চকোৱা চাউল বা চকোৱা ধান অসম ৰ বিভিন্ন ঠাইত উৎপাদিত এবিধ থলুৱা জাতৰ শালিধান। এই চাউলবিধত এমিলুজ উপাদান (শৰ্কৰা অণু) তুলনামূলকভাৱে কম পৰিমাণে পোৱা যায়। আন চাউলসমূহত এমিলুজ উপাদান ২০-২৭% হোৱাৰ পৰিৱৰ্তে চকোৱা চাউলত এই পৰিমাণ ১২-১৭% হয়।[ 1] চকোৱা চাউল কিছু পৰিমাণে আঠাজাতীয় হয়। উইলিয়াম উইলছন হাণ্টাৰে ১৮৭৯ চনত প্ৰকাশ পোৱা তেওঁৰ গ্ৰন্থ এ ষ্টেটিষ্টিকেল একাউণ্ট অফ আছাম ত অসমত পোৱা ৮৭ বিধ চাউলৰ কথা উল্লেখ কৰিছে আৰু ইয়াৰ ভিতৰত চকোৱা চাউল অন্যতম। চকোৱা চাউল ইমানেই কোমল যে অসমৰ লোকে ইয়াক নিসিজোৱাকৈ কেৱল পানীত তিয়াই ৰাখিয়েই কোমল চাউল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰে।[ 2] বুৰঞ্জীবিদ সূৰ্যকুমাৰ ভূঞা ই হিষ্ট্ৰি অফ আছাম (১৯৬৫) শীৰ্ষক গ্ৰন্থত আহোম সৈন্যবাহিনীয়ে চকোৱা চাউলৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা কোমল চাউল খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।[ 3]
চকোৱা চাউলৰ সৈতে বুট,নাৰিকল, আদা আৰু জলকীয়াৰ জুতি।
চকোৱা চাউলৰ গা-গছজোপা প্ৰায় ১৫৮ চেঃমিঃ ওখ হয়। এটা গোছাত গড়ে ৯ ডালকৈ নল থাকে আৰু ইয়াত গড়ে ১৫৮ টা পূৰ্ণ বীজ থকাৰ বিপৰীতে পতান থাকে ১৫ টা।[ 1]
হাণ্টাৰে চকোৱা চাউলৰ তিনিবিধ প্ৰকাৰৰ নাম উল্লেখ কৰিছে আৰু এয়া হৈছে গৰু চকোৱা, সৰু চকোৱা আৰু বৰ চকোৱা।[ 2] তিতাবৰৰ ধান গৱেষণা কেন্দ্ৰ প্ৰতিষ্ঠা হোৱাৰ পিছত অসমৰ বিভিন্ন ঠাইৰ পৰা চকোৱা চাউলৰ প্ৰায় ২৩টা সঁচ সংগ্ৰহ কৰি সংৰক্ষণ কৰাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে।
অসমৰ তিনিচুকীয়া, ধেমাজী, ডিব্ৰুগড়, লখিমপুৰ, শিৱসাগৰ, যোৰহাট, গোলাঘাট, নগাওঁ, মৰিগাওঁ আৰু শোণিতপুৰ জিলাতে প্ৰধানকৈ ইয়াৰ খেতি কৰা হয় যদিও মাজুলী আৰু দৰং জিলাতো চকোৱা চাউলৰ খেতি দেখা যায়।
চকোৱা চাউলৰ উৎপাদন চক্ৰটো ১৩৫-১৬৫ দিনীয়া। ভূঁই ৰোৱা কাৰ্য জুন-জুলাই মাহত আৰম্ভ হয় আৰু নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত শস্য চপাবৰ বাবে উপযোগী হৈ উঠে। প্ৰতি হেক্টৰ মাটিত এই ধানবিধৰ গড় উৎপাদন ২.৫ টন। কিন্তু অসমৰ কৃষকসকলে ঘৰত খাবলৈ আন ধানসমূহৰ লগতেই খেতি কৰা ওখ পৰম্পৰাগত চকোৱা চাউলৰ উৎপাদন প্ৰতি হেক্টৰত ১ টনতকৈ বেছি নহয়। ৰ’দ বা পোহৰৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতাৰ বাবে ৰ’দ পৰা সময়ছোৱাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ইয়াৰ বৃদ্ধি বা উৎপাদনত হীন-দেঢ়ী ঘটিব পাৰে।[ 1]
২০১৬ চনত শিৱসাগৰ জিলাৰ সেউজ সতীৰ্থ নামৰ এক প্ৰতিষ্ঠানে অসম কৃষি বিশ্ববিদ্যালয় ৰ সহযোগত চকোৱা চাউলক ভৌগোলিক স্বীকৃতি প্ৰদানৰ বাবে আবেদন জনায়।[ 4] ২০১৯ চনৰ ২৪ অক্টোবৰত প্ৰকাশ পোৱা ভাৰত চৰকাৰৰ ভৌগোলিক স্বীকৃতি পঞ্জীয়ন বিভাগৰ পৰা প্ৰকাশ পোৱা পত্ৰিকা ১২৪ সংখ্যক সংস্কৰণত চকোৱা চাউলক ভৌগোলিক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰা হয়।[ 5]
↑ 1.0 1.1 1.2 "CHOKUWA RICE OF ASSAM" . GEOGRAPHICAL INDICATIONS JOURNAL (১২৪): ৮-১৩. অক্টোবৰ 2019. http://www.ipindia.nic.in/writereaddata/Portal/IPOJournal/1_4799_1/Journal_124.pdf .
↑ 2.0 2.1 Hunter William Wilson (১৮৭৯). A Statistical Account of Assam . প্ৰকাশক লণ্ডন: Trubner & Co.. পৃষ্ঠা. ২৫০, ২৫৩, ৩০০, ৩৭০.
↑ Bhuyan SK (১৯৬৫). History of Assam .
↑ http://www.ipindia.nic.in/writereaddata/Portal/IPOJournal/1_4799_1/Journal_124.pdf
↑ "Traditional Scarf (Gamosa) of Assam gets Geographical Indications tag" . The Sentinel . November 18, 2019. https://www.sentinelassam.com/north-east-india-news/assam-news/traditional-scarf-gamosa-of-assam-gets-geographical-indications-tag/ । আহৰণ কৰা হৈছে: April 12, 2020 .
পূব ভাৰত
উৰিষ্যা
Kotpad Handloom fabric
· Orissa Ikat
· Konark Stone carving
· Orissa Pattachitra
· পিপলি এপলিক কাৰ্য · Khandua Saree and Fabrics
· Gopalpur
· Tussar Fabrics
· Ganjam Kewda Rooh
· Ganjam Kewda FlowerDhalapathar Parda & Fabrics
· Sambalpuri Bandha Saree & Fabrics
· Bomkai Saree & Fabrics
· Habaspuri Saree & Fabrics
· Berhampur Patta (Phoda Kumbha) Saree & Joda
· Orissa Pattachitra (Logo)
বিহাৰ
Madhubani Paintings · Applique – Khatwa Patch Work of Bihar · Sujini Embroidery Work of Bihar · Sikki Grass Work of Bihar · Bhagalpur Silk
পশ্চিমবংগ
দক্ষিণ ভাৰত
কৰ্ণাটক
কিন্নাল কাৰুশিল্প · Bangalore Rose Onion
· Mysore Sandalwood Oil
· Mysore Sandal soap
· Kasuti Embroidery
· Mysore Traditional Paintings
· Coorg Orange
· Channapatna Toys & Dolls
· Mysore Rosewood Inlay
· Mysore Agarbathi
· Mysore Silk
· Mysore Betel leaf
· নাঞ্জানাগড় কল · Mysore Jasmine
· Udupi Jasmine
· Hadagali Jasmine
· Ilkal Sarees
· Ganjifa cards of Mysore (Karnataka)
· Navalgund Durries
· Karnataka Bronze Ware
· Molakalmuru Sarees
· Monsooned Malabar Arabica Coffee
· Monsooned Malabar Robusta Coffee
· Coorg Green Cardamom
· Devanahalli Pomello
· Appemidi Mango
· Kamalapur Red Banana
· Sandur Lambani Embroidery
· Byadagi Chilli
· Udupi Mattu Gulla Brinjal
· Kinhal Toys
· Bangalore Blue Grapes
কেৰালা
Chengalikodan Nendran Banana
· আৰানমুলা কান্নাড়ি · Spices – Alleppey Green Cardamom
· Alleppey Coir
· Navara Rice
· Palakkadan Matta Rice
· Malabar Pepper
· Maddalam of Palakkad
· Screw Pine Craft of Kerala
· Brass Broidered Coconut Shell Crafts of Kerala
· Pokkali Rice
· Vazhakulam Pineapple
· Cannanore Home Furnishings
· Balaramapuram Sarees and Fine Cotton Fabrics
· Kuthampully Sarees
· Kasaragod Sarees
· Central Travancore Jaggery
· Wayanad Jeerakasala Rice
· Wayanad Gandhakasala Rice
· পায়্যন্নুৰ পৱিত্ৰ আঙঠি · Chendamangalam Dhoties & Set Mundu
· Kaipad Rice
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ
Pochampalli Ikat
· Srikalahasthi Kalamkari
· Kondapalli Bommallu
· মছলিপট্টনম কালামকাৰি · Budiiti Bell & Brass Craft
· Andhra Pradesh Leather Puppetry
· উপ্পাদা জামদানি শাড়ী · Tirupathi Laddu
· Guntur Sannam Chilli
· Venkatagiri Sarees
· Bobbile Veena
· Mangalagiri Sarees and Fabrics
· Dharmavaram Handloom Pattu Sarees and Paavadas
তামিলনাডু
Salem Fabric
· Kancheepuram Silk
· ভৱানী জামাক্কালাম · Madurai Sungudi
· Coimbatore Wet Grinder
· Thanjavur Paintings
· Temple Jewellery of Nagercoil
· Thanjavur Art Plate
· E. I. Leather
· Salem Silk known as Salem Venpattu
· Kovai Cora Cotton
· আৰাণী ৰেচম · Swamimalai Bronze Icons
· Eathomozhy Tall Coconut
· Thanjavur Doll
· Nilgiri(Orthodox) Logo
· Virupakshi Hill Banana
· Sirumalai Hill Banana
· Madurai Malli
· Pattamadai Pai (‘Pattamadai Mat’)
· Nachiarkoil Kuthuvilakku (‘Nachiarkoil Lamp’)
· Chettinad Kottan
· Toda Embroidery
· Thanjavur Veenai
টেলাংগানা
Silver Filigree of Karimnagar
· Nirmal Toys and Craft
· Nirmal Furniture
· Nirmal Paintings
· গাড়োৱাল শাড়ী · হাইদ্ৰাবাদী হালিম · Cheriyal Paintings
· Pembarthi Metal Craft
· Siddipet Gollabama
· Narayanpet Handloom Sarees
পণ্ডিচেৰী
Villianur Terracotta Works · Tirukanur Papier Mache Craft
পশ্চিম ভাৰত
মহাৰাষ্ট্ৰ
পূণেৰী পাগুৰী · Solapur Chaddar
· Solapur Terry Towel
· Nashik Valley Wine
· Paithani Sarees and Fabrics
· Mahabaleshwar Strawberry
· Nashik Grapes
· Warli Painting
· Kolhapur Jaggery
· নাগপুৰ কমলা গুজৰাট
Sankheda Furniture · Agates of Cambay · Kutch Embroidery · Tangaliya Shawl · Surat Zari Craft · Gir Kesar Mango · Bhalia Wheat · Kachchh Shawls · Patan Patola
গোৱা
ফেনী
ৰাজস্থান
Makrana Marble
· Kota Doria
· Blue Pottery of Jaipur
· Molela Clay Work
· Kathputlis of Rajasthan
· Puneri Pagadi
· Sanganeri Hand Block Printing
· বিকানেৰী ভূজিয়া · Kota Doria (Logo)
· Bagru Hand Block Print
· Thewa Art Work
· ফুলকাৰী*
উত্তৰ ভাৰত
উত্তৰ প্ৰদেশ
Meerut Scissors · Banaras Gulabi Meenakari Craft · Khurja Pottery · Varanasi Wooden Lacquerware & Toys · Mirzapur Handmade Dari · Nizamabad Black Pottery · Allahabad Surkha · Lucknow Chikan Craft · Mango Malihabadi Dusseheri · Banaras Brocades and Sarees · Hand made Carpet of Bhadohi · Agra Durrie · Farrukhabad Prints · Lucknow Zardozi · Banaras Brocades and Sarees (Logo) · Kalanamak Rice · Firozabad Glass · Kannauj Perfume · Kanpur Saddlery · Moradabad Metal Craft · Saharanpur Wood Craft
হিমাচল প্ৰদেশ
Kullu Shawl · Kangra Tea · Chamba Rumal · Kinnauri Shawl · Kullu ShawL (Logo) · Kangra Paintings
জম্মু আৰু কাশ্মীৰ
Kani Shawl · Kashmir Pashmina · Kashmir Sozani Craft · Kashmir Paper Machie** · Kashmir Walnut Wood Carving** · Khatamband**
পঞ্জাব
ফুলকাৰী*
হাৰিয়ানা
ফুলকাৰী*
*তিনিওখন ৰাজ্যৰ **কেৱল কাশ্মিৰৰ
মধ্য ভাৰত
মধ্য প্ৰদেশ
Leather Toys of Indore (Logo) · Ratlami Sev · Chanderi Fabric · Leather Toys of Indore · Bagh Prints of Madhya Pradesh · Bell Metal Ware of Datia and Tikamgarh · Maheshwar Sarees & Fabrics · Bell Metal Ware of Datia and Tikamgarh (Logo)
ছত্তিছগড়
Bastar Dhokra · Bastar Wooden Craft · Bastar Iron Craft · Champa Silk Saree and Fabrics · Bastar Dhokra (Logo)