অৰুণাচল কমলা বা ৱাক্ৰ’ কমলা হৈছে ভাৰত ৰ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ অৰুণাচল প্ৰদেশ ত থলুৱাভাৱে উৎপাদিত হোৱা এবিধ কমলা টেঙা । ২০১৫ চনৰ ২৩ মাৰ্চত ভাৰত চৰকাৰৰ ভৌগোলিক স্বীকৃতি পঞ্জীয়নৰ কাৰ্যালয়ে[ 1] অৰুণাচল কমলাক ভৌগোলিক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰে।[ 2] উত্তৰ-পূব ক্ষেত্ৰীয় কৃষি বিপনণ নিগম লিমিটেডে ভৌগোলিক স্বীকৃতি পঞ্জীয়কৰ ওচৰত দাখিল কৰা প্ৰতিবেদন অনুসৰি এই কমলাবিধৰ বিশেষত্ব হৈছে ইয়াৰ টেঙা-মিঠা সোৱাদ আৰু ৰসৰ প্ৰাচুৰ্য। অৰুণাচল প্ৰদেশৰ মুঠ টেঙাজাতীয় ফল উৎপাদনৰ ৯০ শতাংশই হৈছে অৰুণাচল কমলা।[ 1]
অৰুণাচল কমলাৰ গছসমূহ গুল্মজাতীয় আৰু ই প্ৰায় ৩-ৰ পৰা ৬ মিঃ পৰ্যন্ত ওখ হয়। এজোপা পূৰঠ গছত বছৰি গড়ে ২০০-ৰ পৰা ৩০০-টালৈকে ফল লাগে। ইয়াৰ বাকলিৰ ঘনত্ব মজলীয়া আৰু পকিলে টেঙাসমূহৰ বৰণ সুমথিৰা হৈ পৰে। নৱেম্বৰৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ ভিতৰত ফলসমূহ গছৰ পৰা ছিঙি অনা হয়।[ 1]
বৃদ্ধি, গঠনমূলক-ৰাসায়নিক বৈশিষ্ট্য আৰু সোৱাদৰ ফালৰ পৰা অৰুণাচল কমলা আন কমলা টেঙাসমূহতকৈ ভিন্ন হয়। ইয়াৰ বিশেষত্বসমূহ এনেধৰণৰ:[ 1]
অৰুণাচল কমলাৰ বাকলি আন কমলাৰ দৰে আটিল নহয় বাবে গুচাবলৈ সহজ।
নাগপুৰৰ কমলাকে ধৰি অন্যান্য কমলাটেঙাতকৈ আয়তন অনুসৰি ইয়াৰ ৰসৰ পৰিমাণ অধিক।
মুঠ দ্ৰৱীভূত উপাদান বা টিএছএছৰ পৰ্যাপ্ত পৰিমাণ আৰু ন্যূনতম এচিডিটিয়ে ইয়াক অনন্য টেঙা-মিঠা সোৱাদযুক্ত কৰি তোলে।
এই কমলাসমূহ সম্পূৰ্ণ জৈৱিক পদ্ধতিৰে উৎপাদন কৰা হয় আৰু ইয়াত কোনো ৰাসায়নিক সাৰ প্ৰয়োগ কৰা নহয়।
এক ডজন অৰুণাচলৰ কমলা
পূৰ্ণাংগ ফল একোটাৰ গঠনমূলক-ৰাসায়নিক বৈশিষ্ট্য[ 1]
ভিত্তি/উপাদান
পৰিমাণ
গড় ওজন (গ্ৰাম)
১৪২
গড় আকাৰ (মিঃমিঃ)
৬৫
একোটা ফলত থকা ৰসৰ গড় পৰিমাণ (গ্ৰাম)
৬৪.৪৯
একোটা ফলৰ ওজনৰ অনুপাতে (w/w) ৰসৰ পৰিমাণ (%)
৪৬.৫৩
বাকলিৰ ঘনত্ব (মিঃমিঃ)
২.৪১
মুঠ দ্ৰৱীভূত উপাদানৰ পৰিমাণ (টিএছএছ) (%) (w/w)
১০.৭
এচিডিটি (এনহাইড্ৰেছ চাইট্ৰিক এচিডৰ ৰূপত) (%) (w/w)
০.১৮
এস্ক’ৰ্বিক এচিড (মিঃগ্ৰাঃ/১০০ মিঃলিঃ ৰস)
২৫
↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "Arunachal Orange" . Geographical Indication Registry. March 23, 2015. http://ipindiaservices.gov.in/GirPublic/Application/Details/375 । আহৰণ কৰা হৈছে: April 11, 2020 .
↑ "Arunachal Wakro orange gets GI registration" . Business Line . The Hindu. May 21, 2015. https://www.thehindubusinessline.com/economy/agri-business/arunachal-wakro-orange-gets-gi-registration/article7231888.ece# । আহৰণ কৰা হৈছে: April 11, 2020 .
পূব ভাৰত
উৰিষ্যা
Kotpad Handloom fabric
· Orissa Ikat
· Konark Stone carving
· Orissa Pattachitra
· পিপলি এপলিক কাৰ্য · Khandua Saree and Fabrics
· Gopalpur
· Tussar Fabrics
· Ganjam Kewda Rooh
· Ganjam Kewda FlowerDhalapathar Parda & Fabrics
· Sambalpuri Bandha Saree & Fabrics
· Bomkai Saree & Fabrics
· Habaspuri Saree & Fabrics
· Berhampur Patta (Phoda Kumbha) Saree & Joda
· Orissa Pattachitra (Logo)
বিহাৰ
Madhubani Paintings · Applique – Khatwa Patch Work of Bihar · Sujini Embroidery Work of Bihar · Sikki Grass Work of Bihar · Bhagalpur Silk
পশ্চিমবংগ
দক্ষিণ ভাৰত
কৰ্ণাটক
কিন্নাল কাৰুশিল্প · Bangalore Rose Onion
· Mysore Sandalwood Oil
· Mysore Sandal soap
· Kasuti Embroidery
· Mysore Traditional Paintings
· Coorg Orange
· Channapatna Toys & Dolls
· Mysore Rosewood Inlay
· Mysore Agarbathi
· Mysore Silk
· Mysore Betel leaf
· নাঞ্জানাগড় কল · Mysore Jasmine
· Udupi Jasmine
· Hadagali Jasmine
· Ilkal Sarees
· Ganjifa cards of Mysore (Karnataka)
· Navalgund Durries
· Karnataka Bronze Ware
· Molakalmuru Sarees
· Monsooned Malabar Arabica Coffee
· Monsooned Malabar Robusta Coffee
· Coorg Green Cardamom
· Devanahalli Pomello
· Appemidi Mango
· Kamalapur Red Banana
· Sandur Lambani Embroidery
· Byadagi Chilli
· Udupi Mattu Gulla Brinjal
· Kinhal Toys
· Bangalore Blue Grapes
কেৰালা
Chengalikodan Nendran Banana
· আৰানমুলা কান্নাড়ি · Spices – Alleppey Green Cardamom
· Alleppey Coir
· Navara Rice
· Palakkadan Matta Rice
· Malabar Pepper
· Maddalam of Palakkad
· Screw Pine Craft of Kerala
· Brass Broidered Coconut Shell Crafts of Kerala
· Pokkali Rice
· Vazhakulam Pineapple
· Cannanore Home Furnishings
· Balaramapuram Sarees and Fine Cotton Fabrics
· Kuthampully Sarees
· Kasaragod Sarees
· Central Travancore Jaggery
· Wayanad Jeerakasala Rice
· Wayanad Gandhakasala Rice
· পায়্যন্নুৰ পৱিত্ৰ আঙঠি · Chendamangalam Dhoties & Set Mundu
· Kaipad Rice
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ
Pochampalli Ikat
· Srikalahasthi Kalamkari
· Kondapalli Bommallu
· মছলিপট্টনম কালামকাৰি · Budiiti Bell & Brass Craft
· Andhra Pradesh Leather Puppetry
· উপ্পাদা জামদানি শাড়ী · Tirupathi Laddu
· Guntur Sannam Chilli
· Venkatagiri Sarees
· Bobbile Veena
· Mangalagiri Sarees and Fabrics
· Dharmavaram Handloom Pattu Sarees and Paavadas
তামিলনাডু
Salem Fabric
· Kancheepuram Silk
· ভৱানী জামাক্কালাম · Madurai Sungudi
· Coimbatore Wet Grinder
· Thanjavur Paintings
· Temple Jewellery of Nagercoil
· Thanjavur Art Plate
· E. I. Leather
· Salem Silk known as Salem Venpattu
· Kovai Cora Cotton
· আৰাণী ৰেচম · Swamimalai Bronze Icons
· Eathomozhy Tall Coconut
· Thanjavur Doll
· Nilgiri(Orthodox) Logo
· Virupakshi Hill Banana
· Sirumalai Hill Banana
· Madurai Malli
· Pattamadai Pai (‘Pattamadai Mat’)
· Nachiarkoil Kuthuvilakku (‘Nachiarkoil Lamp’)
· Chettinad Kottan
· Toda Embroidery
· Thanjavur Veenai
টেলাংগানা
Silver Filigree of Karimnagar
· Nirmal Toys and Craft
· Nirmal Furniture
· Nirmal Paintings
· গাড়োৱাল শাড়ী · হাইদ্ৰাবাদী হালিম · Cheriyal Paintings
· Pembarthi Metal Craft
· Siddipet Gollabama
· Narayanpet Handloom Sarees
পণ্ডিচেৰী
Villianur Terracotta Works · Tirukanur Papier Mache Craft
পশ্চিম ভাৰত
মহাৰাষ্ট্ৰ
পূণেৰী পাগুৰী · Solapur Chaddar
· Solapur Terry Towel
· Nashik Valley Wine
· Paithani Sarees and Fabrics
· Mahabaleshwar Strawberry
· Nashik Grapes
· Warli Painting
· Kolhapur Jaggery
· নাগপুৰ কমলা গুজৰাট
Sankheda Furniture · Agates of Cambay · Kutch Embroidery · Tangaliya Shawl · Surat Zari Craft · Gir Kesar Mango · Bhalia Wheat · Kachchh Shawls · Patan Patola
গোৱা
ফেনী
ৰাজস্থান
Makrana Marble
· Kota Doria
· Blue Pottery of Jaipur
· Molela Clay Work
· Kathputlis of Rajasthan
· Puneri Pagadi
· Sanganeri Hand Block Printing
· বিকানেৰী ভূজিয়া · Kota Doria (Logo)
· Bagru Hand Block Print
· Thewa Art Work
· ফুলকাৰী*
উত্তৰ ভাৰত
উত্তৰ প্ৰদেশ
Meerut Scissors · Banaras Gulabi Meenakari Craft · Khurja Pottery · Varanasi Wooden Lacquerware & Toys · Mirzapur Handmade Dari · Nizamabad Black Pottery · Allahabad Surkha · Lucknow Chikan Craft · Mango Malihabadi Dusseheri · Banaras Brocades and Sarees · Hand made Carpet of Bhadohi · Agra Durrie · Farrukhabad Prints · Lucknow Zardozi · Banaras Brocades and Sarees (Logo) · Kalanamak Rice · Firozabad Glass · Kannauj Perfume · Kanpur Saddlery · Moradabad Metal Craft · Saharanpur Wood Craft
হিমাচল প্ৰদেশ
Kullu Shawl · Kangra Tea · Chamba Rumal · Kinnauri Shawl · Kullu ShawL (Logo) · Kangra Paintings
জম্মু আৰু কাশ্মীৰ
Kani Shawl · Kashmir Pashmina · Kashmir Sozani Craft · Kashmir Paper Machie** · Kashmir Walnut Wood Carving** · Khatamband**
পঞ্জাব
ফুলকাৰী*
হাৰিয়ানা
ফুলকাৰী*
*তিনিওখন ৰাজ্যৰ **কেৱল কাশ্মিৰৰ
মধ্য ভাৰত
মধ্য প্ৰদেশ
Leather Toys of Indore (Logo) · Ratlami Sev · Chanderi Fabric · Leather Toys of Indore · Bagh Prints of Madhya Pradesh · Bell Metal Ware of Datia and Tikamgarh · Maheshwar Sarees & Fabrics · Bell Metal Ware of Datia and Tikamgarh (Logo)
ছত্তিছগড়
Bastar Dhokra · Bastar Wooden Craft · Bastar Iron Craft · Champa Silk Saree and Fabrics · Bastar Dhokra (Logo)