চনত ইঞ্জিনিয়ৰ ডিগ্ৰী (সংক্ষেপ Ir., ডাচ ধৰণৰ ইঞ্জিনিয়ৰ ডিগ্ৰী) লাভ কৰে। বাণ্ডুংত অধ্যয়নৰ সময়ত, সুকৰ্ণৰ ৰোমাণ্টিক সম্পৰ্ক হৈছিল ইংগিত গাৰ্নাছিহৰ সৈতে, যি আছিল ছানোচী (Sanoesi)ৰ পত্নী — সুকৰ্ণৰ ছাত্ৰ বাসস্থলৰ মালিক। ইংগিতৰ সুকৰ্ণতকৈ ১৩ বছৰ বয়স বেছি। ১৯২৩ চনৰ মাৰ্চত, সুকৰ্ণে সিতি উতাৰীক বিচ্ছেদ দি ইংগিতক বিয়া কৰে (যিয়ে নিজৰ পতি ছানোচীকো বিচ্ছেদ দিছিল)। পিছত সুকৰ্ণে ইংগিতকো বিচ্ছেদ দি ফত্মাৱতীক বিয়া কৰে।

দেশৰ সৰু শিক্ষিত এলিটৰ মাজতো সুকৰ্ণ বিৰলভাৱে কেইবাটাও ভাষাত দখল আছিল। শৈশৱৰ জাভানীজ ভাষাৰ উপৰিও, তেওঁ দক্ষ আছিল ছুন্দানিজ্, বালিনিজ্ আৰু ইণ্ডোনেচিয়ান ভাষাত, বিশেষকৈ ডাচ ভাষাত। লগতে তেওঁ জাৰ্মান, ইংৰাজী, ফৰাচী, আৰবী আৰু জাপানী ভাষাতো সাৱলীল আছিল, যিবিলাক HBSত পঢ়োৱা হৈছিল। তেওঁৰ স্মৃতি আছিল চিত্ৰ স্মৃতি আৰু বুদ্ধি অতি আগবঢ়া আছিল।[10]

তেওঁৰ অধ্যয়নত, সুকৰ্ণ আছিল "অতি আধুনিক", স্থাপত্য আৰু ৰাজনীতিত দুয়োতেই। তেওঁ ঘৃণা কৰিছিল পৰম্পৰাগত জাভানীজ feudalism, যাক তেওঁ "পিছপৰা" বুলি গণ্য কৰিছিল আৰু দেশৰ পতনৰ কাৰণ হিচাপে গণ্য কৰিছিল ডাচ দখলৰ সময়ত। লগতে পশ্চিমী দেশবোৰৰ দ্বাৰা চলোৱা উপনিবেশবাদক তেওঁ "মানুহৰ দ্বাৰা মানুহৰ শোষণ" বুলি অভিহিত কৰিছিল। তেওঁ এইবোৰৰ বাবে ইণ্ডোনেছিয়াৰ গৰিবী আৰু নিম্ন শিক্ষাৰ স্তৰ দায়ী ধৰিছিল। ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদী গৌৰৱ প্ৰচাৰত, সুকৰ্ণ এই ধাৰণাসমূহ প্ৰতিফলিত কৰিছিল তেওঁৰ পোষাকত, ৰাজধানী (অন্তিমত জকাৰ্তাৰ) নগৰ পৰিকল্পনাত আৰু সমাজবাদ ৰাজনীতিত, যদিও তেওঁ আধুনিক সংগীতত আগ্ৰহ নাছিল; তেওঁৰ ওলাই থকা খ্যাতিৰ বিপৰীতে, তেওঁ ইণ্ডোনেছিয়াৰ সংগীত দল Koes Bersaudaraক কাৰাগাৰত দিছিল তেন্তে সিহঁতৰ গীতসমূহ অবৈধ বুলি বিবেচিত হৈছিল। সুকৰ্ণৰ বাবে আধুনিকতা আছিল বৰ্ণপিপাসাহীন, সুন্দৰ আৰু সহজ শৈলী আৰু শোষণবিৰোধী।[11]

স্থাপত্য কেৰিয়াৰ

[সম্পাদনা কৰক]

১৯২৬ চনত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত সুকৰ্ণ আৰু তেওঁৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বন্ধু আনোৱাৰীয়ে বাণ্ডুঙত স্থাপত্য প্ৰতিষ্ঠান সুকৰ্ণ এণ্ড আনোৱাৰী প্ৰতিষ্ঠা কৰে, যিয়ে পৰিকল্পনা আৰু ঠিকাদাৰ সেৱা আগবঢ়ায়। সুকাৰ্ণৰ স্থাপত্যৰ ভিতৰত প্ৰেএঞ্জাৰ হোটেলৰ সংস্কাৰ কৰা ভৱন (১৯২৯) আছে, য'ত তেওঁ বিখ্যাত ডাচ স্থপতিবিদ চাৰ্লছ প্ৰস্পাৰ উলফ শ্বোমেকাৰৰ সহায়ক হিচাপে কাম কৰিছিল। বাণ্ডুঙৰ আজিৰ জালান গাটোট সুব্ৰোটো, জালান পালাছাৰী, আৰু জালান দেৱী সাৰতিকা আদিৰ ওপৰতো সুকৰ্ণোৱে বহুতো ব্যক্তিগত ঘৰৰ ডিজাইন কৰিছিল।

পিছলৈ সভাপতি হিচাপে সুকৰ্ণৱে স্থাপত্যৰ কামত নিয়োজিত হৈ থাকিল, জাকাৰ্টাৰ ঘোষণা স্মৃতিসৌধ আৰু কাষৰীয়া গেডুং পোলাৰ ডিজাইন কৰিছিল; ছেমাৰঙৰ যুৱ স্মৃতিসৌধ ( টুগু মুডা ); মালাঙৰ আলুন-আলুন স্মৃতিসৌধ; চুৰাবায়াত থকা বীৰসকলৰ স্মৃতিসৌধ; আৰু লগতে মধ্য কালিমন্তনৰ নতুন চহৰ পালাংকাৰায়। সুকৰ্ণ গেলোৰা বাং কাৰ্নো ক্ৰীড়া কমপ্লেক্স নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰতো গভীৰভাৱে জড়িত আছিল য'ত তেওঁ ইয়াৰ মূল ষ্টেডিয়ামৰ চালৰ ডিজাইনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়াটোও অন্তৰ্ভুক্ত।[12][13]

সুকৰ্ণৰ জীৱনৰ মুখ্য পৰ্যায়সমূহ

[সম্পাদনা কৰক]

আৰম্ভণিৰ সংগ্ৰাম

[সম্পাদনা কৰক]

সুকৰ্ণৰ আৰম্ভণি জীৱন আৰু স্বাধীনতাৰ বাবে হোৱা সংগ্ৰামৰ বিৱৰণ। এই সময়ছোৱাত তেখেতে ইন্দোনেছিয়াৰ ৰাজনৈতিক পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে জড়িত হৈ উঠিছিল।[14]

দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ আৰু জাপানী অধিকাৰ

[সম্পাদনা কৰক]

দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত জাপানী সেনাই ইন্দোনেছিয়া অধিকাৰ কৰিলে। এই সময়ছোৱাত সুকৰ্ণই ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদী আন্দোলন আগবঢ়োৱাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল।[15]

ইন্দোনেছিয়ান ৰাষ্ট্ৰীয় বিপ্লৱ

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৪৫ চনৰ আগৰ পৰা ইন্দোনেছিয়াৰ স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজ চলি আছিল। ১৭ আগষ্ট ১৯৪৫ তাৰিখে ইন্দোনেছিয়া স্বাধীনতা ঘোষণা কৰে, যাৰ নেতৃত্বত সুকৰ্ণ আছিল।[16]

ইউনাইটেড ষ্টেটছ অৱ ইন্দোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৪৯–১৯৫০ চনত সুকৰ্ণই ইন্দোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। এই সময়ছোৱাত দেশখনৰ ৰাজনৈতিক একতা স্থাপন কৰা হৈছিল।[17]

উদাৰ গণতন্ত্ৰকাল (১৯৫০–১৯৫৯)

[সম্পাদনা কৰক]

স্বাধীনতাৰ পিছত, ইন্দোনেছিয়াত উদাৰ গণতন্ত্ৰ ব্যৱস্থা স্থাপন কৰা হৈছিল, য’ত সুকৰ্ণ ৰাষ্ট্ৰপতি হৈ আছিল যদিও ৰাজনৈতিক শক্তি সীমিত আছিল।[18]

নিৰ্দেশিত গণতন্ত্ৰকাল (১৯৫৯–১৯৬৬)

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৫৯ চনত সুকৰ্ণই স্বৈৰাচাৰ ধৰণৰ নিৰ্দেশিত গণতন্ত্ৰ আৰম্ভ কৰে, যাৰ দ্বাৰা তেওঁৰ ৰাজনৈতিক ক্ষমতা বৃদ্ধি পায়। এই পৰ্যায়ত ইন্দোনেছিয়াত এক নতুন ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থা গঢ় লৈ উঠে।[19]

গৃহবন্দী আৰু মৃত্যু

[সম্পাদনা কৰক]
১৯৬৭ চনৰ এপ্ৰিল মাহত চুকাৰ্ণো যুগৰ শেষৰ ফালে ৰাজনৈতিক উত্তেজনাৰ বিষয়ে এবিচিৰ প্ৰতিবেদন

১৯৬৬ চনৰ ২২ জুনত সুকৰ্ণোৱে নিজকে আৰু নিজৰ নিৰ্দেশিত গণতন্ত্ৰ ব্যৱস্থাক ৰক্ষা কৰাৰ এক বিফল শেষ প্ৰচেষ্টাত এতিয়া কমিউনিষ্ট আৰু সুকৰ্ণো সমৰ্থক উপাদানৰ পৰা পৰিষ্কাৰ কৰা এম পি আৰ এছৰ সন্মুখত নিজৰ নৱাক্সাৰ ভাষণ দিয়ে। ১৯৬৬ চনৰ আগষ্ট মাহত সুকৰ্ণোৰ আপত্তিৰ বাবে ইণ্ডোনেছিয়াই মালয়েছিয়াৰ সৈতে হোৱা সংঘাতৰ অন্ত পেলাই ৰাষ্ট্ৰসংঘত পুনৰ যোগদান কৰে। ১৯৬৭ চনৰ ১০ জানুৱাৰীত আন এক অসফল জবাবদিহিতা ভাষণ (Nawaksara Addendum)ৰ পিছত সুকৰ্ণোৱে ১৯৬৭ চনৰ ২০ ফেব্ৰুৱাৰীত চুহাৰ্ট’ক নিজৰ কাৰ্যবাহী ক্ষমতা এৰি দিয়ে আৰু নামমাত্ৰ উপাধিৰ সভাপতি হিচাপে থাকে। অৱশেষত ১৯৬৭ চনৰ ১২ মাৰ্চত তেওঁৰ পূৰ্বৰ মিত্ৰ নাছুচনৰ অধ্যক্ষতাত অনুষ্ঠিত হোৱা এক অধিবেশনত এম পি আৰ এছয়ে তেওঁৰ আজীৱন ৰাষ্ট্ৰপতিৰ উপাধি কাঢ়ি লয়। সেইদিনাই এম পি আৰ এছয়ে চুহাৰ্ট’ক ভাৰপ্ৰাপ্ত সভাপতি নিযুক্তি দিয়ে।[20] সুকৰ্ণোক উইছমা ইয়াছ' (বৰ্তমান সত্ৰীয়ামণ্ডল সংগ্ৰহালয়)ত গৃহবন্দী কৰা হয়, য’ত পৰ্যাপ্ত চিকিৎসা সেৱা অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে তেওঁৰ স্বাস্থ্যৰ অৱনতি ঘটে।[21] ৬৯ সংখ্যক জন্মদিনৰ ১৫ দিনৰ পিছত ১৯৭০ চনৰ ২১ জুনত জাকাৰ্টা আৰ্মি হাস্পতালত বৃক্ক বিকল হৈ তেওঁৰ মৃত্যু হয়। পূব জাভাৰ ব্লিটাৰত তেওঁক সমাধিস্থ কৰা হয়।

ৰাজনৈতিক পুনঃপ্ৰতিষ্ঠা

[সম্পাদনা কৰক]

৯ ছেপ্তেম্বৰ, ২০২৪ তাৰিখে এমপিআৰে আনুষ্ঠানিকভাৱে MPR Resolution No. XXXIII/MPRS/1967 বাতিল ঘোষণা কৰে, যি সুকৰ্ণক ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ পৰা আঁতৰাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল আৰু তেওঁক ৰাজনীতিৰ পৰা নিৰ্বাসন দিছিল।[22] যিহেতু সুকৰ্ণ G30S/PKI-ৰ ঘটনাত দোষী বুলি প্ৰমাণিত কৰিবলৈ কোনো ন্যায়িক বিচাৰ হোৱা নাছিল, সেই বাবে এমপিআৰে উক্ত সিদ্ধান্ত বাতিল কৰি তেওঁৰ নাম পুনঃস্থাপন কৰিবলৈ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে।[23][24]

ব্যক্তিগত জীৱন

[সম্পাদনা কৰক]

বিবাহ

[সম্পাদনা কৰক]
সুকৰ্ণ ফাতমাৱাতি আৰু তেওঁলোকৰ পাঁচ সন্তানৰ সৈতে। কেন্দ্ৰৰ পৰা ঘড়ীৰ কাঁড়ীৰ দিশত: সুকৰ্ণ, সুক্মাৱাতি, ফাতমাৱাতি, গুৰুহ, মেগাৱাতি, গুন্তুৰ, ৰছ্মাৱাতি

সুকৰ্ণ জাভানী আৰু বালিনীয় বংশোদ্ভৱ আছিল। তেওঁ ১৯২১ চনত চিতি উতাৰিক বিবাহ কৰিছিল, আৰু ১৯২৩ চনত তালাক লৈ ইংগিত গৰ্ণাছিহক বিবাহ কৰে, যাক তেওঁ প্ৰায় ১৯৪৩ চনত তালাক দিয়ে আৰু তাৰ পিছত ফাতমাৱাতিক বিবাহ কৰে।[25] ১৯৫৩ চনত তেওঁ সালাটিগাৰ এগৰাকী বিধৱা হাৰ্তিনিক বিবাহ কৰে। ফাতমাৱাতি এই চতুৰ্থ বিবাহত অতি ক্ষুব্ধ হয় আৰু তেওঁৰ পৰা সন্তানসহ আঁতৰি যায়, যদিও তেওঁলোকে আনুষ্ঠানিকভাৱে তালাক লৈ নাছিল। ১৯৫৮ চনত তেওঁ ২৩ বছৰ কম বয়সীয়া লিভাৰপুলৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামী মহাৰানী উইছমা ছুচানা চিৰেগাৰক বিবাহ কৰে আৰু ১৯৬২ চনত তালাক দিয়ে।[26] ১৯৬২ চনত তেওঁ ১৯ বছৰীয়া জাপানী হোষ্টেছ নাওকো নেমোটোক বিবাহ কৰে আৰু তেওঁৰ নাম ৰাখে ৰত্না দেৱী সুকৰ্ণ।[27] সুকৰ্ণৰ আন পাঁচগৰাকী পত্নী আছিল: ছাকিকো কানাচে (১৯৫৮–১৯৫৯), কাৰ্তিনী মানোপ্পো (১৯৫৯–১৯৬৮), হাৰ্যাতি (১৯৬৩–১৯৬৬), ইউৰিকে ছেংগাৰ (১৯৬৪–১৯৬৮), আৰু হেল্ডি জাফাৰ (১৯৬৬–১৯৬৯)।[28][29] সুকৰ্ণ বিভিন্ন প্ৰসিদ্ধ মহিলা যেনে গুস্তি নুৰুল, বেবি হুৱে, নুৰবাণী ইউচুফ, আৰু আমেলিয়া দে লা ৰামাৰ সৈতে সম্পৰ্কত আছিল।[30][31][32] ১৯৬৪ চনত তেওঁ ৰামাক জাকাৰ্তাত বিবাহ কৰে আৰু তেওঁৰ মৃত্যু পৰ্যন্ত সংগে আছিল। এই বিবাহ গোপন ৰাখা হৈছিল যতক্ষণ নে ৰামাই ১৯৭৯ চনৰ এখন সাক্ষাৎকাৰত উক্ত বিবাহৰ কথা প্ৰকাশ কৰে।[32]

সন্তান

[সম্পাদনা কৰক]

ফাতমাৱাতিক বিবাহ কৰাৰ আগতেই সুকৰ্ণৰ এটা কন্যা সন্তান আছিল, ৰুক্মিণী সুকৰ্ণ, যিয়ে পাছলৈ ইটালীত এখন অপেৰাৰ গায়িকা হয়।[33][34] মেগাৱাতি সুকৰ্ণপুত্ৰী, যিয়ে ইণ্ডোনেছিয়াৰ পঞ্চম ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে দায়িত্ব পালন কৰিছিল, ফাতমাৱাতিৰ গৰ্ভজাত কন্যা। তেওঁৰ সৰু ভায়েক গুৰুহ সুকৰ্ণপুত্ৰো (জন্ম: ১৯৫৩) এগৰাকী নৃত্যশিল্পী আৰু গীতিকাৰ, যিয়ে Untukmu, Indonesiaku (তোমাৰ বাবে, মোৰ ইণ্ডোনেছিয়া) নামৰ এটা চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল। তেওঁ মেগাৱাতিৰ ইণ্ডোনেছিয়ান ডেমোক্ৰেটিক পাৰ্টি অৱ ষ্ট্ৰাগলৰ এজন সাংসদ।

সন্মান

[সম্পাদনা কৰক]
সুকৰ্ণ আৰু মোহাম্মদ হাত্তাৰ ছবি থকা ১০০,০০০ ৰুপিয়াৰ নোট, ২০২২ চনত মুকলি কৰা
সুকৰ্ণ আৰু মোহাম্মদ হাত্তা থকা ৭৫,০০০ ৰুপিয়াৰ বিশেষ নোট, ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৭৫ বছৰ স্বাধীনতা উদযাপন উপলক্ষে ২০২০ চনত প্ৰকাশ

সুকৰ্ণই দেশী-বিদেশী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা মুঠ ২৬টা সন্মানসূচক ডক্টৰেট লাভ কৰিছিল। তাৰে ভিতৰত কলাম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়, মিচিগান বিশ্ববিদ্যালয়, বাৰ্লিন বিশ্ববিদ্যালয়, আল-আজহাৰ বিশ্ববিদ্যালয়, বেলগ্ৰেড বিশ্ববিদ্যালয়, লোমনচোভ বিশ্ববিদ্যালয় আদিৰ লগতে গজাহ মাডা বিশ্ববিদ্যালয়, ইণ্ডোনেছিয়া বিশ্ববিদ্যালয়, বাণ্ডুং প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠান, হাছানুদ্দিন বিশ্ববিদ্যালয়, আৰু পদজাজাৰন বিশ্ববিদ্যালয় আদিও আছে। তেতিয়াৰ ইণ্ডোনেছিয়া চৰকাৰে তেওঁক সচৰাচৰ 'Dr. Ir. সুকৰ্ণ' বুলি অভিহিত কৰিছিল,[35] যি তেওঁৰ বাণ্ডুং প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা লাভ কৰা নাগৰিক ইঞ্জিনিয়াৰিং ডিগ্ৰীৰ সৈতে সংযুক্ত।

জাতীয় সন্মান

[সম্পাদনা কৰক]
  • ইণ্ডোনেছিয়াৰ গণৰাজ্যৰ তৰকা, ১ম শ্ৰেণী[36]
  • মহাপুত্ৰ তৰকা, ১ম শ্ৰেণী[36]
  • সেৱাৰ তৰকা, ১ম শ্ৰেণী[36]
  • পবিত্ৰ তৰকা[36]
  • ধৰ্ম তৰকা[36]
  • গেৰিল্যা তৰকা[36]
  • ভায়ংকাৰা তৰকা, ১ম শ্ৰেণী[36]
  • গৰুড় তৰকা[36]
  • ইণ্ডোনেছিয়াৰ সেনাবাহিনীৰ ৮ বছৰ সেৱা তৰকা[36]
  • স্বাধীনতা আন্দোলনৰ অগ্ৰণী পদক[36]

আন্তঃৰ্জাতিক সন্মান

[সম্পাদনা কৰক]

সাধাৰণ সংস্কৃতিত

[সম্পাদনা কৰক]

কিতাপসমূহ

[সম্পাদনা কৰক]
  • Kuantar Ke Gerbang নামৰ ইন্দোনেছিয়ান ঔপন্যাসিক ৰামাধান কে.এইচ.ৰ দ্বাৰা ৰচিত উপন্যাসখনত সুকৰ্ণ আৰু তেওঁৰ দ্বিতীয় পত্নী ইংগিট গাৰ্নাছিহৰ মাজৰ ৰোমাণ্টিক সম্পৰ্কৰ কাহিনী বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
  • Sukarno: An Autobiography (ববছ-মেৰিল, ১৯৬৫) – আমেৰিকান লেখিকা ছিণ্ডি এডামছৰ দ্বাৰা লিখিত আত্মজীৱনী, যি সুকৰ্ণৰ সহযোগত ৰচিত। ইন্দোনেছিয়ান ভাষালৈ অনুবাদ কৰে আব্দুল বাৰ ছালিমে, শিৰোনাম Bung Karno: Penjambung Lidah Rakjat Indonesia (গুনুঙ আগুং, ১৯৬৬)।
  • My Friend the Dictator (ববছ-মেৰিল, ১৯৬৭) – আত্মজীৱনীখন ৰচনাৰ সময়ৰ সমকালীন বিবৰণ, ছিণ্ডি এডামছে লিখা।
  • Nationalism, Islam and Marxism – সুকৰ্ণৰ ৰাজনৈতিক ভাবধাৰা "নাছাকম" সন্দৰ্ভত; ১৯২৬ চনৰ প্ৰবন্ধৰ সংকলন। অনুবাদক কাৰেল এইচ. ৱাৰৌ আৰু পীটাৰ ডি. ৱেলডন (Modern Indonesia Project, Ithaca, New York, 1970)।
  • Indonesia vs Fasisme – ইন্দোনেছিয়ান ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদ আৰু ফাচিবাদৰ তুলনামূলক বিশ্লেষণ; ১৯৪১ চনৰ প্ৰবন্ধ সংকলন (Pen. Media Pressindo, যোগ্যকাৰ্তা, ২০০০)।

গীতসমূহ

[সম্পাদনা কৰক]
  • Untuk Paduka Jang Mulia Presiden Sukarno (ৰাষ্ট্ৰপতি সুকৰ্ণক শ্ৰদ্ধাৰে), ১৯৬০ চনৰ আৰম্ভণিত সোতেনজ'য়ে ৰচনা কৰা আৰু ইন্দোনেছিয়ান গায়িকা লিলিছ ছুৰিয়ানিয়ে জনপ্ৰিয় কৰা এটি দেশভক্তিগীত। গীতটোৰ শব্দসমূহত সুকৰ্ণৰ প্ৰতি প্ৰশংসা আৰু কৃতজ্ঞতাৰ অভিব্যক্তি আছে।

চলচ্চিত্ৰসমূহ

[সম্পাদনা কৰক]
  • ফিলিপিনো অভিনেতা মাইক এম্পেৰিঅ'য়ে ১৯৮২ চনৰ The Year of Living Dangerously চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণৰ চৰিত্ৰ ৰূপায়ণ কৰিছিল। ছবিখন পিটাৰ ৱিয়েৰ পৰিচালনাত Christopher Kochৰ একে নামৰ উপন্যাসৰ ওপৰত আধাৰিত।
  • ইন্দোনেছিয়ান সমাজবিজ্ঞানী তথা লেখক উমাৰ কায়ামে ১৯৮৪ চনৰ Pengkhianatan G30S/PKI আৰু ১৯৮৮ চনৰ Djakarta 66 চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণৰ ভূমিকাত অভিনয় কৰিছিল; দুইটাই আৰিফিন চি. নোৱেৰ পৰিচালনাত নিৰ্মিত।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা ফ্ৰাঞ্ছ টুম্বুৱানে ১৯৯৭ চনৰ Blanco, The Colour of Love চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণ ৰূপায়ণ কৰিছিল। ছবিখন চিত্ৰশিল্পী আন্তোনিঅ' ব্লাংকোৰ ওপৰত নিৰ্মিত, যিয়ে ইন্দোনেছিয়াৰ বালিত বাস কৰিছিল।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা ছৌলতান ছালাদিনে ২০০৫ চনৰ Gie চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰে, যি ছাত্ৰ আন্দোলনকাৰী চু হক গিয়েৰ জীৱন কেন্দ্ৰ কৰি নিৰ্মিত।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা টিঅ' পাকুছাদেওয়ে 9 Reasons নামৰ চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণ ৰূপায়ণ কৰে, যিখন তেওঁৰ জীৱনৰ নৱগৰাকী মহিলাৰ কাহিনী ক’ব। অভিনেতাসকলঃ উতাৰী (আচা ছেপ্ত্ৰিয়াছা), ইংগিট গাৰ্নাছিহ (হেপি ছালমা), ফাত্মাৱাতি (ৰেভালিনা চায়ুতি টেমাট), হাৰ্তিনি (লোলা আমাৰিয়া), হাৰিয়াতি (আজেং আঞ্জানি), কাৰ্তিনি মানোপ্পো (গুলান গুৰিত্নো), ৰত্না ছাৰী দেৱী (মাৰিয়ানা ৰেনাটা), ইউৰিকে ছাংগাৰ ([ঋইছ্যানা ছাৰাছভাতি), হেল্ডি জাফাৰ (পেভিতা পিয়াৰ্ছ), উইছ্মা ছুছানা চিৰেগাৰ (চেলছিয়া ইছলান), ছাকিকো কানাচে (হাৰুকা নাগাকাৱা), আমেলিয়া দে লা ৰামা (ৰাইছা আদ্ৰিয়ানা)।
  • টিঅ' পাকুছাদেওয়ে ২০১২ চনৰ চলচ্চিত্ৰ Habibie dan Ainun-তো ছুহাৰ্ত'ৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা আৰিঅ' বায়ুয়ে ২০১৩ চনৰ Soekarno: Indonesia Merdeka চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণ ৰূপায়ণ কৰে, যিখন তেওঁৰ জন্মৰ পৰা জাপানী অধিকাৰ শেষলৈ ইন্দোনেছিয়াৰ স্বাধীনতা প্ৰাপ্তিলৈকে জীৱন অধ্যায়বোৰ বৰ্ণনা কৰে।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা বাঈম ৱংয়ে ২০১৩ চনৰ Ketika Bung di Ende চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণ ৰূপায়ণ কৰে, যিখন এনডেৰ নিৰ্বাসনকালত তেওঁৰ জীৱনৰ ওপৰত আধাৰিত।
  • ইন্দোনেছিয়ান অভিনেতা আৰু টিভি ব্যক্তিত্ব ডেভ মহেন্দ্ৰই ২০১৫ চনৰ Guru Bangsa: Tjokroaminoto চলচ্চিত্ৰত সুকৰ্ণৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰে, যিখন উমাৰ ছাঈদ চোক্ৰ'আমিন'টোৰ জীৱনৰ ওপৰত নিৰ্মিত, যাক সুকৰ্ণৰ ৰাজনৈতিক গুৰুশিক্ষক হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
  • আৰিঅ' বায়ুয়ে ২০২১ চনৰ যুদ্ধ ভিত্তিক চলচ্চিত্ৰ Kadet 1947-ৰ আৰম্ভণিত পুনৰ সুকৰ্ণৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰে, যিটো ইন্দোনেছিয়াৰ স্বাধীনতা যুদ্ধৰ ওপৰত কেন্দ্ৰিত।

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ A. Setiadi (2013), Soekarno Bapak Bangsa, Yogyakarta: Palapa, pp.21.
  2. ↑ Bishku, Michael B. (1992). "Sukarno, Charismatic Leadership and Islam in Indonesia". Journal of Third World Studies খণ্ড 9 (2): 100–117. ISSN 8755-3449. 
  3. ↑ Sukarno; Adams, Cindy (1965). Sukarno: An Autobiography. The Bobbs-Merrill Company Inc.. পৃষ্ঠা. 27 [1]. https://archive.org/details/sukarnoautobiogr00soek. 
  4. ↑ বুং হৈছে ইণ্ডোনেছিয়ান ভাষাত স্নেহসূচক শব্দ, যাক "দাদা" বুলি তুলনা কৰা যায়, আৰু পাক ব্যৱহাৰ কৰা হয় অধিক আনুষ্ঠানিকভাৱে "সাৰ" বা "পিতৃ" হিচাপে।
  5. ↑ In Search of Achmad Sukarno Steven Drakeley, University of Western Sydney
  6. ↑ Hassan, M. Zein (1980) (id ভাষাত). Diplomasi Revolusi Indonesia Di Luar Negeri: Perjoangan (sic) Pemuda/Mahasiswa di Timur Tengah. প্ৰকাশক Jakarta: Penerbit Bulan Bintang. 
  7. ↑ Jo, Hendi (20 March 2018). "Mengapa Ahmad Sukarno?" (id-ID ভাষাত). Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indonesia. https://historia.id/politik/articles/mengapa-ahmad-sukarno-v5EWA। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 October 2021. 
  8. ↑ Sukarno; Adams, Cindy (1965). Sukarno, An Autobiography. The Bobbs-Merrill Company Inc.. পৃষ্ঠা. 21. 
  9. ↑ "Biografi Presiden Soekarno" (id ভাষাত). Biografi Tokoh. 19 October 2010. Archived from the original on 23 October 2015. https://web.archive.org/web/20151023080017/http://bio.or.id/biografi-presiden-soekarno। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2015. 
  10. ↑ Ludwig M., Arnold (2004). King of the Mountain: The Nature of Political Leadership. University Press of Kentucky. p. 150.
  11. ↑ Mrazek, Rudolf (2002). Engineers of Happy Land: Technology and Nationalism in a Colony. Princeton University Press. পৃষ্ঠা. 60–61, 123, 125, 148, 156, 191. ISBN 0-691-09162-5. https://archive.org/details/engineersofhappy0000mraz/page/60. ; Kusno, Abidin (2000). Behind the Postcolonial: Architecture, Urban Space and Political Cultures. Routledge. ISBN 0-415-23615-0. 
  12. ↑ "Sukarno dan GBK" (id-ID ভাষাত). Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indonesia. 2015-03-17. https://historia.id/olahraga/articles/sukarno-dan-gbk-PzMjV। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-19. 
  13. ↑ Salam, Fahri (17 August 2018). "Sejarah Desain Atap Temugelang Stadion Utama Gelora Bung Karno" (id ভাষাত). tirto.id. https://tirto.id/sejarah-desain-atap-temugelang-stadion-utama-gelora-bung-karno-cS7w। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-19. 
  14. ↑ Ricklefs, M.C. (2001). A History of Modern Indonesia. Macmillan. পৃষ্ঠা. 105. 
  15. ↑ "Japanese Occupation of Indonesia". https://www.britannica.com/place/Indonesia/Japanese-occupation। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-05-18. 
  16. ↑ Cribb, Robert (1992). Historical Dictionary of Indonesia. Scarecrow Press. পৃষ্ঠা. 310. 
  17. ↑ Vickers, Adrian (1987). "Sukarno's Guided Democracy and the United States of Indonesia". Journal of Southeast Asian Studies খণ্ড 18 (1): 65–79. 
  18. ↑ Bertrand, Romain (2004). Nationalism and Ethnic Conflict in Indonesia. Cambridge University Press. পৃষ্ঠা. 57. 
  19. ↑ Lev, Daniel S. (1966). "The Transition to Guided Democracy: Indonesian Politics, 1957–1959". Indonesia খণ্ড 2: 1–18. 
  20. ↑ Ricklefs (1991), পৃষ্ঠা ২৯৫।
  21. ↑ "Britain owes an apology to my father and millions of other Indonesians" (en-GB ভাষাত). The Observer. 7 November 2021. ISSN 0029-7712. https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/nov/07/britain-owes-an-apology-to-my-father-and-millions-of-other-indonesians. 
  22. ↑ Media, Kompas Cyber (2024-09-09). "Isi TAP MPRS 33/1967 dan Sejarahnya Halaman all" (id ভাষাত). KOMPAS.com. https://www.kompas.com/stori/read/2024/09/09/163000679/isi-tap-mprs-33-1967-dan-sejarahnya?page=all#page2। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-09-10. 
  23. ↑ Fitriani, Erika Dyah. "TAP MPRS 33/1967 Dicabut, MPR Siap Kawal Pemulihan Nama Baik Soekarno" (id-ID ভাষাত). detiknews. https://news.detik.com/berita/d-7532658/tap-mprs-33-1967-dicabut-mpr-siap-kawal-pemulihan-nama-baik-soekarno। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-09-10. [সংযোগবিহীন উৎস]
  24. ↑ Redaksi, Tim. "MPR Resmi Cabut TAP MPRS 33/1967, Soekarno tidak Terbukti Lindungi PKI" (id ভাষাত). CNBC Indonesia. https://www.cnbcindonesia.com/news/20240909133810-4-570295/mpr-resmi-cabut-tap-mprs-33-1967-soekarno-tidak-terbukti-lindungi-pki। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-09-10. 
  25. ↑ "Djago, the Rooster". Time. 10 March 1958. Archived from the original on 4 February 2013. https://archive.today/20130204182821/http://www.time.com/time/printout/0,8816,863059,00.html. 
  26. ↑ "Siti Aisyah Soekarno Putri: Saya Putri Bung Karno, Tapi Takut..." (id ভাষাত). liputan6.com. 2014-08-05. https://www.liputan6.com/news/read/2086493/siti-aisyah-soekarno-putri-saya-putri-bung-karno-tapi-takut। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-11-28. 
  27. ↑ Mydans, Seth (17 February 1998), "Jakarta Journal; Weighty Past Pins the Wings of a Social Butterfly", The New York Times, https://www.nytimes.com/1998/02/17/world/jakarta-journal-weighty-past-pins-the-wings-of-a-social-butterfly.html, আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2009 
  28. ↑ "Si Bung dan Dua Gadis Jepang" (id-ID ভাষাত). Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indonesia. 2018-02-13. https://historia.id/politik/articles/si-bung-dan-dua-gadis-jepang-6k4Ro। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-03-02. [সংযোগবিহীন উৎস]
  29. ↑ "Ketika Bung Besar Digugat Cerai" (id-ID ভাষাত). Historia - Majalah Sejarah Populer Pertama di Indonesia. 2018-01-08. https://historia.id/kultur/articles/ketika-bung-besar-digugat-cerai-6kR9q/page/1। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-03-02. [সংযোগবিহীন উৎস]
  30. ↑ Dariyanto, Erwin. "Alasan Gusti Nurul Menolak Bung Karno: Aku Tak Mau Dimadu" (id-ID ভাষাত). detiknews. Archived from the original on 23 June 2023. https://web.archive.org/web/20230623040904/https://news.detik.com/berita/d-3068571/alasan-gusti-nurul-menolak-bung-karno-aku-tak-mau-dimadu। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 June 2023. 
  31. ↑ "Para Pramugari Garuda di Sisi Sukarno" (id-ID ভাষাত). 14 December 2019. https://historia.id/kultur/articles/para-pramugari-garuda-di-sisi-sukarno-PKldQ. 
  32. ↑ 32.0 32.1 "Rahasia Bung Karno dan Perempuan Filipinanya" (id-ID ভাষাত). Historia – Majalah Sejarah Populer Pertama di Indonesia. 12 May 2015. Archived from the original on 23 June 2023. https://web.archive.org/web/20230623043424/https://historia.id/kultur/articles/rahasia-bung-karno-dan-perempuan-filipinanya-v54qy। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 June 2023. 
  33. ↑ Andryanto, S. Dian (14 November 2022). "Mengenal Anak-anak Presiden Soekarno: Siapa Saudara Tiri Guntur Soekarnoputra, Megawati dan Rachmawati?". Tempo. https://nasional.tempo.co/read/1656616/mengenal-anak-anak-presiden-soekarno-siapa-saudara-tiri-guntur-soekarnoputra-megawati-dan-rachmawati। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 June 2023. 
  34. ↑ Hollie, Pamela G. (3 December 1977). "Rukmini Sukarno: An Indonesian Onassis?". The New York Times. https://www.nytimes.com/1977/12/03/archives/rukmini-sukarno-an-indonesian-onassis-rukmini-sukarno-an-indonesian.html. 
  35. ↑ "KETETAPAN MAJELIS PERMUSYAWARATAN RAKYAT SEMENTARA REPUBLIK INDONESIA No.XXXIII/MPRS/1967 TENTANG PENCABUTAN KEKUASAAN PEMERINTAH NEGARA DARI PRESIDEN SUKARNO". Archived from the original on 13 August 2013. https://web.archive.org/web/20130813071935/http://tatanusa.co.id/tapmpr/67TAPMPRS-XXXIII.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 September 2013. 
  36. ↑ 36.00 36.01 36.02 36.03 36.04 36.05 36.06 36.07 36.08 36.09 "List of All Award". ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় গ্ৰন্থাগাৰ. Archived from the original on 19 October 2023. https://web.archive.org/web/20231019121914/https://kepustakaan-presiden.perpusnas.go.id/en/award/?box=list&presiden_id=1&presiden=sukarno। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 November 2022. 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=সুকৰ্ণ&oldid=523536"ৰ পৰা অনা হৈছে