সেনাপতি জিলা

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
সেনাপতি জিলা
—  মণিপুৰৰ জিলা  —
মণিপুৰত সেনাপতিৰ অৱস্থান
মণিপুৰত সেনাপতিৰ অৱস্থান
দেশ  ভাৰত
ৰাজ্য মণিপুৰ
সদৰ সেনাপতি
চৰকাৰ
 - লোকসভা সমষ্টি আউটাৰ মণিপুৰ
 - বিধানসভা সমষ্টি ৬ খন
মাটিকালি
 - মুঠ ৩,২৭১ কি.মি. 
(১,২৬২.৯ বৰ্গ মাইল)
জনসংখ্যা (২০১১)
 - মুঠ ৪,৭৯,১৪৮ জন
 - জনঘনত্ব ১৪৬.৫ প্ৰতি বৰ্গ কি.মি. 
(৩৭৯.৪ প্ৰতি বৰ্গ মাইল)
জনসংখ্যাৰ তথ্য
 - সাক্ষৰতা হাৰ ৭৪.১৩%
 - লিংগ অনুপাত ৯৫৯
সময় অঞ্চল ভা.মা.স. (গ্ৰী.মা.স.+০৫:৩০)
যানবাহনৰ নম্বৰ MN03[1]
ঘাইপথ NH-39
ৱেবছাইট আনুষ্ঠানিক ৱেবছাইট

সেনাপতি জিলা (Pron:/ˌseɪnəˈpʌti/) উত্তৰ-পূব ভাৰতমণিপুৰ ৰাজ্যৰ এখন জিলা৷

ভৌগোলিক অৱস্থান[সম্পাদনা কৰক]

সেনাপতি জিলা ৯৩.২৯° আৰু ৯৪.১৫° পূব দ্ৰাঘিমাংশ আৰু ২৪.৩৭° আৰু ২৫.৩৭° উত্তৰ অক্ষাংশত অৱস্থিত৷ জিলাখনৰ দক্ষিণে কংপকপি জিলা (Kangpokpi District), পূবে উখৰুল জিলা, পশ্চিমে তামেংলং জিলা আৰু উত্তৰে নাগালেণ্ডৰ ক’হিমা আৰু ফেক জিলা অৱস্থিত৷ এই জিলা সাগৰপৃষ্ঠৰ পৰা ১০৬১-১৭৮৮ মিটাৰ উচ্চতাত অৱস্থিত৷ জিলাখনৰ উষ্ণতা সৰ্বনিম্ন ৩.৪° ছেলছিয়াছ ৰ পৰা সৰ্বোচ্চ ৩৪.১° ছেলছিয়াছ হ’ব পাৰে৷

প্ৰশাসন[সম্পাদনা কৰক]

সেনাপতি মণিপুৰ ৰাজ্যৰ চতুৰ্থ বৃহৎ জিলা৷ এই জিলা উপায়ুক্ত (Deputy Commissioner)ৰ অধীনত পৰিচালিত হয়৷

সেনাপতি জিলাখন সাতটা মহকুমাত বিভক্ত:[2]

মহকুমা সদৰ ঠাই
Mao-Maram Tadubi
Paomata Paomata
Purul Purul
Willong Willong
Chilivai-Phaibung Phaibung
Song Song Song Song
Lairouching Lairouching

অৰ্থনীতি[সম্পাদনা কৰক]

কৃষি[সম্পাদনা কৰক]

IMS C.P.Arcade ভৱনৰ পৰা দেখা পোৱা সেনাপতি জিলাৰ ৩৬০ ডিগ্ৰী দৃশ্য

সেনাপতি জিলাৰ ৬৬.৪৩% মাটি অৰণ্য আৰু ২০% কৃষিভূমি৷ এই জিলাত উৎপাদন কৰা মূল শস্যবোৰ হৈছে ধান, গোমধান, আলু, বন্ধাকবি আৰু মাহজাতীয় শস্য৷ জিলাখনৰ অধইকাংশ লোকেই কৃষক৷

সেনাপতি, মণিপুৰ
নতুন কাৰং

জনসংখ্যা[সম্পাদনা কৰক]

সেনাপতি জিলাৰ ধৰ্মসমূহ
ধৰ্ম শতকৰা
খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম‎
  
৮৯.০৮%
হিন্দু ধৰ্ম‎
  
৯.১৫%
তথ্য নাই
  
০.৬৩%
বৌদ্ধ ধৰ্ম‎
  
০.৫০%
ইছলাম ধৰ্ম‎
  
০.৩৪%
অন্য
  
০.২৬%
শিখ ধৰ্ম‎
  
০.০৩%
জৈন ধৰ্ম‎
  
০.০১%

২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি সেনাপতি জিলাৰ মুঠ জনসংখ্যা ৪,৭৯,১৪৮ জন৷[3] ভাৰতৰ মুঠ ৬৪০ খন জিলাৰ ভিতৰত জনসংখ্যাৰ ফালৰ পৰা এই জিলাৰ স্থান ৫৬৫৷[3] জিলাখনৰ জনবসতিৰ ঘনত্ব প্ৰতি বৰ্গ কিলোমিটাৰত ১০৯ জন৷[3] ২০০১-২০১১ দশকত জিলাখনৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ ২৫.১৬% [3] সেনাপতি জিলাৰ প্ৰতি ১০০০ গৰাকী পুৰুষৰ বিপৰীতে মহিলাৰ সংখ্যা ৯৩৯ গৰাকী[3] আৰু সাক্ষৰতাৰ হাৰ ৭৫%৷[3]

সেনাপতি জিলাৰ অধিবাসীসকল মূলত মাও নগা (Mao Naga), Maram, Poumai, Thangal, Zemai, Liangmai, Rongmei(Kabui), Tangkhul, Meetei, Thadou, নেপালী, Vaiphei, Chothe, Chiru, Maring আদি জনজাতিৰ লোক৷

ভাষা[সম্পাদনা কৰক]

এই জিলাত প্ৰচলিত মূল ভাষাসমূহ হৈছে:

  • মাও (Mao) ভাষা
  • পওমাই (Poumai) ভাষা
  • ৰংমেই (Rongmei) ভাষা
  • জেমি (Zeme) ভাষা
  • Lianglad
    • জেমি ভাষা
    • Maram ভাষা
    • Khoirao ভাষা
    • Mzieme ভাষা
    • Inpui ভাষা
  • আংগামী পশ্চুৰী (Angami–Pochuri) ভাষা
    • Chokri ভাষা

সংস্কৃতি[সম্পাদনা কৰক]

উৎসৱ[সম্পাদনা কৰক]

সেনাপতি জিলাত পালন কৰা প্ৰধান উৎসৱসমূহ হৈছে:

  • Chaga Ngee:এই উৎসৱ ৩০ অক্টোবৰৰ দিনা লিয়াংমাই জনজাতি (liangmai tribe) ৰ লোকসকলে পালন কৰে৷
  • Thounii: এই উৎসৱ পওমাই নগা (Poumai Naga) জনজাতিৰ লোকসকলে ৫ জানুৱাৰীৰ দিনা পালন কৰে৷
  • Laonii: এই উৎসৱো পওমাই নগাসকলৰ কৃষিৰ লগত জড়িত উৎসৱ৷ সাধাৰণতে জুলাই মাহৰ শেষৰফালে এই উৎসৱ পালন কৰা হয়৷
  • Chiithuni: এই উৎসৱ ডিচেম্বৰ মাহত মাও নগা (Mao Naga) সকলে ছদিনীয়াকৈ উদযাপন কৰে৷
  • Saleni: এই উৎসৱ কৃষিৰ লগত জড়িত৷ জুলাই মাহত ধান ৰোৱাৰ সময়ত মাও নগাসকলে এই উৎসৱ উদযাপন কৰে৷
  • Ponghi: মাৰাম নগা (Maram Naga) লোকসকলে জুলাই মাহত ধান ৰোৱাৰ সময়ত সাতদিনীয়াকৈ এই উৎসৱ পালন কৰে৷
  • Kanghi: এই উৎসৱ মাৰাম নগাসকলে ডিচেম্বৰ মাহত সাতদিন পৰ্যন্ত উদযাপন কৰে৷ পৰম্পৰাগত মল্লযুঁজ এই উৎসৱৰ এক অন্যতম অংগ৷

পৰ্য্যটন[সম্পাদনা কৰক]

The stick took root and sprouted into a Wild Pear Tree and was called "Khyataobii" at Makhel
  • কওব্ৰু পৰ্বত (Koubru Mountain): এই পৰ্বত মণিপুৰৰ সৰ্বোচ্চ উচ্চতাৰ পৰ্বত৷ এই পৰ্বত মেইটেই লোকসকলৰ জনবিশ্বাসত আৰাধ্য দেবতা "Koubru" ৰ উপাসনাৰ স্থল৷ এই পৰ্বতত ভালেসংখ্যক গুহা আছে৷
  • কওব্ৰু লাইখা (Koubru Laikha)': কওব্ৰু লাইখা মণিপুৰৰ এটা বিখ্যাত শিব মন্দিৰ৷ এই মন্দিৰটো ইম্ফল নদীৰ পাৰত অৱস্থিত৷ শিৱৰাত্ৰিৰ দিনা এই মন্দিৰত অসংখ্য লোকৰ সমাগম হয়৷
  • কংপকপি (Kangpokpi): সেনাপতি জিলাৰ দ্বিতীয় বৃহৎ নগৰ৷ মূল অধিবাসী থাদও কুকী জনজাতিয় লোকসকল৷
  • মাও দ্বাৰ (Mao Gate): মণিপুৰ-নাগালেণ্ড সীমান্তত অৱস্থিত এক পাহাৰীয়া ঠাই৷

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. "আৰ্কাইভ কপি". Archived from the original on 2016-12-20. https://web.archive.org/web/20161220090554/http://rtoaifmvd.com/Contact_Manipur.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-12-24. 
  2. Office of the Registrar General of India
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. http://www.census2011.co.in/district.php। আহৰণ কৰা হৈছে: 2011-09-30. 

বাহ্যিক সংযোগ[সম্পাদনা কৰক]