পেৰু

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা

পেৰু, আনুষ্ঠানিকভাৱে ৰিপাব্লিক অৱ পেৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ পশ্চিম অংশত অৱস্থিত এখন দেশ। ইয়াৰ উত্তৰে ইকুৱেডৰ আৰু কলম্বিয়া, পূবে ব্ৰাজিল, দক্ষিণ-পূবে বলিভিয়া, দক্ষিণে চিলি আৰু পশ্চিমে প্ৰশান্ত মহাসাগৰ। পেৰু এখন বিচিত্ৰ দেশ, যাৰ বাসস্থান পশ্চিমে প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় উপকূলীয় অঞ্চলৰ শুকান সমভূমিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এণ্ডিছ পৰ্বতৰ শিখৰলৈকে দেশখনৰ উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণ-পূবলৈকে বিস্তৃত। প্ৰায় ৩.৩ কোটি জনসংখ্যাৰে পেৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ চতুৰ্থ জনবহুল দেশ। ইয়াৰ ৰাজধানী হৈছে লিমা।

ৰিপাব্লিক অৱ পেৰু
República del Perú
নীতিবাক্য

"Firme y feliz por la unión"  (Spanish)
"সংঘৰ বাবে দৃঢ় আৰু সুখী"
ৰাষ্ট্ৰীয় সঙ্গীত

"Himno Nacional del Perú"  (Spanish)
"পেৰুৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীত"

Peru-ৰ অৱস্থান
Peru-ৰ অৱস্থান
 পেৰুৰ অৱস্থান  (dark green)

South Americaৰ মেপত  (dark grey)

ৰাজধানী
(আৰু বৃহত্তম নগৰ)
লিমা
ৰাষ্ট্ৰভাষা (সমূহ) Spanish
Co-official languages
জনগোষ্ঠীসমূহ 
  • ৬০.২% মেষ্টিজো (মিশ্ৰিত ইউৰোপীয় আৰু খিলঞ্জীয়া জনগোষ্ঠী)
  • ২৫.৮% খিলঞ্জীয়া
  • ৫.৯% ইউৰোপীয়
  • ৩.৬% কৃষ্ণাংগ
  • ০.২% Nikkei (জাপানী) বা Tusán (চীনা)
  • ১.০% অন্যান্য
  • ৩.৩% কোনো তথ্য নাই
চৰকাৰ একক ৰাষ্ট্ৰপতি প্ৰতিনিধি গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য
 -  ৰাষ্ট্ৰপতি পেড্ৰ' কাষ্টিলো
 -  প্ৰধানমন্ত্ৰী গুইডো বেলিডো
স্বাধীনতা
 -  স্পেইনৰ পৰা স্বাধীনতা ১৮২১ চনৰ ২৮ জুলাই 
 -  স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত ১৮৭৯ চনৰ ১৪ আগষ্ট 
মাটিকালি
 -  মুঠ ৪,৯৬,০৯৩ বৰ্গ কিমি (19th)
১,৯১,৯৭৩ বৰ্গ মাইল 
 -  জলভাগ (%) ০.৪১%
জনসংখ্যা
 -  2023 আনুমানিক ৩,৪৩,৫২,৭১৯ (৪৫th)
জিডিপি (পিপিপি) 2022 আনুমানিক
 -  মুঠ বৃদ্ধি $513.715 billion[1] (47th)
 -  জনমুৰি বৃদ্ধি $15,035[1] (96th)
জিডিপি (নামমাত্ৰ) 2022 আনুমানিক
 -  মুঠ বৃদ্ধি $240.346 billion[1] (52nd)
 -  জনমুৰি বৃদ্ধি $7,034[1] (94th)
জিনি সহগ? (2019) ৪১.৫ 
মানৱ উন্নয়ন সূচক (2021) 0.762 (৮৪তম)
মুদ্ৰা Peruvian sol (PEN)
সময় অঞ্চল PET (ইউটিচি-৫ ঘণ্টা)
তাৰিখ বিন্যাস dd/mm/yyyy (CE)
গাড়ী চলোৱা হয় সোঁফালে
ISO 3166 code PE
ইণ্টাৰনেট টিএলডি .pe
কলিং ক'ড +৫১

ভূগোল[সম্পাদনা কৰক]

দক্ষিণ আমেৰিকাৰ পশ্চিম উপকূলত অৱস্থিত পেৰু এখন দেশ। ইয়াৰ মুঠ আয়তন ৪৯৬,২২৫ বৰ্গমাইল (১,২৮৫,২১৬ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) আৰু ইয়াৰ সীমা ইকুৱেডৰ, কলম্বিয়া, ব্ৰাজিল, বলিভিয়া, চিলি আৰু প্ৰশান্ত মহাসাগৰৰ সৈতে ভাগ।

পেৰুৰ ভূগোল অতি বৈচিত্ৰময়, ইয়াৰ তিনিটা মূল ভৌগোলিক অঞ্চল আছে: উপকূল, এণ্ডিয়ান পৰ্বত আৰু আমাজন বৰ্ষাৰণ্য।

পেৰুত কেইবাটাও উল্লেখযোগ্য ভৌগোলিক বৈশিষ্ট্যও আছে, য'ত মৰুভূমিৰ তলত খোদিত কৰা বৃহৎ জিঅ'গ্লিফৰ শৃংখলা নাজকা লাইন আৰু পেৰু আৰু বলিভিয়াৰ সীমান্তত অৱস্থিত বিশ্বৰ সৰ্বোচ্চ নাও চলাচল কৰিব পৰা হ্ৰদ টিটিকাকা হ্ৰদ আদিও আছে।

ইতিহাস[সম্পাদনা কৰক]

পেৰুৰ ইতিহাস খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩২০০ চনৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল যেতিয়া পেৰুৰ উপকূলীয় অঞ্চলত নৰ্টে চিকো সভ্যতা প্ৰতিষ্ঠা হৈছিল। প্ৰাক-কলম্বিয়ান আমেৰিকাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সাম্ৰাজ্য হিচাপে পৰিগণিত হোৱা ইনকা সাম্ৰাজ্যই ১৫ শতিকাত উত্থান ঘটাই বৰ্তমানৰ কলম্বিয়াৰ পৰা চিলিলৈকে বিস্তৃত বিশাল ভূখণ্ডত শাসন কৰিছিল।[2][3]

১৫৩২ চনত স্পেনিছ বিজয়ী ফ্ৰান্সিস্কো পিজাৰো পেৰুত উপস্থিত হৈ ইনকা সম্ৰাট আটাহুয়ালপাক দখল কৰে। ইয়াৰ লগে লগে পেৰুত স্পেইনৰ উপনিবেশিকৰণৰ আৰম্ভণি হয় আৰু ১৮২১ চনলৈকে চলি থাকে আৰু পেৰুৱে স্পেইনৰ পৰা স্বাধীনতা লাভ কৰে।

ৰাজনীতি[সম্পাদনা কৰক]

পেৰু ৰাষ্ট্ৰপতি প্ৰতিনিধি গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য, য'ত পেৰুৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাষ্ট্ৰৰ মুৰব্বী আৰু চৰকাৰৰ মুৰব্বী দুয়োটা। ৰাষ্ট্ৰপতিগৰাকী পাঁচ বছৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত হয়, একেৰাহে কাৰ্যকালৰ বাবে পুনৰ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই।

পেৰুৰ কংগ্ৰেছ হৈছে চৰকাৰৰ বিধানসভা শাখা, ই একক চেম্বাৰে গঠিত আৰু ইয়াৰ ১৩০ জন সদস্যক পাঁচ বছৰৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰা হয়। কংগ্ৰেছৰ দায়িত্ব অন্যান্য কৰ্তব্যৰ লগতে আইন প্ৰণয়ন আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় বাজেট অনুমোদন। ন্যায়পালিকা চৰকাৰৰ অন্যান্য শাখাৰ পৰা স্বাধীন আৰু উচ্চতম ন্যায়ালয়কে ধৰি আদালতৰ ব্যৱস্থাৰে গঠিত।

তথ্য সংগ্ৰহ[সম্পাদনা কৰক]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Peru". International Monetary Fund. https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=31&pr.y=8&sy=2017&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=293&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 January 2020. 
  2. Schwartz, Glenn M.; Nichols, John J. (2010). After Collapse: The Regeneration of Complex Societies. University of Arizona Press. ISBN 978-0-8165-2936-0. https://books.google.com/books?id=_gsFrnn9RzQC. 
  3. McEwan, Gordon F. (2006). The Incas: New Perspectives. প্ৰকাশক New York: W.W. Norton & Co. পৃষ্ঠা. 5.