ইতিহাসৰ ছাঁ-পোহৰত পুৰণি গুৱাহাটী

ইতিহাসৰ ছাঁ-পোহৰত পুৰণি গুৱাহাটী
গ্ৰন্থখনৰ বেটুপাত
লেখক	কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকা
দেশ	অসম, ভাৰত
ভাষা	অসমীয়া
প্ৰকাৰ	থলুৱা ইতিহাস
প্ৰকাশক	অসম পাব্লিচিং কোম্পানী
প্ৰকাশ	ডিচেম্বৰ, ২০০২
মিডিয়া প্ৰকাৰ	মুদ্ৰণ
পৃষ্ঠা সংখ্যা	২২০ (পুনৰ্মুদ্ৰণ অক্টোবৰ, ২০২০)
আই.এচ.বি.এন.	৯৭৮-৮১-৮৬৩৮৪-৯১-X

ইতিহাসৰ ছাঁ-পোহৰত পুৰণি গুৱাহাটী (ইংৰাজী: Itihaaxor Saa-Puhorot Puroni Guwahati) হৈছে অসমীয়া ভাষাত ৰচিত আৰু অসমৰ থলুৱা বা স্থানীয় ইতিহাসক আধাৰ কৰি লিখা এখনি ইতিহাস-নিৰ্ভৰ গ্ৰন্থ৷ গ্ৰন্থখনৰ লেখক হৈছে কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকা৷ প্ৰধানকৈ এই গ্ৰন্থখনে অসমৰ গুৱাহাটী চহৰৰ ইতিহাসক আলোকপাত কৰিছে৷ গ্ৰন্থখন পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে প্ৰকাশিত হৈছিল ২০০২ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত৷ ২০১৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত অসম পাব্লিচিং কোম্পানীয়ে গ্ৰন্থখনৰ মূল বিষয়বস্তু সাল-সলনি নকৰাকৈ নতুন ৰূপত প্ৰকাশ কৰে৷

লিখকৰ চমু পৰিচয়

লিখক কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাৰ জন্ম হৈছিল অসমৰ গুৱাহাটীত৷ তেখেতৰ বৃত্তি শিক্ষক৷ গুৱাহাটীৰ সোণাৰাম উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত দীৰ্ঘদিন শিক্ষকতা কৰি তেখেতে ১৯৯৫ চনত অধ্যক্ষ হিচাপে অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে৷ কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকা অসম সাহিত্য সভা, অসম একাডেমী, অসম নাট্য সন্মিলন, ছেভ গুৱাহাটী, বিল্ড গুৱাহাটী আদি অনুষ্ঠানৰ লগত বিভিন্নধৰণে জড়িত৷ তেখেতৰ আন দুখন গ্ৰন্থ হৈছে মোৰ চিনাকী গুৱাহাটী কতজন কত কথা আৰু স্মৃতি বিচিত্ৰা৷

গ্ৰন্থৰ নেপথ্য

গুৱাহাটীতে জন্মগ্ৰহণ কৰা লেখক কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকা শৈশৱতে অসমৰ কেইগৰাকীমান বিশিষ্ট ব্যক্তিৰ সান্নিধ্যলৈ আহিছিল৷ সেইসকলৰ ভিতৰত লেখকে ৰঘুনাথ চৌধাৰী, মৃৎশিল্পী মীনধৰ বৰদলৈ আৰু খানচাহাব খলিলুৰ ৰহমানৰ কথা মনত পৰে বুলি গ্ৰন্থৰ পাতনিতে উল্লেখ কৰিছে৷ তেওঁলোকৰ মুখত লেখকে পুৰণি গুৱাহাটীৰ নানান কথা শুনিছিল৷ কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাৰ ককাদেউতাক আছিল (মাতামহ) মহেন্দ্ৰলাল বৰুৱা (১৮৭৮-১৯৬৬)৷ তেখেতেও পুৰণি গুৱাহাটীৰ প্ৰতি লেখকক আকৰ্ষিত কৰিছিল৷ এই আকৰ্ষণ আৰু ইতিহাস-সন্ধানৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ লেখকে পুৰণি কাকত-আলোচনীত গুৱাহাটী সম্পৰ্কে কিবা তথ্য পালে সংৰক্ষণ কৰিবলৈ ধৰিলে৷ কিন্তু হঠাতে অহা গুৱাহাটীৰ কৃত্ৰিম বানপানীয়ে তেখেতৰ কিছু আপুৰুগীয়া সম্বল নষ্ট কৰিলে৷

১৯৮৭-৮৮ চনত কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাৰ ডাঙৰ ভিনিহি ফণী তালুকদাৰে 'অসম বাণী' কাকতৰ সম্পাদনাৰ দায়িত্বত আছিল৷ তেখেতৰ পৰামৰ্শ মানি কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাই 'অতীতে ৰিঙিয়ায়' নামেৰে পুৰণি গুৱাহাটীৰ কথাবোৰ ধাৰাবাহিকভাৱে সেইখন কাকততে লিখিবলৈ ধৰিলে৷ তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে, তেখেতে ৰঞ্জন কাশ্যপ ছদ্মনামেৰেহে সেইবোৰ লেখা লিখিছিল৷ অৱশ্যে তিনিটামান লেখাৰ পাছত তেখেতে নিজৰ নামত সেইবোৰ প্ৰবন্ধ লিখিবলৈ ধৰিলে৷ ফণী তালুকদাৰে কাকতৰপৰা অৱসৰ লোৱাৰ পাছত অৱশ্যে কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাইও অতীতে ৰিঙিয়ায় লিখিবলৈ বাদ দিলে৷

১৯৯৫ চনত চাকৰিৰ পৰা অৱসৰ লৈ কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাই লিখা-মেলাত পুনৰ ব্ৰতী হ'বলৈ মন মেলে৷ সেই সময়তে দৈনিক অসম কাকতৰ সাংবাদিক-বন্ধু প্ৰেমধৰ শৰ্মাই তেওঁক আহি প্ৰতি মঙলবাৰে মহানগৰীৰ ৰেহ-ৰূপ নামেৰে নতুনকৈ আৰম্ভ হ'বলগীয়া নিয়মীয়া শিতান এটাত লিখাৰ প্ৰসংগ উলিয়ালে৷ ইয়াৰ পিছত দুটা বছৰ তেখেতে দৈনিক অসমত গুৱাহাটী-সম্পৰ্কীয় ইতিহাস-আশ্ৰিত লেখা লিখিবলৈ ধৰিলে৷ অৱশ্যে একাংশ লেখক-চিন্তাবিদে তেওঁৰ লেখা তথ্যভিত্তিক নহয় বুলিও মন্তব্য কৰিছিল৷ কিন্তু অসমৰ সাংবাদিক-সাহিত্যিক জগতৰ অগ্ৰণী ব্যক্তি কীৰ্তিনাথ হাজৰিকা, সতীশ চন্দ্ৰ কাকতি, তিলক হাজৰিকা, কবি হীৰেন ভট্টাচাৰ্য, সাহিত্যিক-কবি-অধ্যাপক নৱকান্ত বৰুৱাই তেওঁক লিখা-মেলা কৰিবলৈ উদ্গনি যোগাবলৈ ধৰিলে৷ নৱকান্ত বৰুৱাই তেওঁৰ কিতাপখনৰ পাতনি লিখাৰ কথা আছিল যদিও কিতাপখন প্ৰকাশিত হোৱাৰ আগতেই কবিগৰাকীৰ দেহাৱসান হয়৷ মূল পাণ্ডুলিপিটো কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাই তিনিবাৰ সংশধোন-পৰিমাৰ্জন কৰিছিল৷ তথ্য সংগ্ৰহৰ বাবে লেখকে গুৱাহাটীৰ বিভিন্ন ঠাইৰ, বিভিন্ন চুবুৰীৰ, বহু ব্যক্তিক সাক্ষাৎ কৰিছিল৷ কিতাপৰ নামটো পোনপ্ৰথমে অতীতে ৰিঙিয়ায়:পুৰণি গুৱাহাটী দিয়া হৈছিল যদিও লেখকে ভাগিনজোঁৱাই তথা নগাঁও ছোৱালী মহাবিদ্যালয়ৰ বুৰঞ্জী বিভাগৰ মুৰব্বী প্ৰবক্তা ৰাজেন শইকীয়াৰ দিহামতে কিতাপৰ নামটো ইতিহাসৰ ছাঁ-পোহৰত পুৰণি গুৱাহাটীলৈ সলোৱা হয়৷

লেখকে এই গ্ৰন্থখনক গৱেষণামূলক গ্ৰন্থ বুলি ক'ব খোজা নাই৷

গ্ৰন্থখনত উল্লেখ কৰা পুৰণি গুৱাহাটীৰ সীমা ১৯৭৩ চনলৈকে বৰ্তি আছিল৷ ১৯৭২ চনত শ্বিলঙৰ পৰা ৰাজধানী অসমৰ গুৱাহাটীলৈ লৈ অহা হয়৷ ১৯৭৩ চনত এক অধ্যাদেশযোগে গুৱাহাটী পৌৰ সভাক পৌৰ নিগমলৈ উন্নীত কৰা হয়৷ নতুন ঠাই কিছুমান গুৱাহাটীত অন্তৰ্ভুক্ত হ'ল৷ তাৰে ভিতৰত নৱগ্ৰহ, কামাখ্যা, গড়পাণ্ডু, বেলতলা, বশিষ্ঠ, গণেশগুৰি, দিশপুৰ, নুনমাটি, বামুণীমৈদাম আদি প্ৰধান৷ গুৱাহাটীৰ পৰিসীমা ২৫৭.৯ বৰ্গ কিলোমিটাৰলৈ বৃদ্ধি পালে৷ অৱশ্যে ১৯৭২ চনৰ গুৱাহাটীৰ পৌৰসভাৰ সীমাই কুমুদেশ্বৰ হাজৰিকাৰ পুৰণি গুৱাহাটীৰ সীমা৷