একলব্য

একলব্যৰ গুৰু দক্ষিণা

একলব্য (English: Ekalavya हिन्दी: एकलव्य, ékalaiva) মহাভাৰতৰ এটা চৰিত্ৰ। তেও নিষাদ জাতিৰ ৰাজকোঁৱৰ আছিল।তেও হিৰণ্যধনুষৰ পুত্ৰ আছিল। তেও একাগ্ৰতা তথা অধ্যৱসায়ৰ দ্বাৰা শিকা ধনুৰ্বিদা তথা অদ্বিতীয় গুৰুভক্তিৰ বাবে বিশেষভাৱে জনা যায়।

মহাভাৰতৰ কাহিনী মতে একলব্যই গুৰু দ্ৰৌনৰ ওচৰত ধনুবিদ্যা শিকিবলৈ আহিছিল, কিন্তু ক্ষত্ৰিয় নোহোৱাৰ বাবেই দ্ৰৌনে শিষ্যত্য প্ৰদান কৰাত অস্বীকাৰ কৰে। নিৰাশ হৈ একলব্য বনলৈ গুছি যায় আৰু দ্ৰৌনৰ মুৰ্তি বনাই তাকেই গুৰু বুলি লৈ ধনু চৰ্চা আৰম্ভ কৰে। একাগ্ৰতা তথা অধ্যৱসায়ৰ বলত একলব্যই কম সময়ৰ ভিতৰতে এজন নিপুণ ধনুৰ্ধৰত পৰিণত হয়। এদিন কৌৰৱ আৰু পাণ্ডৱ ৰাজকুমাৰসকলে সেইখন বনলৈ গৈছিল। তেওলোকৰ লগত যোৱা কুকুৰ এটাই বাট হেৰুৱাই একলব্যৰ সাধনা স্থানত উপস্থিত হৈ ভুকিব ধৰে। সাধনাত বাধা অহা বাবে একলব্যই এক বিশেষ কৌশলেৰে কুকুৰটোৰ আঘাট নলগাকৈ ভুকিব নোৱাৰাকৈ মুখখন শৰ মাৰি বান্ধি পেলায়। পিছত দ্ৰৌনে তাকে দেখি শৰ মাৰোতাক বিছাৰি একলব্যৰ ওচৰ পালেহি। আহি তেওৰেই মানসশিষ্য বুলি গম পাই তেওৰ বুঢ়া আঙুলি গুৰু দক্ষিনা হিচাপে বিচাৰে। তেওৰ প্ৰতিভা নাশ কৰাৰ বাবেই এনে কৰা বুলি জানিও বিনাদ্বিধাই আঙুলি দান কৰে। তেও তেতিয়া তৰ্জনি আৰু মধ্যমা আঙুলিৰে বাণ চলোৱা এক কৌশল উদ্ভৱ কৰে। এই কৌশলেৰেই আধুনিক যুগৰ ধনুৰ্ধৰসকলে ধনুচালনা কৰে।