চৈতান সিং

চৈতান সিং ভাটী
মেজৰ; চৈতান সিং ভাটী; পিভিচি
জন্ম	০১ ডিচেম্বৰ, ১৯২৪ ; ৰাজস্থানৰ যোধপুৰ, British India
মৃত্যু	১৮ নৱেম্বৰ, ১৯৬২ (৩৭ বছৰ) ; ৰেজাং লা, বৰ্তমানৰ লাডাখ কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল
আনুগত্য	Republic of India
চাকৰি/শাখা	Indian Army
চাকৰিৰ কাৰ্যকাল	1949–1962
পদমৰ্যদা	Major
চাৰ্ভিছ নাম্বাৰ	IC-6400
ইউনিট	13 Kumaon
যুদ্ধ-বিগ্ৰহ	নাগালেণ্ডৰ জনগোষ্ঠীয় সংঘৰ্ষ; 1961 Indian annexation of Goa; চীন-ভাৰত যুদ্ধ; ৰেজাং লা যুদ্ধ †;
পুৰস্কাৰ	Param Vir Chakra

মেজৰ চৈতান সিং ভাটী', পিভিচি (১ ডিচেম্বৰ ১৯২৪ – ১৮ নৱেম্বৰ ১৯৬২) ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ এজন বিষয়া আৰু পৰম বীৰ চক্ৰ, ২০১৬ ৰ প্ৰাপক আছিল। ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ সামৰিক সজ্জা। সিঙৰ জন্ম ৰাজস্থানত। স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত সিঙে যোধপুৰ ৰাজ্য বাহিনীত যোগদান কৰে। ৰাজকীয় ৰাজ্য যোধপুৰ ভাৰতত একত্ৰিত হোৱাৰ পিছত তেওঁক কুমাওন ৰেজিমেণ্টলৈ বদলি কৰা হয়। তেওঁ নগা পাহাৰত অভিযান আৰু লগতে ১৯৬১ চনত গোৱাক ভাৰতৰ লগত সংলগ্ন কৰাত অংশ লৈছিল।

১৯৬২ চনৰ চীন-ভাৰত যুদ্ধৰ সময়ত কুমাওন ৰেজিমেণ্টৰ ১৩ নং বেটেলিয়ন চুছুল খণ্ডত নিয়োজিত আছিল। সিঙৰ কমাণ্ডত চি কোম্পানীয়ে ৰেজাং লাত এটা পদত আছিল। ১৯৬২ চনৰ ১৮ নৱেম্বৰৰ পুৱাৰ ভাগত চীনে আক্ৰমণ কৰে। সন্মুখৰ পৰা কেইবাবাৰো বিফল আক্ৰমণৰ অন্তত চীনে পিছফালৰ পৰা আক্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয়সকলে শেষ ৰাউণ্ডলৈকে যুঁজিছিল, তাৰ পিছত অৱশেষত চীনৰ হাতত পৰাস্ত হৈছিল। যুদ্ধৰ সময়ত সিঙে প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা পুনৰ সংগঠিত কৰি আৰু নিজৰ লোকসকলৰ মনোবল বৃদ্ধি কৰি পদৰ পৰা পদলৈ অবিৰতভাৱে আগবাঢ়িছিল। কোনো আৱৰণ নোহোৱাকৈ পোষ্টবোৰৰ মাজত খোজ কাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে তেওঁ গুৰুতৰভাৱে আহত হয় আৰু পিছলৈ আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈ মৃত্যুবৰণ কৰে। ১৯৬২ চনৰ ১৮ নৱেম্বৰত কৰা এই কাৰ্য্যৰ বাবে সিঙক পৰম বীৰ চক্ৰৰে সন্মানিত কৰা হয়।

আৰম্ভণি জীৱন[সম্পাদনা কৰক]

চৈতান সিঙৰ জন্ম হৈছিল ১৯২৪ চনৰ ১ ডিচেম্বৰত ৰাজপুত বংশৰ ভাটি বংশৰ যোধপুৰ জিলা, ৰাজস্থানৰ বানাসৰ গাঁৱত।^[2] তেওঁৰ পিতৃ আছিল লেফটেনেণ্ট কৰ্ণেল হেম সিং। লেফটেনেণ্ট কৰ্ণেল সিঙে প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত ভাৰতীয় সেনাৰ সৈতে ফ্ৰান্স ত সেৱা আগবঢ়াইছিল, আৰু Order of the... ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্য (OBE) ব্ৰিটিছ চৰকাৰ দ্বাৰা।^[3] সিঙে চোপাছনি ছিনিয়ৰ ছেকেণ্ডাৰী স্কুল, যোধপুৰ মেট্ৰিক লৈকে অধ্যয়ন কৰিছিল। স্কুলত তেওঁ ফুটবল খেলুৱৈ হিচাপে নিজৰ দক্ষতাৰ বাবে পৰিচিত আছিল। ১৯৪৩ চনত স্কুলীয়া শিক্ষা সমাপ্ত কৰাৰ পিছত সিং জছৱন্ত কলেজলৈ যায়, আৰু ১৯৪৭ চনত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ১৯৪৯ চনৰ ১ আগষ্টত^[3] তেওঁ যোধপুৰ ৰাজ্য বাহিনীত এজন... বিষয়া।^[4]

সামৰিক কেৰিয়াৰ[সম্পাদনা কৰক]

ৰাজকীয় ৰাজ্য যোধপুৰ ভাৰতত একত্ৰিত হোৱাৰ পিছত সিংহক কুমাওন ৰেজিমেণ্টলৈ বদলি কৰা হয়। ১৯৫৫ চনৰ ২৫ নৱেম্বৰত তেওঁক অধিনায়ক পদত পদোন্নতি দিয়া হয়,^[5] আৰু নাগালেণ্ডত জাতিগত সংঘাতত আৰু ১৯৬১ চনত গোৱাক ভাৰতৰ লগত সংলগ্ন কৰাত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। ১৯৬২ চনৰ ১১ জুনত তেওঁ মেজৰ পদবীলৈ উন্নীত হয়।^[6]

১৯৬২ চনৰ চীন-ভাৰত যুদ্ধ[সম্পাদনা কৰক]

প্ৰধান প্ৰবন্ধ: চীন-ভাৰত যুদ্ধ

হিমালয় অঞ্চলৰ সীমান্তক লৈ ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত দীৰ্ঘদিন ধৰি মতানৈক্য আছিল। বিতৰ্কিত ভূখণ্ডত চীনৰ ক্ৰমাৎ অনুপ্ৰৱেশ প্ৰতিহত কৰিবলৈ তেতিয়াৰ ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জৱাহৰলাল নেহৰুৱে ইয়াৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ বাবে কৌশল বিচাৰিছিল। কিন্তু ভাৰতীয় সেনাই উত্থাপন কৰা প্ৰস্তাৱ নাকচ কৰা হয়। বৰঞ্চ তেওঁ এজন আমোলাৰ প্ৰস্তাৱিত "ফৰৱাৰ্ড পলিচি" নামৰ পৰিকল্পনাত অনুমোদন জনায়। ইয়াৰ বাবে চীনৰ সন্মুখত কেইবাটাও সৰু সৰু পোষ্ট স্থাপনৰ প্ৰয়োজন হৈছিল। চীনৰ অনুপ্ৰৱেশৰ বিৰুদ্ধে ৰাজহুৱা সমালোচনাৰ তীব্ৰ বৃদ্ধিৰ বাবে নেহৰুৱে সেনাৰ পৰামৰ্শৰ বিৰুদ্ধে "ফৰৱাৰ্ড পলিচি" ৰূপায়ণ কৰে।^[7] সেনাৰ চিন্তা আছিল যে চীনৰ ভৌগোলিক সুবিধা আছে। ইয়াৰ উপৰিও চীনৰ উচ্চতম বাহিনীয়ে আক্ৰমণ কৰিলে অসংখ্য সৰু সৰু পোষ্ট ৰখাটো অসহনীয় হ’ব। চীনে আক্ৰমণ নকৰে বুলি বিশ্বাস কৰা নেহৰুৱে এই কথা নুই কৰিছিল। কিন্তু চীনে কৰিলে, চীন-ভাৰত যুদ্ধৰ সূচনা কৰিলে।^[8]

ৰেজাং লাৰ যুদ্ধ[সম্পাদনা কৰক]

যুদ্ধৰ সময়ত কুমাওন ৰেজিমেণ্টৰ ১৩ নং বেটেলিয়ন, ১২৩জন আহিৰ গঠিত চাৰ্লি 'চি' কোম্পানী চুচুল খণ্ড ত, সাগৰৰ পৰা সাঁচ:Convert/মিটাৰ উচ্চতাত অৱস্থিত আছিল level,^[9] সিঙৰ কমাণ্ডত থকা বেটেলিয়নটোৱে ৰেজাং লাত এটা স্থান দখল কৰি আছিল, আৰু অঞ্চলটো পাঁচটা প্লাটুন পোষ্টেৰে ৰক্ষা কৰিছিল। ১৯৬২ চনৰ ১৮ নৱেম্বৰৰ পুৱাৰ ভাগত চীনে আক্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয়সকলে চীনাসকলক nullahs^{[lower-alpha 1]} ৰ... ডিম ডন লাইটিং। ৰাতিপুৱা ৫:০০ বজাত প্লাটুনবোৰে চীনাসকলক ভালকৈ দেখা পোৱাৰ লগে লগে light machine guns, rifles, [[mortar (weapon)|mortar]ৰে গুলী চলাবলৈ ধৰিলে। ], আৰু গ্ৰেনেডৰ দ্বাৰা বহু চীনা সৈনিকৰ মৃত্যু হয়।^[1] পুৱা ৫:৪০ বজাত ভাৰতীয়ৰ ওপৰত আৰ্টিলাৰী আৰু মৰ্টাৰেৰে গুলীচালনা কৰা হয়। আকৌ প্ৰায় তিনিশ পঞ্চাশজন চীনা সৈন্যই নুল্লাৰ মাজেৰে আগবাঢ়ি যাবলৈ ধৰিলে। ৯ নং প্লাটুনে চীনাসকল ৯০ মিটাৰ (300 ফুট) ৰ ওচৰত নোহোৱালৈকে জুই জ্বলাই ৰাখিছিল, আৰু গুৰুতৰ ক্ষতিসাধন কৰিছিল।^[1] vanguard সফল নহ’ল, প্ৰায় চাৰিশ চীনা সৈন্যই পিছফালৰ পৰা আক্ৰমণ কৰিলে। একে সময়তে, ৮ নং প্লাটুনক পোষ্টটোৰ তাঁৰৰ বেৰৰ পৰা মধ্যমীয়া মেচিনগানৰে গুলী চলোৱা হৈছিল, আৰু লগতে আৰ্টিলৰী আৰু মৰ্টাৰ গুলীও লাভ কৰা হৈছিল। ৭ নং প্লাটুনক পিছফালৰ পৰা এশ বিশজন চীনা সৈন্যই আক্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয়সকলে সাঁচ:Convert/inch মৰ্টাৰ শ্বেলেৰে প্ৰতিহত কৰি বহু চীনা সৈনিকক হত্যা কৰে। শেষৰ বিশজন জীৱিত লোকে পোষ্টটোৰ ফালে আক্ৰমণ কৰাৰ লগে লগে ভাৰতীয়সকলে নিজৰ খাদৰ পৰা জঁপিয়াই ওলাই আহি চীনা সৈন্যৰ সৈতে হাতেৰে যুদ্ধ লিপ্ত হয়। কিন্তু অতি সোনকালেই চীনৰ শক্তিবৰ্ধক বাহিনী আহি পোৱাৰ লগে লগে প্লাটুনক ঘেৰি ধৰিলে। অৱশেষত ৭ আৰু ৮ নং প্লাটুনত কোনো জীৱিত লোক নাথাকিল।^[10]

যুদ্ধৰ সময়ত সিঙে প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা পুনৰ সংগঠিত কৰি আৰু নিজৰ লোকসকলৰ মনোবল বৃদ্ধি কৰি পদৰ পৰা পদলৈ অবিৰতভাৱে আগবাঢ়িছিল। কোনো আৱৰণ নোহোৱাকৈ পোষ্টবোৰৰ মাজত খোজ কাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে তেওঁ গুৰুতৰভাৱে আহত হয়। তেওঁৰ সৈন্যই তেওঁক উচ্ছেদ কৰি থকাৰ সময়তে চীনে তেওঁলোকৰ ওপৰত প্ৰচণ্ড গুলীচালনা আৰম্ভ কৰে। বিপদ অনুভৱ কৰি সিঙে সৈন্যসকলক যাবলৈ নিৰ্দেশ দিলে। তেওঁলোকে তেওঁক এটা বোল্ডাৰৰ পিছফালে ৰাখিলে, য’ত তেওঁ আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈ মৃত্যুবৰণ কৰে। এই যুদ্ধত ভাৰতীয় পক্ষই ১২৪ জনৰ ভিতৰত ১১৪জন লোকৰ মৃত্যু হয়, আনহাতে চীনা পক্ষৰ ৩০০০ তকৈ অধিক জোৱানৰ মৃত্যু হয়।^{[lower-alpha 2]}

লিগেচি[সম্পাদনা কৰক]

পৰম যোধা স্থানত সিংহৰ মূৰ্তি, ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মৃতিসৌধ, নতুন দিল্লী]] ১৯৮০ চনত ভাৰতীয় জাহাজ নিগম (SCI), ভাৰত চৰকাৰ উদ্যোগৰ তত্ত্বাৱধানত জাহাজ পৰিবহণ মন্ত্ৰালয়ৰ উদ্যোগত ইয়াৰ পোন্ধৰটা [ [খাৰুৱা তেলৰ টেংকাৰ]]সমূহ পিভিচি লাভকাৰীসকলৰ সন্মানত। টেংকাৰ এম টি মেজৰ শৈতন সিং, পিভিচি ১৯৮৫ চনত এছচিআইলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল, আৰু পৰ্যায়ক্ৰমে বন্ধ কৰাৰ পূৰ্বে ২৫ বছৰ ধৰি সেৱা আগবঢ়াইছিল।^[11]^[12]

২০১৭ চনত পংকজ ছেহগালৰ দ্বাৰা পৰিচালিত শৈতন সিঙৰ চৰিত্ৰত শ্বেহজাদ খান অভিনীত এখন চিনেমা মুক্তি পায়।^[13]

তেওঁক প্ৰদান কৰা পৰমবীৰ চক্ৰৰ উদ্ধৃতিত লিখা আছে- মেজৰ শৈতন সিঙে চুছুল খণ্ডৰ ৰেজাং লাত নিয়োজিত পদাতিক বেটেলিয়নৰ এটা কোম্পানীক নেতৃত্ব দি আছিল। কৰি প্ৰায় ১৭,০০০ ফুট উচ্চতাৰ এই ভূখণ্ড মূল প্ৰতিৰক্ষিত খণ্ডৰ পৰা পৃথক আৰু পাঁচটা প্লাটুনৰ দ্বাৰা ৰক্ষা কৰিব লাগিছিল। ১৯৬২ চনৰ ১৮ নৱেম্বৰত চীনা বাহিনীয়ে কোম্পানীটোৰ স্থিতি দুৰ্বল কৰি তুলিছিল। আৰ্টিলাৰী, মৰ্টাৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ অস্ত্ৰৰে গুলী চলাইছিল আৰু একেৰাহে কেইবাটাও ঢৌৱে ইয়াক তীব্ৰ শক্তিৰে আক্ৰমণ কৰিছিল। ভয়ংকৰ বিপদৰ বিপৰীতে আমাৰ সৈন্যই শত্ৰুৰ আক্ৰমণৰ একেৰাহে হোৱা কেইবাটাও ঢৌক প্ৰতিহত কৰিলে।

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

Chakravorty, B.C. (1995) (en ভাষাত), Stories of Heroism: PVC & MVC Winners, প্ৰকাশক New Delhi: Allied Publishers, ISBN 978-81-70235-16-3, https://books.google.com/books?id=uzizVBSb4YsC
Raj, Anthony S.; Shanmugam, Sudalaimuthu S. (2009) (en ভাষাত), Logistics Management for International Business: Text and Cases, PHI Learning, ISBN 978-81-20337-92-3
Reddy, Kittu (2007) (en ভাষাত), Bravest of the Brave: Heroes of the Indian Army, প্ৰকাশক New Delhi: Prabhat Prakashan, ISBN 978-81-87100-00-3, https://books.google.com/books?id=MlAi5sWYOe8C
Cardozo, Major General Ian (retd.) (2003) (en ভাষাত), Param Vir: Our Heroes in Battle, প্ৰকাশক New Delhi: Roli Books, ISBN 978-81-74362-62-9, https://books.google.com/books?id=D9ymBAAAQBAJ

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. 73.
↑ Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. ৭৩.
↑ ^3.0 ^3.1 Reddy 2007, পৃষ্ঠা. 41.
↑ Reddy ২০০৭, পৃষ্ঠা. ৪২.
↑ [https:// egazette.nic.in/WriteReadData/1956/O-2166-1956-0023-98861.pdf "প্ৰথম খণ্ড-চতুৰ্থ খণ্ড: প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয় (সেনা শাখা)"]. ভাৰতৰ গেজেট. ৯ জুন ১৯৫৬. পৃষ্ঠা 113. https:// egazette.nic.in/WriteReadData/1956/O-2166-1956-0023-98861.pdf.
↑ Reddy 2007, পৃষ্ঠা. 42.
↑ Cardozo 2003, পৃষ্ঠা. 73.
↑ Cardozo 2003, পৃষ্ঠা. 74.
↑ -since-1950/articleshow/2731710.cms "১৯৫০ চনৰ পৰা পৰম বীৰ চক্ৰ বিজয়ী". দ্য টাইমছ অৱ ইণ্ডিয়া. ২৫ জানুৱাৰী ২০০৮. https://timesofindia.indiatimes.com/india/পৰম-বীৰ-চক্ৰ-বিজয়ী -since-1950/articleshow/2731710.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: ৪ ডিচেম্বৰ ২০১৭.
↑ Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. 74.
↑ {{cite web|title=IMO: 8316613| url=https://www.marinetraffic.com/as/ais/details/ships/shipid:8747/mmsi:-8316613/imo:8316613/vessel:LUCKY_66%7Cৱেবছাইট=সামুদ্ৰিক যাতায়াত|প্ৰৱেশ-তাৰিখ=৪ ডিচেম্বৰ ২০১৭} }
↑ ৰাজ & শনমুগম ২০০৯, পৃষ্ঠা. ১৭৯.
↑ "PVC Major Shaitan Singh". IMDB. https://m.imdb.com/title/tt4920122/fullcredits/?ref_=tt_cl_sm। আহৰণ কৰা হৈছে: ১৮ জুলাই ২০২১.

উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <ref> টেগ্‌সমূহ "lower-alpha" নামৰ এটা গোটৰ বাবে আছে, কিন্তু তাৰ <references group="lower-alpha"/> টেগ্‌ পোৱা নগ'ল

[FOOTNOTEChakravorty199573-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. 73.

[FOOTNOTEChakravorty1995৭৩-2] Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. ৭৩.

[FOOTNOTEReddy200741-3] 3.0 ^3.1 Reddy 2007, পৃষ্ঠা. 41.

[FOOTNOTEReddy২০০৭৪২-4] Reddy ২০০৭, পৃষ্ঠা. ৪২.

[5] [https:// egazette.nic.in/WriteReadData/1956/O-2166-1956-0023-98861.pdf "প্ৰথম খণ্ড-চতুৰ্থ খণ্ড: প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয় (সেনা শাখা)"]. ভাৰতৰ গেজেট. ৯ জুন ১৯৫৬. পৃষ্ঠা 113. https:// egazette.nic.in/WriteReadData/1956/O-2166-1956-0023-98861.pdf.

[FOOTNOTEReddy200742-6] Reddy 2007, পৃষ্ঠা. 42.

[FOOTNOTECardozo200373-7] Cardozo 2003, পৃষ্ঠা. 73.

[FOOTNOTECardozo200374-8] Cardozo 2003, পৃষ্ঠা. 74.

[১৯৫০_চনৰ_পৰা_পৰম_বীৰ_চক্ৰ_বিজয়ী-9] -since-1950/articleshow/2731710.cms "১৯৫০ চনৰ পৰা পৰম বীৰ চক্ৰ বিজয়ী". দ্য টাইমছ অৱ ইণ্ডিয়া. ২৫ জানুৱাৰী ২০০৮. https://timesofindia.indiatimes.com/india/পৰম-বীৰ-চক্ৰ-বিজয়ী -since-1950/articleshow/2731710.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: ৪ ডিচেম্বৰ ২০১৭.

[FOOTNOTEChakravorty199574-11] Chakravorty 1995, পৃষ্ঠা. 74.

[IMO:_8316613-13] {{cite web|title=IMO: 8316613| url=https://www.marinetraffic.com/as/ais/details/ships/shipid:8747/mmsi:-8316613/imo:8316613/vessel:LUCKY_66%7Cৱেবছাইট=সামুদ্ৰিক যাতায়াত|প্ৰৱেশ-তাৰিখ=৪ ডিচেম্বৰ ২০১৭} }

[FOOTNOTEৰাজশনমুগম২০০৯১৭৯-14] ৰাজ & শনমুগম ২০০৯, পৃষ্ঠা. ১৭৯.

[15] "PVC Major Shaitan Singh". IMDB. https://m.imdb.com/title/tt4920122/fullcredits/?ref_=tt_cl_sm। আহৰণ কৰা হৈছে: ১৮ জুলাই ২০২১.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[lower-alpha 1]

[10]

[lower-alpha 2]

[11]

[12]

[13]