ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহৰ তালিকা

ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহ আই.ইউ.চি. এনৰ দ্বিতীয় শ্ৰেণী (category II)ৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল (protected area)৷ ভাৰতত পোণপ্ৰথমে স্থাপিত হোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখন হ'ল ১৯৩৬ চনত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হেইলি ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান (Hailey National Park), যাক বৰ্তমান কৰবেট ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান বুলি জনা যায়৷ ১৯৭০ চনলৈকে ভাৰতত কেৱল পাঁচখনহে ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আছিল৷ ২০১২ চনৰ এপ্ৰিলমাহলৈ ইয়াৰ সংখ্যা ১০২ খন হয়গৈ৷ সকলো ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান মিলি প্ৰায় ৩৯৯১৯ বৰ্গ কিলোমিটাৰ মাটিকালি আৱৰি আছে৷ ই ভাৰতৰ মুঠ মাটিকালিৰ প্ৰায় ১.২১%৷

বৰ্তমান ভাৰতত মুঠ ১৬৬ খন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছে৷ এই উদ্যানসমূহৰ নাম তথা ৰাজ্য, মাটিকালিৰে সৈতে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ তাৰিখসহ তলত উল্লেখ কৰা হ'ল-

ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানসমূহৰ তালিকা

ক্ৰমিক নং	নাম	ৰাজ্য	প্ৰাতিষ্ঠা	মাটিকালি (বৰ্গকিলোমিটাৰত)
1	আঞ্চি ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	কৰ্ণাটক	1987	২৫০
2	বালপাখৰাম (Balphakram)ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	মেঘালয়	1986	২২০
3	বান্ধৱগড় ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	মধ্য প্ৰদেশ	1982	৪৪৮.৮৫
4	বন্দীপুৰ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	কৰ্ণাটক	1974	৮৭৪.২০
5	বেন্নাৰঘট্টা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	কৰ্ণাটক	1974	১০৬.২৭
6	ৱাঞ্চডা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	গুজৰাট	1979	২৩.৯৯
7	বেটলা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	ঝাৰখণ্ড	1986	২৩১.৬৭
8	ভিতৰকণিকা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	উৰিষ্যা	1988	১৪৫
9	ব্লেকবাক ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	গুজৰাট	1976	৩৪.০৮
10	বাক্সা ব্যাঘ্ৰ প্ৰকল্প	পশ্চিমবংগ	1992	১১৭.১০
11	কেম্পবেল বে ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপপূঞ্জ	1992	৪২৬.২৩
12	Chandoli ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Maharashtra	2004	317.67
13	Jim Corbett ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Uttarakhand	1936	1318.5
14	Dachigam ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Jammu and Kashmir	1981	141
15	Darrah ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Rajasthan	2004	250
16	Desertৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Rajasthan	1980	3162
17	Dibru-Saikhowa National Park	Assam	1999	340
18	Dudhwa ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Uttar Pradesh	1977	490.29
19	Eravikulam ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Kerala	1978	97
20	Mandla Plant Fossils ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান	Madhya Pradesh	1983	0.27
21	Galathea National Park	Andaman and Nicobar Islands	1992	110
22	Gangotri National Park	Uttarakhand	1989	1552.73
23	Gir Forest National Park	Gujarat	1965	258.71
24	Gorumara National Park	West Bengal	1994	79.45
25	Govind Pashu Vihar Wildlife Sanctuary	Uttarakhand	1990	472.08
26	Great Himalayan National Park	Himachal Pradesh	1984	754.40
27	Gugamal National Park	Maharashtra	1987	361.28
28	Guindy National Park	Tamil Nadu	1976	2.82
29	Marine National Park, Gulf of Kutch	Gujarat	1980	162.89
30	Gulf of Mannar Marine National Park	Tamil Nadu	1980	6.23
31	Hemis National Park	Jammu and Kashmir	1981	4400
32	Harike Wetland	Punjab	1987	86
33	Hazaribagh National Park	Jharkhand	1954	183.89
34	Indira Gandhi Wildlife Sanctuary and National Park	Tamil Nadu	1989	117.10
35	Indravati National Park	Chhattisgarh	1981	1258.37
36	Jaldapara National Park	West Bengal	2012	216
37	Ntangki National Park	Nagaland	1993	202.02
38	Kalesar National Park	Haryana	2003	100.88
39	Kanha National Park	Madhya Pradesh	1955	940
40	Kanger Ghati National Park	Chhattisgarh	1982	200
41	Kasu Brahmananda Reddy National Park	Andhra Pradesh	1994	1.42
42	Kaziranga National Park	Assam	1905	471.71
43	Keibul Lamjao National Park	Manipur	1977	40
44	Keoladeo National Park	Rajasthan	1981	28.73
45	Khangchendzonga National Park	Sikkim	1977	1784
46	Kishtwar National Park	Jammu and Kashmir	1981	400
47	Kudremukh National Park	Karnataka	1987	600.32
48	Madhav National Park	Madhya Pradesh	1959	375.22
49	Mahatma Gandhi Marine National Park	Andaman and Nicobar Islands	1983	281.50
50	Mahavir Harina Vanasthali National Park	Andhra Pradesh	1994	14.59
51	Manas National Park	Assam	1990	500
52	Mathikettan Shola National Park	Kerala	2003	12.82
53	Middle Button Island National Park	Andaman and Nicobar Islands	1987	0.64
54	Mollem National Park	Goa	1978	107
55	Mouling National Park	Arunachal Pradesh	1986	483
56	Mount Abu Wildlife Sanctuary	Rajasthan	1960	288.84
57	Mount Harriet National Park	Andaman and Nicobar Islands		46.62
58	Mrugavani National Park	Andhra Pradesh		3.5
59	Mudumalai National Park	Tamil Nadu	1940	321.55
60	Mukurthi National Park	Tamil Nadu	2001	78.46
61	Murlen National Park	Mizoram		200
62	Namdapha National Park	Arunachal Pradesh	1974	1985.24
63	Nameri National Park	Assam	1978	137.07
64	Nanda Devi National Park	Uttarakhand	1982	630.33
65	Nandankanan National Park (not verified)	Odisha
66	Navegaon National Park	Maharashtra		133.88
67	Neora Valley National Park	West Bengal	1986	88
68	Nokrek National Park	Meghalaya		47.48
69	North Button Island National Park	Andaman and Nicobar Islands	1979	144
70	Orang National Park	Assam	1999	78.81
71	Palani Hills National Park	Tamil Nadu		736.87
72	Panna National Park	Madhya Pradesh	1981	542.67
73	Pench National Park	Madhya Pradesh	1977	758
74	Periyar National Park	Kerala	1982	305
75	Phawngpui Blue Mountain National Park	Mizoram	1992	50
76	Pin Valley National Park	Himachal Pradesh	1987	807.36
77	Rajaji National Park	Uttarakhand	1983	820
78	Nagarhole National Park	Karnataka	1988	643.39
79	Rani Jhansi Marine National Park	Andaman and Nicobar Islands	1996	256.14
80	Ranthambore National Park	Rajasthan	1981	392
81	Saddle Peak National Park	Andaman and Nicobar Islands		32.55
82	Salim Ali National Park	Jammu and Kashmir		9.07
83	Sanjay National Park²	Madhya Pradesh	1981	466.7
84	Sanjay Gandhi National Park	Maharashtra	1969	104
85	Sariska Tiger Reserve	Rajasthan	1955	866
86	Satpura National Park	Madhya Pradesh	1981	524
87	Silent Valley National Park	Kerala	1980	237
88	Sirohi National Park	Manipur	1982	41.30
89	Simlipal National Park	Odisha	1980	845.70
90	Singalila National Park	West Bengal	1986	78.60
91	South Button Island National Park	Andaman and Nicobar Islands		5
92	Sri Venkateswara National Park	Andhra Pradesh	1989	353
93	Sultanpur National Park	Haryana	1989	1.43
94	Sundarbans National Park	West Bengal	1984	1330.12
95	Tadoba National Park	Maharashtra	1955	625
96	Valley of Flowers National Park	Uttarakhand	1982	87.50
97	Valmiki National Park	Bihar		461.6
98	Van Vihar National Park	Madhya Pradesh	1983	4.45
99	Papikonda National Park	Andhra Pradesh	2008	1012.85

প্ৰস্তাৱিত ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান

• Qazinag National Park
• Dharmendra National Park^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]}
• Nagari Nath National Park^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]}

Footnotes

¹The Maharashtra and Madhya Pradesh parts of the Pench National Park are administered separately.

²The Chhattisgarh and Madhya Pradesh parts of the Sanjay National Park are administered separately.

তথ্যসুত্ৰ

• Directory of Wildlife Protected Areas in India
• ENVIS Centre, WII, Dehradun
• List of Proposed National Parks

বাহ্যিক সংযোগ

• National Parks in India