ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংক
| ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংক | |
|---|---|
 মুম্বাইত অৱস্থিত নাবাৰ্ডৰ মুখ্য কাৰ্যালয় | |
| পূৰ্বসূৰী | কৃষি পুনৰ্বিত্ত আৰু উন্নয়ন নিগম |
| প্ৰতিষ্ঠা | ১২ জুলাই ১৯৮২[1] |
| ধৰণ | সৰ্বভাৰতীয় উন্নয়ন বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান নিয়ন্ত্ৰক সংস্থা |
| উদ্দেশ্য |
|
| প্ৰধান কাৰ্যালয় | মুম্বাই, ভাৰত[2] |
| অধ্যক্ষ | শ্বাহজী কে ভি[টোকা 1] |
| ৱেবছাইট | www |
ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংক (ইংৰাজী: National Bank for Agriculture and Rural Development) বা চমুকৈ নাবাৰ্ড এক সৰ্বভাৰতীয় উন্নয়ন বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান আৰু ভাৰতৰ আঞ্চলিক গ্ৰাম্য বেংক, ৰাজ্যিক সমবায় বেংক আৰু জিলা কেন্দ্ৰীয় সমবায় বেংকৰ সামগ্ৰিক তত্বাৱধানৰ বাবে এটা শীৰ্ষ তত্বাৱধায়ক সংস্থা।[4][5] ভাৰতৰ সংসদে গৃহীত কৰা নাবাৰ্ড আইন ১৯৮১ৰ অধীনত ইয়াক প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।[6] ই ভাৰত চৰকাৰৰ সম্পূৰ্ণ মালিকানাধীন আৰু বিত্ত মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত বিত্তীয় সেৱা বিভাগৰ অধীনত কাম কৰে।[7]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]গ্ৰাম্য অৰ্থনীতি বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰতিষ্ঠানিক ঋণৰ গুৰুত্ব ভাৰত চৰকাৰৰ বাবে পৰিকল্পনাৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ৰ পৰাই স্পষ্টকৈ পৰিলক্ষিত হৈছিল। সেয়েহে ভাৰত চৰকাৰৰ নিৰ্দেশত ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে এই অতি জটিল দিশসমূহ চাবলৈ কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানিক ঋণৰ ব্যৱস্থা পুনৰীক্ষণৰ বাবে এখন সমিতি গঠন কৰে।[8] ভাৰত চৰকাৰৰ পৰিকল্পনা আয়োগৰ প্ৰাক্তন সদস্য বি শিৱৰমনৰ অধ্যক্ষতাত ১৯৭৯ চনৰ ৩০ মাৰ্চত এই সমিতি গঠন কৰা হৈছিল।
১৯৭৯ চনৰ ২৮ নৱেম্বৰত দাখিল কৰা কমিটীৰ অন্তৱৰ্তীকালীন প্ৰতিবেদনত অবিভক্ত মনোযোগ, বলপূৰ্বক দিশ প্ৰদানৰ বাবে নতুন সাংগঠনিক সংস্থাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰা হৈছিল আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ সৈতে জড়িত ঋণ সম্পৰ্কীয় বিষয়সমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছিল। এই আকাংক্ষাসমূহক সম্বোধন কৰিব পৰাকৈ এক অনন্য উন্নয়নমূলক বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান গঠন কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়োৱা হয়। ১৯৮১ চনৰ ৬১ নং আইনখনৰ জৰিয়তে সংসদে ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ বেংক গঠনত অনুমোদন জনায়।[9]
১৯৮২ চনৰ ১২ জুলাইত ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ কৃষি ঋণৰ কাম আৰু তেতিয়াৰ কৃষি পুনৰ্বিত্ত সাহায্য আৰু উন্নয়ন নিগমৰ পৰা হস্তান্তৰ কৰি নাবাৰ্ড গঠন কৰা হয়। নাবাৰ্ডক প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীয়ে ১৯৮২ চনৰ ৫ নৱেম্বৰত প্ৰাৰম্ভিক মূলধন ১০০ কোটি টকাৰে স্থাপন কৰে। ২০২০ চনৰ ৩১ মাৰ্চলৈকে ১৪,০৮০ কোটি টকাৰ ঋণ ই আগবঢ়াইছে। ৰিজাৰ্ভ বেংক আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ মাজত শ্বেয়াৰ কেপিটেলৰ গঠন পুনৰীক্ষণৰ ফলত নাবাৰ্ড বৰ্তমান সম্পূৰ্ণ ভাৰত চৰকাৰৰ মালিকানাধীন।[9] ইয়াৰ অনুমোদিত শ্বেয়াৰ কেপিটেল হৈছে ৩০,০০০ কোটি টকা।[10][11]
ভূমিকা
[সম্পাদনা কৰক]ভিতৰুৱা গ্ৰাম্য অঞ্চলত গ্ৰাম্য, সামাজিক উদ্ভাৱন আৰু সামাজিক উদ্যোগৰ ভিত্তি তৈয়াৰ কৰাত নাবাৰ্ডে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে। ২০২৩ চনৰ মে' মাহলৈকে নাবাৰ্ডে দেশৰ ৩১টা আঞ্চলিক কাৰ্যালয় আছে।[12] এই প্ৰক্ৰিয়াত ই প্ৰায় ৪০০০ অংশীদাৰ সংস্থাৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব কৰি আত্মসহায়ক গোট আৰু বেংকৰ সহযোগিতা কাৰ্যসূচী, অৰণ্যভিত্তিক জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ জীৱিকাৰ পদক্ষেপ, মাটি আৰু পানী সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত জলবিভাজিকা পদ্ধতি, মুখ্য শস্য উদ্যোগৰ জৰিয়তে শস্যউৎপাদনশীলতাৰ পদক্ষেপ বৃদ্ধি কৰা বা কৃষক ক্লাবৰ জৰিয়তে কৃষিজাত সম্প্ৰদায়লৈ তথ্য প্ৰবাহৰ প্ৰসাৰ আদি তৃণ-মূল পৰ্যায়ত বিভিন্ন পদক্ষেপ হাতত লৈছে। এই সকলোবোৰৰ মাজতো ই বৃহৎ পৰিমাণৰ কৰ আদায় কৰি ৰাষ্ট্ৰীয় কোষাগাৰলৈ ধাৰাবাহিকভাৱে শীৰ্ষ ৫০ জন কৰদাতাৰ ভিতৰত স্থান লাভ কৰি আহিছে। উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত কৰা ব্যয় নাবাৰ্ডে সকলো লাভৰ জৰিয়তে উভতাই আনে। এইদৰে সংস্থাটোৱে গ্ৰাম্য সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে ৩ দশকৰ কামত বিপুল পৰিমাণৰ আস্থাৰ মূলধন গঢ়ি তুলিছে।[13][14] নাবাৰ্ডৰ ভূমিকাক বহলভাৱে তিনিটা কাৰ্য্যত ভাগ কৰিব পাৰি:
পুনৰ বিত্তীয় সাহায্য
[সম্পাদনা কৰক]নাবাৰ্ডে গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ বিভিন্ন উন্নয়নমূলক কাৰ্য্যকলাপক প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে বিনিয়োগ আৰু উৎপাদন ক্ৰেডিট প্ৰদান কৰা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ বাবে এক শীৰ্ষ বিত্তীয় সংস্থা হিচাপে কাম কৰে। ই ক্ষেত্ৰ পৰ্যায়ত উন্নয়নমূলক কামত নিয়োজিত সকলো প্ৰতিষ্ঠানৰ গ্ৰাম্য বিত্তীয় কাৰ্য্যকলাপৰ সমন্বয় সাধন কৰে আৰু ভাৰত চৰকাৰ, ৰাজ্য চৰকাৰ, ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংক (আৰ বি আই) আৰু নীতি প্ৰণয়নৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সৈতে যোগাযোগ বজাই ৰাখে।[15] ইয়াৰ উপৰিও বিশ্ব বেংক আৰু এছিয়ান উন্নয়ন বেংকৰ পৰা ৰাজ্যিক সমবায় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংক (এছ চি আৰ ডি বি), ৰাজ্যিক সমবায় বেংক (এছ চি বি), আঞ্চলিক গ্ৰাম্য বেংক (আৰ আৰ বি), বাণিজ্যিক বেংক (চি বি) আৰু ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ দ্বাৰা অনুমোদিত অন্যান্য বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠানলৈ পুঁজিৰ পুনৰ বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰে। বিনিয়োগ ঋণৰ চূড়ান্ত হিতাধিকাৰী ব্যক্তি, অংশীদাৰিত্ব, কোম্পানী, চৰকাৰী মালিকানাধীন নিগম বা সমবায় সমিতি হ'ব পাৰে যদিও উৎপাদন ঋণ সাধাৰণতে ব্যক্তিক দিয়া হয়।[16][17]
বেংকিং তত্বাৱধান
[সম্পাদনা কৰক]নাবাৰ্ডে ৰাজ্যিক সমবায় বেংক (এছটিচিবি), জিলা সমবায় কেন্দ্ৰীয় বেংক (ডিচিচিবি), আৰু আঞ্চলিক গ্ৰাম্য বেংক (আৰআৰবি)ৰ তত্বাৱধান কৰে আৰু এই বেংকসমূহৰ বিধিগত পৰিদৰ্শন কৰে।[18] ঋণ প্ৰদান ব্যৱস্থাৰ শোষণ ক্ষমতা উন্নত কৰাৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠান গঠনৰ দিশত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰে। ই নিৰীক্ষণ, পুনৰ্বাসন আঁচনি প্ৰণয়ন, ঋণ প্ৰতিষ্ঠানৰ পুনৰ্গঠন, কৰ্মীক প্ৰশিক্ষণ আদিৰ জৰিয়তে বেংকৰ তত্বাৱধায়কৰ দায়িত্ব পালন কৰে।
উন্নয়ন
[সম্পাদনা কৰক]নাবাৰ্ডৰ ‘আত্মসহায়ক গোট বেংক সহযোগিতা কাৰ্যসূচী’ৰ বাবেও বিশেষভাবে পৰিচিত। ইয়াৰ দ্বাৰা ভাৰতৰ বেংকসমূহক আত্মসহায়ক গোটক ঋণ দিবলৈ বেংক সমূহক উৎসাহিত কৰা হয়। যিহেতু আত্মসহায়ক গোটসমূহ মূলতঃ দৰিদ্ৰ মহিলাৰে গঠিত, সেয়েহে ই ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয় সাহায্যৰ বাবে বৰ্তমান এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আহিলালৈ পৰিণত হৈছে। ২০০৬ চনৰ মাৰ্চ মাহলৈকে ৩.৩ কোটি সদস্যক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা ২২ লাখ আত্মসহায়ক গোটক এই কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে ঋণ প্ৰদান কৰাহৈছিল।[19]
নাবাৰ্ডৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদ ব্যৱস্থাপনা কাৰ্যসূচীৰ লগতো জড়িত। ইয়াৰ বাবে স্থাপন কৰা নিবেদিত পুঁজিৰ জৰিয়তে নাবাৰ্ডে জলভাগ উন্নয়ন, জনজাতি উন্নয়ন আৰু কৃষি উদ্ভাৱনৰ দৰে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰ জড়িত হৈ আছে।[20]
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অংশীদাৰ
[সম্পাদনা কৰক]বিশ্ব বেংকৰ সৈতে জড়িত সংস্থা আৰু কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰা বিশ্ব উন্নয়নমূলক সংস্থাসমূহ নাবাৰ্ডৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগীসকলৰ ভিতৰত অন্যতম। এই সংস্থাসমূহে গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ জনসাধাৰণৰ উত্থানৰ বাবে পৰামৰ্শ আৰু আৰ্থিক সাহায্য দি আৰু কৃষি প্ৰক্ৰিয়াক উন্নত কৰি নাবাৰ্ডক সহায় কৰে।[21]
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ উন্নয়ন কাৰ্যসূচী
[সম্পাদনা কৰক]ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলক সহায় কৰিবলৈ কৃষি আৰু খাদ্য ব্যৱস্থাৰ তথ্য-চালিত উদ্ভাৱনসমূহ সহযোগীভাৱে সৃষ্টি কৰিবলৈ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ উন্নয়ন কাৰ্যসূচী (ইউএনডিপি) আৰু কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন ৰাষ্ট্ৰীয় বেংকে (নাবাৰ্ড) এক বুজাবুজিৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰিছে। এই বুজাবুজি চুক্তিৰ অধীনত দুয়োটা সংস্থাই পণ্য বিকাশ, প্ৰযুক্তি হস্তান্তৰৰ বাবে মুক্ত উৎসৰ তথ্য ভাগ-বতৰা কৰি আৰু কৃষি নীতিৰ ফ্ৰেমৱৰ্কত সহায় কৰি ক্ষুদ্ৰ কৃষকৰ জীৱন আৰু জীৱিকা উন্নত কৰাৰ বাবে কাম কৰিব।[22]
কে এফ ডব্লিউ
[সম্পাদনা কৰক]ভাৰতত উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পৰ ডিজাইন আৰু ৰূপায়ণৰ বাবে জাৰ্মানীৰ কে এফ ডব্লিউ সংস্থা আৰু নাবাৰ্ডৰ সহযোগত আদিবাসী উন্নয়ন কাৰ্যসূচী, ভাৰত-জাৰ্মান জলভাগৰ উন্নয়ন কাৰ্যসূচী, প্ৰাকৃতিক সম্পদ ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে ভাৰত-জাৰ্মান সৰ্বাত্মক কাৰ্যসূচী, আৰু নাবাৰ্ড- এছ ডি চি গ্ৰাম্য উদ্ভাৱনকে ধৰি কেইবাটাও পদক্ষেপ চলি আছে। এই কাৰ্যসূচীসমূহৰ লক্ষ্য হৈছে ভাৰতৰ গ্ৰাম্য সম্প্ৰদায়সমূহে সন্মুখীন হোৱা বিভিন্ন প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰা।[23]
মহিলা বিশ্ব বেংকিং
[সম্পাদনা কৰক]বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তি বৃদ্ধিৰ প্ৰয়াসত ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংক (নাবাৰ্ড) আৰু মহিলা বিশ্ব বেংকিঙে আঞ্চলিক গ্ৰাম্য বেংকৰ জৰিয়তে জন ধন প্লাছ কাৰ্যসূচীক প্ৰচাৰৰ বাবে বুজাবুজিৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰে। এই সহযোগিতাই ৮.০৯ কোটি জন ধন একাউণ্টধাৰীৰ মাজত মৌলিক বিত্তীয় সেৱাৰ ব্যৱহাৰ আৰু গ্ৰহণ বৃদ্ধিৰ লক্ষ্য ৰাখিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা ৫.৪৫ কোটি মহিলা একাউণ্টধাৰীক সবলীকৰণৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া হৈছে।[24]
সহযোগী কোম্পানী
[সম্পাদনা কৰক]নাবাৰ্ডৰ সাতটা সহযোগী কোম্পানী আছে। এই সহযোগী কোম্পানীসমূহনিৰ্দিষ্ট খণ্ডৰ বাবে নিজা বিশেষজ্ঞৰ সৈতে প্ৰতিষ্ঠানটোৰ বিশেষজ্ঞতাৰ লাভ উঠাবলৈ স্থাপন কৰা হৈছে।
নৱকিষান
[সম্পাদনা কৰক]কৃষি, কৃষি জড়িত আৰু গ্ৰাম্য অকৃষি কাৰ্য্যকলাপত উদ্যোগসমূহৰ প্ৰচাৰ, সম্প্ৰসাৰণ আৰু বাণিজ্যিকীকৰণৰ বাবে ঋণ প্ৰদান কৰা নৱকিষানৰ মূল উদ্দেশ্য। ই দেশৰ বিভিন্ন ৰাজ্যৰ ৫৫০ টা কৃষক উৎপাদক সংগঠনলৈ ২২৫ কোটি টকাতকৈ অধিক সঞ্চিত সাহায্যৰে সমৰ্থন বৃদ্ধি কৰিছে।[25]
নৱসমৃদ্ধি
[সম্পাদনা কৰক]নৱসমৃদ্ধিৰ উদ্দেশ্য হৈছে ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয়, অতিক্ষুদ্ৰ, ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া উদ্যোগ, গৃহ নিৰ্মাণ, শিক্ষা, পৰিবহণ আদিকে ধৰি অকৃষি কাৰ্য্যকলাপৰ প্ৰচাৰ, সম্প্ৰসাৰণ, বাণিজ্যিকীকৰণ আৰু আধুনিকীকৰণৰ বাবে আইনী সত্তাসমূহক ঋণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা। প্ৰতিষ্ঠানসমূহক বহনক্ষম গ্ৰাম্য উন্নয়নক আগবঢ়াই নিবলৈ ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয় সাহায্যৰ মহিলা যৌথ দায়বদ্ধতা গোট (জেএলজি) ঋণগ্ৰহণকাৰীসকলৰ বাবে পুঁজিৰ দেশজোৰা সজাগতা অভিযান, ‘ক্লাইমেট ৰেডী ৱাশ্ব’ৰ জৰিয়তে ২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহত ইযাৰ প্ৰথম পৰ্যায়ৰ আৰম্ভণি কৰা হৈছিল।[26]
নৱফিন্স
[সম্পাদনা কৰক]ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয় ব্যৱসায়ৰ প্ৰতি নৱফিন্সৰ দৃষ্টিভংগীক ইয়াৰ টেগলাইন “অন্তৰ্ভুক্তিৰ সৈতে ব্যৱসায়ৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা”ৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে। ই এটা অনন্য আৰ্হি গ্ৰহণ কৰে যিয়ে আত্মসহায়ক গোট (এছ এইচ জি) আৰু যৌথ দায়বদ্ধতা গোট (জে এল জি) দ্বাৰা প্ৰদান কৰা সামাজিক সংস্পৰ্শৰ লাভ উঠায়। ই কম আয়ৰ পৰিয়ালসমূহক বেংক বহিৰ্ভূত বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান আৰু ক্ষুদ্ৰ ঋণ প্ৰতিষ্ঠানৰ ভিতৰত সৰ্বনিম্ন সুতৰ হাৰত তেওঁলোকৰ দুৱাৰদলিত ক্ষুদ্ৰ ঋণ প্ৰদান কৰে। এই কাৰ্যসূচীত প্ৰধানকৈ মহিলাসকলক সামৰি লোৱা হৈছে।[27]
নৱফাউণ্ডেশ্যন
[সম্পাদনা কৰক]নৱফাউণ্ডেশ্যন নাবাৰ্ডৰ অলাভজনক অনুষ্ঠান। ই নিজাববীয়াকৈ বা অন্যান্য অংশীদাৰসকলৰ সৈতে নাগৰিক সমাজৰ সংস্থা, কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়, চৰকাৰী বিভাগ আৰু ৰাজহুৱা আৰু ব্যক্তিগত সংস্থা উভয়ৰে কৰ্পৰেট সামাজিক দায়বদ্ধতাৰ প্ৰভাৱশালী প্ৰকল্পসমূহ সম্পন্ন কৰাৰ বাবে স্থাপন কৰা হৈছিল। ২০২১ চনত উত্তৰ-পূবৰ সকলো ৰাজ্যৰ নিবনুৱা যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে এক অনন্য দক্ষতা মেপিং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰিবলৈ ডালমিয়া ভাৰত ফাউণ্ডেশ্যনৰ সৈতে বুজাবুজিৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰিছে। শেহতীয়াকৈ দিল্লীত নৱফাউণ্ডেশ্যন আৰু ডালমিয়া ভাৰত ফাউণ্ডেশ্যনৰ মাজত এই প্ৰকল্পত সহযোগিতা কৰিবলৈ এখন বুজাবুজি চুক্তি স্বাক্ষৰিত হয়। নাবাৰ্ডৰ আন দুটা সহযোগী কোম্পানী নৱসমৃদ্ধি আৰু নৱফিন্স এই অনন্য পদক্ষেপক সমৰ্থন কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে।[28]
নৱকন্স
[সম্পাদনা কৰক]ই নাবাৰ্ডৰ এটা পৰামৰ্শদাতা সংস্থা। কৃষি, গ্ৰাম্য উন্নয়ন আৰু সংশ্লিষ্ট অঞ্চলৰ সকলো ক্ষেত্ৰতে পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰাটোৱেই হৈছে নৱকন্সৰ উদ্দেশ্য। ২০২৩ চনত কেৰালা ৰাজ্যৰ কৃষি বিভাগে প্ৰথমবাৰৰ বাবে ডিজিটেল ক্ৰপ চাৰ্ভে (ডিচিএছ) সৃষ্টিৰ দিশে আগবাঢ়িছিল। এই কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণৰ কাম নৱকন্সে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল।[29]
নৱভেন্সাৰ
[সম্পাদনা কৰক]৫০০ কোটি টকাৰ টাৰ্গেট কৰ্পাছৰ সৈতে নৱভেন্সাৰ পুঁজি গঠন কৰা হৈছেI নৱভেন্সাৰ সংস্থা এই পুঁজিৰ বিনিয়োগ পৰিচালক। এই পুঁজিয়ে কৃষি, কৃষি প্ৰযুক্তি, কৃষি-জৈৱপ্ৰযুক্তি, খাদ্য, কৃষি/গ্ৰাম্য বিত্ত প্ৰযুক্তি আৰু গ্ৰাম্য ব্যৱসায়ৰ আৰম্ভণিৰ পৰা মধ্যম পৰ্যায়ৰ ষ্টাৰ্ট-আপত বিনিয়োগৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
নৱসংৰক্ষণ
[সম্পাদনা কৰক]নৱসংৰক্ষণ সংস্থাৰ লক্ষ্য হৈছে ঋণ নিশ্চয়তা আৰু আনুষংগিক কাম-কাজ বহনক্ষম আৰু সমতাপূৰ্ণ কৃষি আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ দিশত কাম কৰা।
গ্ৰাম্য উদ্ভাৱন
[সম্পাদনা কৰক]ভাৰতৰ গ্ৰাম্য উন্নয়নত নাবাৰ্ডে উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়াইছে।[30] নাবাৰ্ডে অনুমোদন জনোৱা কৃষি কাৰ্য্যকলাপৰ ঋণৰ প্ৰবাহ ২০০৫–২০০৬ বৰ্ষত ১,৫৭,৪৮০ কোটি টকা আছিল।
চুইজাৰলেণ্ডৰ উন্নয়ন আৰু সহযোগিতাৰ সংস্থাৰ সহায়ত নাবাৰ্ডে গ্ৰাম্য উদ্ভাৱন পুঁজি গঠন কৰে। গ্ৰাম্য আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন পুঁজি গ্ৰাম্য উন্নয়নৰ বাবে বেংকৰ এক উল্লেখযোগ্য আঁচনি।[31] এই আঁচনিৰ অধীনত জলসিঞ্চন, গ্ৰাম্য পথ আৰু দলং, স্বাস্থ্য আৰু শিক্ষা, ভূমি সংৰক্ষণ, জল আঁচনি আদি সামৰি লোৱা ২,৪৪,৬৫১ টা প্ৰকল্পৰ বাবে ৫১,২৮৩ কোটি টকা অনুমোদন দিয়া হৈছে। গ্ৰাম্য অঞ্চলত জীৱিকাৰ সুযোগ আৰু নিয়োগক প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে এই আঁচনি গ্ৰহণ কৰা হৈছে।[32] গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ জীৱনৰ মান উন্নত কৰাৰ বাবে উদ্ভাৱনী ধাৰণা ৰূপায়ণৰ বিশেষজ্ঞতা আৰু ইচ্ছা থকা ব্যক্তি, বেচৰকাৰী সংস্থা, সমবায়, আত্মসহায়ক গোট, আৰু পঞ্চায়তীৰাজ প্ৰতিষ্ঠানলৈ এই সাহায্য প্ৰদান কৰা হয়। ২৫ কোটি সদস্যৰ ভিত্তিৰ জৰিয়তে ভাৰতত অৰ্থনীতিৰ প্ৰায় প্ৰতিটো খণ্ডতে তৃণমূল পৰ্যায়ত ৬০০০০০০ সমবায়ে কাম কৰি আছে। আত্মসহায়ক গোট আৰু অন্যান্য ধৰণৰ প্ৰতিষ্ঠানৰ মাজত সমবায়ৰ সৈতে সম্পৰ্ক আছে।
গ্ৰাম্য আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন পুঁজিৰ উদ্দেশ্য হৈছে কাৰ্য্যকৰী উপায়ৰ জৰিয়তে গ্ৰাম্য আৰু কৃষি খণ্ডত উদ্ভাৱনক প্ৰসাৰ কৰা।[33]
২০০৭–০৮ চনত নাবাৰ্ডে ‘প্ৰাকৃতিক সম্পদ ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে সৰ্বাত্মক কাৰ্যসূচী’ (ইউপিএনআৰএম)ৰ অধীনত নতুন প্ৰত্যক্ষ ঋণ প্ৰদানৰ সুবিধা আৰম্ভ কৰিছে। এই সুবিধাৰ অধীনত প্ৰাকৃতিক সম্পদ ব্যৱস্থাপনা কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে আৰ্থিক সহায় যুক্তিসংগত সুতৰ হাৰত ঋণ হিচাপে প্ৰদান কৰা হয়।[34][35]
সৰ্বভাৰতীয় প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষা
[সম্পাদনা কৰক]নাবাৰ্ডে ইয়াৰ গ্ৰুপ ‘এ’ আৰু গ্ৰুপ ‘বি’ সেৱাত বিভিন্ন প্ৰত্যক্ষ নিযুক্তিৰ বাবেও বিভিন্ন পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত কৰে। তাৰে কিছুমান তলত উল্লেখ কৰা হৈছে।
- নাবাৰ্ড এ গ্ৰেড পৰীক্ষাঃ এই পৰীক্ষা বেংকৰ গ্ৰাম্য উন্নয়ন বেংকিং সেৱা (আৰ ডি বি এছ) আৰু ৰাজভাষা সেৱাৰ বাবে গ্ৰেড-এ বিষয়া (গ্ৰুপ 'বি'ৰ সহকাৰী প্ৰবন্ধক) নিযুক্তিৰ বাবে প্ৰায় প্ৰতি বছৰে অনুষ্ঠিত হয়।[36]
- নাবাৰ্ড গ্ৰেড-বি পৰীক্ষাঃ এই পৰীক্ষা গ্ৰেড-বি বিষয়া (গ্ৰুপ 'এ'ৰ প্ৰবন্ধক) নিযুক্তিৰ বাবে অনুষ্ঠিত কৰা হয়। কিন্তু ইয়াৰ যোগ্যতা পৃথক নাবাৰ্ড গ্ৰেড-এ পৰীক্ষাত সাধাৰণতে বৰ্তমানৰ বেংকাৰসকলক পৰীক্ষাত তেওঁলোকৰ প্ৰদৰ্শনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নিযুক্তি দিয়াত গুৰুত্ব দিয়া হয়।[37]
- নাবাৰ্ড উন্নয়ন সহায়ক / উন্নয়ন সহায়ক (হিন্দী) পৰীক্ষাঃ এই পৰীক্ষাটো উন্নয়ন সহায়ক ( গ্ৰুপ 'বি'ৰ মৰগীয়া বনাচ) নিযুক্তিৰ বাবে অনুষ্ঠিত কৰা হয়। গ্ৰেড-এ আৰু গ্ৰেড-বি পৰীক্ষাৰ বিপৰীতে এই পৰীক্ষাৰ উদ্দেশ্য হৈছে নাবাৰ্ডত কেৰাণী কৰ্মচাৰীসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা।[38]
আঞ্চলিক কাৰ্যালয়সমূহ
[সম্পাদনা কৰক]ভাৰতৰ মুম্বাইত নাবাৰ্ডৰ মুখ্য কাৰ্যালয় আৰু সকলো ৰাজ্যতে আঞ্চলিক কাৰ্যালয় অৱস্থিত। লগতে জম্মু-কাশ্মীৰৰ শ্ৰীনগৰত ইয়াৰ এটা বিশেষ কোষ আছে। আঞ্চলিক কাৰ্যালয়ৰ নেতৃত্বত এজন মুখ্য মহাপ্ৰবন্ধক ভাৰপ্ৰাপ্ত বিষয়া হিচাপে থাকে। মুখ্য কাৰ্যালয়ত কেইবাজনো শীৰ্ষ কাৰ্যবাহী যেনে সঞ্চালক, উপ-পৰিচালন সঞ্চালক আৰু অধ্যক্ষ থাকে। নাবাৰ্ড আইন অনুসৰি ভাৰত চৰকাৰে পৰিচালনা সমিতিৰ নিযুক্তি দিয়ে। ইয়াৰ সমগ্ৰ দেশতে ৩৩৬টা জিলা কাৰ্যালয় আছে যিবোৰত জিলা উন্নয়ন পৰিচালক (ডিডিএম)সকলে কাম কৰে। ইয়াৰ ছটা প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠানো আছে।[39]
-
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, জয়পুৰ -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, থিৰুঅনন্তপুৰম -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, লক্ষ্ণৌ -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, চণ্ডীগড় -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, হায়দৰাবাদ -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, কলকাতা -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, আইজ্বল -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, গুৱাহাটী -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, ভুৱেনেশ্বৰ -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, দিল্লী -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, গুজৰাট -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, শিমলা -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, পুনে -
নাবাৰ্ড আঞ্চলিক কাৰ্যালয়, জম্মু
তথ্য উৎস
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "25 YEARS OF DEDICATION TO RURAL PROSPERITY". Nabard.org. http://www.nabard.org/silver_jubilee.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-09-01.
- ↑ "Contact Us". NABARD. https://www.nabard.org/contact.aspx.
- ↑ "Board Of Directors". www.nabard.org. https://www.nabard.org/team.aspx?id=9। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-09-18.
- ↑ "Reserve Bank of India - Press Releases". www.rbi.org.in. https://www.rbi.org.in/scripts/FS_PressRelease.aspx?prid=53392&fn=14। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-19.
- ↑ "Nabard to switch to risk-based supervision of co-operative banks, RRBs.". Business Standard. July 9, 2019. https://www.business-standard.com/article/economy-policy/nabard-to-switch-to-risk-based-supervision-of-co-operative-banks-rrbs-119070901433_1.html.
- ↑ "National Bank for Agriculture and Rural Development (NABARD) | Department of Financial Services | Ministry of Finance | Government of India". financialservices.gov.in. https://financialservices.gov.in/beta/en/nabard-act। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-04-01.
- ↑ "Nabard Rural Innovation Fund | Agriculture and Industry Survey". Agriculture information.com. http://www.agricultureinformation.com/mag/?p=5265। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-09-01.
- ↑ https://rbidocs.rbi.org.in/rdocs/PublicationReport/Pdfs/CR353_1981356136CD0C1747659CDBCFE63094C356.PDF সাঁচ:Bare URL PDF
- ↑ 9.0 9.1 "National Bank for Agriculture and Rural Development (NABARD) | Department of Financial Services | Ministry of Finance | Government of India". financialservices.gov.in. https://financialservices.gov.in/beta/en/nabard-act। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-24.
- ↑ "Nabard - mission". https://www.nabard.org/english/mission.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 December 2015.
- ↑ "RBI sells Nabard stake to govt". 15 October 2010. http://www.indianexpress.com/news/RBI-sells-NAABARD-stake-to-govt-for-rs-1-450/697952/। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 December 2011.
- ↑ "Regional Office :: NABARD". www.nabskillnabard.org. https://www.nabskillnabard.org/regional-office.php?language=LG-1&status=Active। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-07-04.
- ↑ "NABARD is an institution and is in the business of development". http://www.thehindubusinessline.com/news/states/tharoor-tells-nabard-to-consolidate-partnerships/article4921177.ece.
- ↑ Raj Bajwa, Des (June 2020). "ROLE OF NABARD IN RURAL DEVELOPMENT IN INDIA". ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/342301647.
- ↑ "NABARD pioneers agri-financing and developmental interventions to promote rural growth". The Economic Times. 2022-07-13. ISSN 0013-0389. https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/nabard-pioneers-agri-financing-and-developmental-interventions-to-promote-rural-growth/articleshow/92820179.cms?from=mdr.
- ↑ Bank, The World (31 January 1986). "India - National Bank For Agriculture and Rural Development (NABARD) Credit Project" (en ভাষাত). worldbank.org. http://documents.worldbank.org/curated/en/618831468043141207/India-National-Bank-For-Agriculture-and-Rural-Development-NABARD-Credit-Project। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 September 2018.
- ↑ "India: Rural Cooperative Credit Restructuring and Development Program". https://www.adb.org/sites/default/files/project-document/62140/36343-01-ind-prtr.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 September 2017.
- ↑ "NABARD - National Bank For Agriculture And Rural Development." (en ভাষাত). www.nabard.org. https://www.nabard.org/content.aspx?id=469। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 September 2018.
- ↑ EDA and APMAS Self-Help Groups in India: A Study of the Lights and Shades, CARE, CRS, USAID and GTZ, 2006, p. 11
- ↑ "Critical role of NABARD in Rural Development of Country". legalserviceindia.com. https://legalserviceindia.com/legal/article-3610-critical-role-of-nabard-in-rural-development-of-country.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-28.
- ↑ "NABARD". http://www.nabard.org/associatedwithnabard/introduction.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 11 September 2011.
- ↑ "UNDP India partners with NABARD to boost data-driven innovations in agriculture" (en ভাষাত). UNDP. https://www.undp.org/india/press-releases/undp-india-partners-nabard-boost-data-driven-innovations-agriculture। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-04-01.
- ↑ "Ex Post Evaluation Reports H-I | KfW Development Bank" (en ভাষাত). www.kfw-entwicklungsbank.de. https://www.kfw-entwicklungsbank.de/International-financing/KfW-Development-Bank/Our-results/Results/Ex-Post-Evaluation-Reports-H-I/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-04-01.
- ↑ "Nabard partners Women's World Banking to promote financial inclusion through Jan Dhan Plus programme". The Times of India. 2023-10-20. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/nabard-partners-womens-world-banking-to-promote-financial-inclusion-through-jan-dhan-plus-programme/articleshow/104583550.cms?utm_source=pocket_saves.
- ↑ PTI (2022-12-08). "Bengal FPOs get corporate structure to avail of more fund" (en-US ভাষাত). ThePrint. https://theprint.in/economy/bengal-fpos-get-corporate-structure-to-avail-of-more-fund/1255811/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-24.
- ↑ "NABSAMRUDDHI's 'Climate Ready WASH' awareness campaign to cover 40 block-level camps in vulnerable areas" (en ভাষাত). CNBCTV18. 2024-03-23. https://www.cnbctv18.com/environment/nabsamruddhis-climate-ready-wash-awareness-campaign-to-cover-40-block-level-camps-in-vulnerable-areas-19351521.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-24.
- ↑ Vidyanandan, M. S. (2023-07-24). "Kerala to conduct first-ever digital crop survey" (en ভাষাত). The New Indian Express. https://www.newindianexpress.com/cities/thiruvananthapuram/2023/Jul/24/kerala-to-conduct-first-ever-digital-crop-survey-2597903.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-04-01.
- ↑ Singh, Bikash (2021-02-14). "NABFOUNDATION, Dalmia Bharat Foundation to develop skill mapping programme for unemployed youths in North East". The Economic Times. ISSN 0013-0389. https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/nabfoundation-dalmia-bharat-foundation-to-develop-skill-mapping-programme-for-unemployed-youths-in-north-east/articleshow/80901953.cms?from=mdr.
- ↑ Vidyanandan, M. S. (2023-07-24). "Kerala to conduct first-ever digital crop survey" (en ভাষাত). The New Indian Express. https://www.newindianexpress.com/cities/thiruvananthapuram/2023/Jul/24/kerala-to-conduct-first-ever-digital-crop-survey-2597903.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-04-01.
- ↑ "Nabard can help change face of rural India". The Hindu Business Line. 28 June 2010. http://www.thehindubusinessline.com/2010/06/28/stories/2010062850990600.htm.
- ↑ "Archived copy". http://usaskstudies.coop/socialeconomy/files/congress07/sapovadia.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 June 2014.
- ↑ "NABARD – SDC rural innovation fund". India microfinance.com. http://indiamicrofinance.com/nabard-%E2%80%93-sdc-rural-innovation-fund.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-09-01.
- ↑ Vrajlal K. Sapovadia (13 May 2007). Evaluating Effectiveness Among Cooperatives vis-a-vis Other Social Institutes - A Case Study of Nabard's Rural Innovation Fund & Other Schemes.
- ↑ Kulkarni, Mahesh (12 April 2010). "india lags in using Nabard rural infra fund". Business Standard India (Business-standard.com). http://www.business-standard.com/india/news/karnataka-lags-in-using-nabard-rural-infra-fund/391543/.
- ↑ "National Bank for Agriculture and Rural Development". Nabard.org. http://www.nabard.org/farm_sector/nrm_upnrm.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-09-01.
- ↑ "NABARD Grade A & B 2024 Notification, Apply Online, Eligibility Criteria and Admit Card" (en-US ভাষাত). Anujjindal.in. https://anujjindal.in/nabard-grade-a-notification-admit-card-and-eligibility-criteria/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-05-29.
- ↑ "NABARD Grade B Exam 2024, Recruitment Details, Application Procedure: ixamBee" (en ভাষাত). www.ixambee.com. 2024-02-12. https://www.ixambee.com/exams/nabard-grade-b-exam। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-05-29.
- ↑ Suruchi (2023-08-28). "NABARD Development Assistant Syllabus 2023 and Exam Pattern" (en-IN ভাষাত). adda247. https://www.bankersadda.com/nabard-development-assistant-syllabus/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-05-29.
- ↑ "List of Regional Offices of NABARD in India 2022: देखें भारत में नाबार्ड के क्षेत्रीय कार्यालयों की पूरी सूची, सिलेक्शन के बाद कहाँ हो सकती है पोस्टिंग" (en-IN ভাষাত). adda247. 2022-07-18. https://hindi.bankersadda.com/list-of-regional-offices-of-nabard-in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-28.