পুনা চুক্তি

পুনা চুক্তি ১৯৩০ চনত ব্ৰিটিছ ভাৰত চৰকাৰৰ বিধায়িকাৰ বাবে নিৰ্বাচনী আসন সংৰক্ষণৰ বাবে অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণী আৰু উচ্চ জাতিৰ হিন্দু নেতাসকলৰ তৰফৰ পৰা মহাত্মা গান্ধী আৰু ভীমৰাও ৰামজী আম্বেদকাৰৰ মাজত এক চুক্তি আছিল। ১৯৩২ চনৰ ২৪ ছেপ্টেম্বৰত ভাৰতৰ পুনেৰ য়াৰৱাদা কেন্দ্ৰীয় কাৰাগাৰত এই চুক্তি কৰা হৈছিল। চুক্তিত আম্বেদকাৰে চহী কৰিছিল অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ হৈ আৰু উচ্চ জাতিৰ হিন্দুৰ হৈ চহী কৰিছিল মদন মোহন মালৱীয়ই। গান্ধীয়ে চুক্তিখনত চহী কৰিছিল ভাৰতত প্ৰাদেশিক বিধান সভাৰ সদস্যসকলৰ নিৰ্বাচনৰ বাবে অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীক পৃথক নিৰ্বাচিত শ্ৰেণী প্ৰদানৰ বাবে ভাৰতীয় প্ৰধান মন্ত্ৰী ৰামচে মেকডোনাল্ডে লোৱা সিদ্ধান্তৰ বিৰোধিতা কৰি কাৰাবাসত কৰা অনশনৰ প্ৰত্যাহাৰ হিচাপে। তেওঁলোকে অৱশেষত ১৪৭খন নিৰ্বাচনী আসনত সন্মত হৈছিল।

চৰ্তাৱলী

পুনা চুক্তিৰ চৰ্তাৱলী আছিল এনেধৰণৰ

১. সাধাৰণ ভোটাৰৰ বাহিৰেও অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ বাবে নিৰ্বাচনী আসন সংৰক্ষিত থাকিব। প্ৰাদেশিক বিধানসভাত আসনসমূহ আছিল এনেধৰণৰ-

মাদ্ৰাছ	৩০
বম্বেৰ সৈতে সিন্ধু	১৪
পঞ্জাব	৮
বিহাৰ আৰু উৰিষ্যা	১৮
কেন্দ্ৰীয় প্ৰদেশ	২০
অসম প্ৰদেশ	৭
বংগদেশ	৩০
সংযুক্ত প্ৰদেশ	২০
মুঠ	১৪৭

এই সংখ্যাবোৰ ৰামছে মেকডোনাল্ডৰ সিদ্ধান্তত ঘোষণা কৰা প্ৰাদেশিক পৰিষদৰ মুঠ শক্তিৰ ওপৰত আধাৰিত আছিল।

২. এই আসনবোৰৰ নিৰ্বাচন যুটীয়া ভোটাৰৰ দ্বাৰা হ'ব, নিম্নলিখিত প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা-

এটা নিৰ্বাচনৰ সাধাৰণ ভোটাৰ তালিকাত পঞ্জীভুক্ত অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ সকলো সদস্যই এক নিৰ্বাচনীয় কলেজ গঠন কৰিব যি একক ভোটৰ পদ্ধতিৰে এনে প্ৰতিটো সংৰক্ষিত আসনৰ বাবে অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ চাৰিজন প্ৰাৰ্থীৰ পেনেল নিৰ্বাচন কৰিব আৰু এনে প্ৰাথমিক নিৰ্বাচনত সৰ্বাধিক সংখ্যক ভোট লাভ কৰা চাৰিজন ব্যক্তি হ'ব সাধাৰণ ভোটাৰৰ দ্বাৰা নিৰ্বাচনৰ বাবে প্ৰাৰ্থী।

৩. প্ৰাদেশিক আইনসভাত অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ প্ৰতিনিধিত্বৰ বাবে প্ৰদান কৰা ধাৰাৰ দৰেই কেন্দ্ৰীয় আইনসভাত তেওঁলোকৰ প্ৰতিনিধিত্ব একেদৰে প্ৰাথমিক নিৰ্বাচনৰ পদ্ধতিৰে যুটীয়া ভোটাৰ আৰু সংৰক্ষিত আসনৰ সিদ্ধান্তৰ ওপৰত হ'ব।

৪.কেন্দ্ৰীয় বিধানসভাত, ব্ৰিটিছাধীন ভাৰতৰ সাধাৰণ ভোটাৰৰ বাবে আৱণ্টন কৰা আসনৰ ১৮% আসন অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ বাবে সংৰক্ষিত কৰা হ'ব।

৫.তলৰ ৬ নম্বৰ চৰ্তৰ অধীনত পাৰস্পৰিক চুক্তিৰ দ্বাৰা সোনকালে সমাপ্ত নহ'লে প্ৰথম দহ বছৰৰ পিছত কেন্দ্ৰীয় আৰু প্ৰাচ্য আইনসভাৰ নিৰ্বাচনৰ বাবে প্ৰাৰ্থীৰ পেনেলৰ প্ৰাথমিক নিৰ্বাচনৰ প্ৰণালীটো প্ৰথম দহ বছৰৰ পিছত অন্ত পৰিব।

৬.১ আৰু ৪ নম্বৰ চৰ্তত বিধান কৰা অনুসৰি প্ৰাদেশিক আৰু কেন্দ্ৰীয় আইনপত্ৰত সংৰক্ষিত আসনৰ দ্বাৰা অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ প্ৰতিনিধিত্ব প্ৰণালীটো এই নিষ্পত্তিত সংশ্লিষ্ট সম্প্ৰদায়ৰ মাজত পাৰস্পৰিক চুক্তিৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰণ নকৰালৈকে অব্যাহত থাকিব।

৭.অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ কেন্দ্ৰীয় আৰু প্ৰাদেশিক বিধানমণ্ডলৰ বাবে ভোটাধিকাৰ লথিয়ান সমিতিৰ প্ৰতিবেদনত সূচনা কৰা অনুসৰি হ'ব।

৮.স্থানীয় সংস্থাৰ যিকোনো নিৰ্বাচন বা ৰাজহুৱা সেৱাত নিযুক্তি সম্পৰ্কত অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ সদস্য হোৱাৰ বাবে কাৰো সৈতে কোনো অসমতা জড়িত নাথাকিব। এই ক্ষেত্ৰত অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ এক নিৰপেক্ষ প্ৰতিনিধিত্ব ৰাজহুৱা সেৱাবোৰত নিযুক্তি কৰাৰ বাবে নিৰ্ধাৰণ কৰা এনে শিক্ষাগত অৰ্হতা অনুসৰি সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে প্ৰতিটো প্ৰচেষ্টা কৰা হ'ব।

৯.প্ৰতিখন ৰাজ্যত, অনগ্ৰসৰ শ্ৰেণীৰ সদস্যসকলক শিক্ষাগত সুবিধা প্ৰদান কৰাৰ বাবে শিক্ষাগত গ্ৰাণ্টৰ পৰা পৰ্যাপ্ত পৰিমাণ নিৰ্ধাৰণ কৰা হ'ব।

লগতে চাওক

• Communal Award
• Forward Castes
• গান্ধী–আৰউইন চুক্তি
• অন্যান্য পিছপৰা শ্ৰেণী
• অনুসূচীত জাতি আৰু অনুসূচীত জনজাতি

বাহ্যিক সংযোগ

• Poona Pact from ambedkar.org
• Britannica entry
• Third Round Table Conference Archived 2020-02-21 at the Wayback Machine Indohistory.com