বিৰছা মুণ্ডা

বিৰছা মুণ্ডা
এচ্.চি.ৰায়-ৰ মুণ্ডাচ্ এণ্ড দেয়াৰ কাণ্ট্ৰি ৰ পৰা লোৱা ছবি
জন্ম	১৫ নৱেম্বৰ, ১৮৭৫ উলিহাতু, খুঁটি জিলা, ভাৰত
মৃত্যু	৯ জুন, ১৯০০ ৰাঁচী জেল
ৰাষ্ট্ৰীয়তা	ভাৰতীয়
অন্য নাম	बिरसा मुंडा
জনা যায়	ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলন
ধৰ্ম	হিন্দু ধৰ্ম

বিৰছা মুণ্ডা (ইংৰাজী: Birsa Munda; ১৮৭৫-১৯০০) ভাৰতীয় জনজাতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামী, ধৰ্মগুৰু, লোকনায়ক আছিল যিয়ে ভাৰতীয় স্বাধীনতা আন্দোলনত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰিছিল। ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ ঝাৰখণ্ড ৰাজ্যৰ ছোটা নাগপুৰ মালভূমি অঞ্চলৰ অন্যতম বৃহৎ জনজাতি গোট মুণ্ডা জনগোষ্ঠীৰ সদস্য আছিল।

প্ৰাথমিক জীৱন আৰু ধৰ্মীয় বিশ্বাস

১৮৭৫ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত ঝাৰখণ্ডৰ খুঁটি জিলাৰ উলিহাতু গাঁৱত বিৰছা মুণ্ডাৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁ এটা দুখীয়া পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল, আৰু তেওঁৰ পিতৃ আছিল এজন জনজাতীয় কৃষক। বিৰছা মুণ্ডাৰ আনুষ্ঠানিক শিক্ষা কম আছিল আৰু জনজাতীয় ৰীতি-নীতি আৰু পৰম্পৰাৰ বিষয়ে জানি ডাঙৰ হৈছিল।

বিৰছা মুণ্ডাৰ পৰিয়ালে পৰম্পৰাগত জনজাতীয় ধৰ্ম অনুসৰণ কৰিছিল, য'ত আত্মা আৰু পূৰ্বপুৰুষৰ পূজা জড়িত আছিল। কিন্তু বয়স বাঢ়ি অহাৰ লগে লগে বিৰছাই এই বিশ্বাসবোৰক লৈ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিবলৈ ধৰিলে আৰু নিজৰ আধ্যাত্মিক বিশ্বাস গঢ়ি তুলিলে। তেওঁ দাবী কৰিছিল যে তেওঁ এজন পৰম সত্তাৰ পৰা দৰ্শন পাইছিল, যাক তেওঁ "ধৰ্তি আবা" (পিতৃ পৃথিৱী) বুলি অভিহিত কৰিছিল, যিয়ে তেওঁক নতুন ধৰ্মৰ বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আৰু নিজৰ লোকসকলক স্বাধীনতালৈ লৈ যাবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল।

ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামত ভূমিকা

বিৰছা মুণ্ডা মুণ্ডা জনগোষ্ঠীৰ মাজত জনপ্ৰিয় ব্যক্তি হৈ তেওঁলোকৰ অধিকাৰ আৰু স্বাধীনতাৰ আন্দোলনৰ নেতৃত্ব দিয়ে। তেওঁ ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসন আৰু ইংৰাজ আৰু স্থানীয় মাটিৰ মালিকসকলে আদিবাসী জনসাধাৰণৰ শোষণৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদৰ আয়োজন কৰিছিল।

১৮৯৫ চনত বিৰছা মুণ্ডাই এই অঞ্চলত ব্ৰিটিছৰ বিৰুদ্ধে বিদ্ৰোহৰ নেতৃত্ব দিয়ে, যিটো বিদ্ৰোহ "উলগুলান" (Great Tumult) নামেৰে জনাজাত হয়। এই বিদ্ৰোহ প্ৰায় দুবছৰ ধৰি চলিছিল, সেই সময়ত বিৰছা মুণ্ডা আৰু তেওঁৰ অনুগামীসকলে ব্ৰিটিছ বিষয়াসকলক আক্ৰমণ কৰি সা-সম্পত্তি ধ্বংস কৰিছিল। কিন্তু অৱশেষত ব্ৰিটিছে বীৰছা মুণ্ডাক দখল কৰি ৰাঁচী জেলত বন্দী কৰি ৰাখিলে।^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]}

১৯০০ চনৰ ৯ জুনত ৰহস্যজনক পৰিস্থিতিত বিৰছা মুণ্ডাৰ কাৰাগাৰত মৃত্যু হয়। কোনো কোনোৱে ব্ৰিটিছৰ দ্বাৰা বিষাক্ত দ্ৰব্য খুৱাইছিল বুলি বিশ্বাস কৰাৰ বিপৰীতে কোনো কোনোৱে চিকিৎসাৰ অভাৱত তেওঁৰ মৃত্যু হোৱা বুলি অনুমান কৰে।

উত্তৰাধিকাৰ

বিৰছা মুণ্ডাৰ উত্তৰাধিকাৰ ভাৰতীয় ইতিহাসত জীয়াই আছে আৰু তেওঁক এজন লোকনায়ক আৰু ঔপনিৱেশিকতাবাদ আৰু অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিৰোধৰ প্ৰতীক হিচাপে গণ্য কৰা হয়। তেওঁৰ নেতৃত্ব আৰু বীৰত্বৰ লগতে অঞ্চলটোৰ জনজাতীয় জনসাধাৰণক একত্ৰিত কৰাৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে প্ৰশংসা লাভ কৰিছে।^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]}

তেওঁৰ স্মৃতিত প্ৰতি বছৰে ১৫ নৱেম্বৰত ঝাৰখণ্ডৰ লগতে ভাৰতৰ অন্যান্য প্ৰান্তত বিৰছা মুণ্ডা জয়ন্তী উদযাপন কৰা হয়। ভাৰত চৰকাৰেও তেওঁৰ সন্মানত ডাক ষ্টাম্প জাৰি কৰিছে। ইয়াৰ উপৰিও ৰাঁচীৰ বিৰছা কৃষি বিশ্ববিদ্যালয় আৰু সিন্দ্ৰিৰ বিৰছা প্ৰযুক্তি প্ৰতিষ্ঠানৰ নাম তেওঁৰ নামেৰে ৰখা হৈছে।