অৰুণাচল প্ৰদেশ
 | অনুগ্ৰহ কৰি এই প্ৰবন্ধটো বিস্তাৰ কৰক। প্ৰবন্ধটো বিস্তাৰ কৰিবৰ বাবে আটাইতকৈ সহজ উপায়টো হ’ল অনুবাদ। আপুনি এই প্ৰবন্ধটো আন কোনো ভাষাৰ ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা (পৰাপক্ষত ইংৰাজী ভাষাৰ) হুবহু অনুবাদ কৰিও ৱিকিপিডিয়াক সহায় কৰিব পাৰে। |
অৰুণাচল প্ৰদেশ | |
|---|---|
 .jpg)     ওপৰৰ বাওঁফালৰ পৰা সোঁফালে: গোল্ডেন পেগোডা, নামছাই, টাৱাং মঠ, টুটছা নাগা নৃত্যশিল্পী, জিৰো উপত্যকা, পাক্কে বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল, ছেলা পাছ | |
 মোহৰ | |
.svg) ভাৰতৰ মানচিত্ৰত অৰুণাচল প্ৰদেশৰ অৱস্থান | |
 অৰুণাচল প্ৰদেশৰ মানচিত্ৰ | |
| দেশ |  ভাৰত |
| গঠন | ২০ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯৮৭ |
| ৰাজধানী | ইটানগৰ |
| বৃহত্তম নগৰ | ইটানগৰ |
| জিলাসমূহ | 16 |
| চৰকাৰ | |
| • ৰাজ্যপাল | ব্ৰিগেদিয়াৰ বি.ডি. মিশ্ৰ |
| • মুখ্যমন্ত্ৰী | পেমা খান্দু (ভাজপা) |
| • বিধান সভাৰ আসন | ৬০ খন |
| • লোকসভাৰ আসন | ২ খন |
| • উচ্চ ন্যায়ালায় | গুৱাহাটী উচ্চ ন্যায়ালয় |
| কালি | |
• মুঠ |
৮৩,৭৪৩ বৰ্গকিমি (৩২,৩৩৩ বৰ্গমাইল) |
| • স্থান | ১৪শ |
| জনসংখ্যা (২০১১) | |
• মুঠ |
১৩,৮২,৬১১ |
| • স্থান | ২৬তম |
| • ঘনত্ব | ১৭/km২ (৪৩/sq mi) |
অৰুণাচল প্ৰদেশ (হিন্দী: अरुणाचल प्रदेश, উচ্চাৰণ: [ərʊˈɳaːtɕəl prəˈd̪eːɕ] (
শুনক)) উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ এখন ৰাজ্য। অৰুণাচল প্ৰদেশৰ দক্ষিণে অসম আৰু নাগালেণ্ড, পশ্চিমে ভূটান, পূৱে ম্যানমাৰ আৰু উত্তৰে চীন দেশ, তিনিওপিনৰ পৰা দেশৰ সীমা হোৱা বাবে অৰুণাচলৰ ৰাজনৈতিক গুৰুত্ব অধিক। সংস্কৃতত অৰুণাচল প্ৰদেশৰ অৰ্থ "পুৱতিৰ আলোকেৰে আলোকিত দেশ "[4] উত্তৰ-পূব ভাৰতত ইয়াৰ অৱস্থানৰ বাবে অৰুণাচল প্ৰদেশক সূৰ্য্য উঠা দেশ বুলিও জনা যায়।[5] ("প্ৰদেশৰ" অৰ্থ "ৰাজ্য", বা "অঞ্চল")। উত্তৰ-পূৱ ভাৰতৰ আন আন ৰাজ্যৰ দৰে অৰুণাচল প্ৰদেশৰো সৰহ সংখ্যক লোক তিব্বতীয় বংশোদ্ভৱ। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ৰ চীন ভাৰতৰ একমাত্ৰ সংযোগকাৰী বিখ্যাত লিডু-বাৰ্মা পথ (ষ্টিলৱেল পথ)ৰাজ্যখনৰ পূৱ প্ৰান্তেদি গৈছে।
ব্যুৎপত্তিবিজ্ঞান
[সম্পাদনা কৰক]অৰুণাচল প্ৰদেশৰ অৰ্থ হৈছে ডন-লিট পৰ্বতমালাৰ ভূমি, যিটো সংস্কৃতত ৰাজ্যখনৰ নাম উপনাম।[6] ৰাজ্য গঠনৰ সময়ত এই শব্দটোৰ উদ্ভাৱন হৈছিল। ১৯৭২ চনৰ আগতে ইয়াক নৰ্থ-ইষ্ট ফ্ৰন্টিয়াৰ এজেন্সী বুলি কোৱা হৈছিল।
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]প্ৰাচীন যুগ
[সম্পাদনা কৰক]উত্তৰ-পশ্চিম কোণ আৰু বৰ্তমানৰ অসমৰ সীমান্তৱৰ্তী অঞ্চলৰ বাহিৰে এই অঞ্চলৰ বিষয়ে অতি কম প্ৰাচীন ইতিহাস জনা যায়। উত্তৰ-পশ্চিম অঞ্চলবোৰ মনপা আৰু তিব্বতৰ নিয়ন্ত্ৰণত আছিল।
এই অঞ্চলৰ উত্তৰ-পশ্চিম অংশ তিব্বতৰ অধীনত থকা মনপা ৰাজ্য মন্যুলৰ নিয়ন্ত্ৰণত আছিল, যিখন ৰাজ্য খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫০০ৰ পৰা খ্ৰীষ্টাব্দ ৬০০ৰ ভিতৰত ফুলি উঠিছিল। মনপা আৰু শ্বাৰডুকপেনৰ উত্তৰ-পশ্চিমত স্থানীয় মুখীয়ালসকলৰ অস্তিত্বৰ ঐতিহাসিক তথ্যও আছে।[7]
তিব্বতী বুৰঞ্জী অনুসৰি মন্যুলত শাসন কৰিছিল তিব্বতী ৰজা ৰালপাকানৰ ভাতৃ নিৰ্বাসিত তিব্বতী শাসক লাটচে ছাংমাৰ বংশধৰ গংকাৰ গ্যালে, যিজন ৮৩৭ খ্ৰীষ্টাব্দ বা তাৰ আগতে মন্যুলত উপস্থিত হৈছিল।[8]
গংকাৰ গ্যালৰ বংশধৰসকল ভূটানৰ ট্ৰাছিয়াংচে অঞ্চলৰ শাসক হয় আৰু আন এজন বংশধৰ গাপদে ছান থেমবাং চহৰৰ (বৰ্তমান পশ্চিম কামেং জিলা, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ) খোৰৱং উপত্যকাৰ শাসক হয়।[9]
পিছলৈ খোৰৱং উপত্যকাৰ দৰিদ্ৰতাৰ বাবে তিব্বতলৈ উভতি অহা গংকাৰ গ্যালৰ আন এজন পুত্ৰ ৱংমে পালডে মন্যুললৈ উভতি আহি ইয়াৰ শাসক হৈছিল।[9]
১৬৬৮ বা ১৭২৮ চনত লিখা ৰগিয়াল ৰিগছৰ গ্ৰন্থত সংগ্ৰহ কৰা কৰ লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে। বৰ্তমানৰ কামেং জিলা আৰু টাৱাং জিলাৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলৰ পৰা মুদ্ৰা, খাদ্য সামগ্ৰী বা পশুধনৰ জৰিয়তে কৰ আদায় দিয়া হৈছিল।[10]
চীনাসকলে মেনবা[11] নামেৰে জনাজাত মনপা (তিব্বতী: མོན་པ) অসম আৰু তিব্বতৰ মাজত বাণিজ্যৰ দায়িত্বত আছিল আৰু অসমৰ শোণিতপুৰ জিলাৰ কোৰিয়াপাৰ দুৱাৰ দখল কৰিছিল। মনপাৰ মুখীয়ালসকল টাৱাঙৰ শাসকৰ অধীনস্থ আছিল, যিজন পাছলৈ তিব্বত চৰকাৰ বা লাছাৰ গাণ্ডেন ফড্ৰাঙৰ অধীনস্থ আছিল।[12] লাছাত থকা তিব্বতী চৰকাৰে স্থানীয় মনপা মুখীয়ালসকলৰ তদাৰক কৰিবলৈ গেলংছ নামৰ তিব্বতী বিষয়াসকলক নিযুক্তি দিছিল। ডুয়াৰসকলক চোৱাচিতা কৰা মনপাৰ মুখীয়ালজনৰ নাম আছিল টছৰ্গন, যিটো পদ ১৬ শতিকাত সৃষ্টি হৈছিল।[12] ঐতিহাসিক তিব্বতী গ্ৰন্থ অনুসৰি খ্ৰীষ্টীয় সপ্তম শতিকাত লোয়ু নামেৰে জনাজাত অৰুণাচল প্ৰদেশ ৰাজ্য টুবো ৰাজ্য বা তিব্বতী সাম্ৰাজ্যৰ নিয়ন্ত্ৰণলৈ আহে।[13]
মধ্যযুগীয় যুগ
[সম্পাদনা কৰক]১৬৪২ চনত তিব্বতৰ ওপৰত ৰাজনৈতিক আধিপত্য গ্ৰহণ কৰা পঞ্চম দালাই লামা ঙাৱাং লবছাং গ্যাটছো (১৬১৭–১৬৮২) ১৭ শতিকাত মন্যুলৰ ওপৰত খ্ৰে নামৰ কৰ আৰোপ কৰে আৰু মনপা ভূখণ্ডত Dzong নামৰ দুৰ্গ নিৰ্মাণৰ নিৰ্দেশ দিয়ে, যিয়ে প্ৰশাসন আৰু কৰ সংগ্ৰহৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে কাম কৰিছিল।[14]
ক্ৰমে ডিৰাং মনপা, কল্কটাং মনপা আৰু টাৱাং মনপাৰ পৰা কৰ সংগ্ৰহৰ বাবে ডিৰাং জং, টকলাং জং আৰু গিয়াংখৰ জং নামৰ দুৰ্গ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। কৰ সংগ্ৰহকাৰী বিষয়াসকলক ড্জংপন বুলি কোৱা হৈছিল। [14]
এই কৰ টাৱাং মঠলৈ আৰু তাৰ পিছত ছ’না চহৰ (বৰ্তমানৰ চীন) হৈ লাছালৈ লৈ যোৱা হৈছিল।[14]
ব্ৰিটিছ ভাৰত
[সম্পাদনা কৰক]১৯১২–১৩ চনত ব্ৰিটিছ ভাৰত চৰকাৰে উত্তৰ-পূব সীমান্ত প্ৰদেশ প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ইয়াক তিনিটা ভাগত বিভক্ত কৰি শেষত বল্লীপাৰা সীমান্ত প্ৰদেশ, লখিমপুৰ সীমান্ত প্ৰদেশ আৰু শদিয়া সীমান্ত প্ৰদেশ বুলি কোৱা হ’ল।[15]
ভূগোল
[সম্পাদনা কৰক]পাহাৰে আৱৰা প্ৰদেশখনৰ অসম সংলগ্ন কিছু অংশ সমতলভূমি। ৰাজ্যখনৰ দুই-তৃতীয়াংশতকৈও বেছি অঞ্চল ঘন অৰণ্যৰে আৱৰা।
জনগাঁঠনি
[সম্পাদনা কৰক]অৰুণাচলত অনুসূচীত জাতি আৰু জনজাতিৰ প্ৰাধান্য অধিক। ১৯৮১ চনৰ লোকপিয়ল অনুযায়ী অনুসূচীত জনজাতি ৭৯%। ই সমগ্ৰ ভাৰতৰ অনুসূচীত জনজাতিৰ ৭%। ইয়াত প্ৰধানকৈ ২০টা জনগোষ্ঠীয়ে বসবাস কৰে। এওঁলোকৰ বহুতো উপজাতি আছে। প্ৰধান জনগোষ্ঠীসমূহ হ’ল – আদি, নিশি, আপাতানি, তাগিন, খামটি, নোকটে, ৱাঞ্চে, তাংচা, চিংফৌ, মেনপা, শোৰদুকপেন আৰু অকা। [উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]
প্ৰশাসনিক বিভাজন
[সম্পাদনা কৰক]অৰুণাচল প্ৰদেশক ১৬খন প্ৰশাসনিক জিলাত বিভক্ত কৰা হৈছে।[16]জিলাসমূ্হ প্ৰশাসনিক বিষয়া হৈছে জিলা দণ্ডাধিকাৰী অথবা জিলা উপায়ুক্ত। ৰাজ্যখনৰ বিভিন্ন চৰকাৰী বিভাগে জিলা দণ্ডাধিকাৰী অথবা জিলা উপায়ুক্তক জিলাখন সূচাৰুৰূপে পৰিচালনা কৰাত সহায় কৰে। জিলাখনৰ আইন সম্বন্ধীয় বিষয়সমূহ পুলিছ অধীক্ষকে (Superintendent of Police) পৰিচালনা কৰে।
এই ১৬খন জিলা হৈছে: টাৱাং, পশ্চিম কামেং, পূব কামেং, পাপুমপাৰে, উজনি সোৱণশিৰি, নামনি সোৱণশিৰি, পশ্চিম ছিয়াং, পূব ছিয়াং, উজনি ছিয়াং, চাংলাং, টিৰাপ, কুৰুং কুমেই, দিবাং উপত্যকা, নামনি দিবাং উপত্যকা, লোহিত, আৰু অনজৌ জিলা।
অৰুণাচল প্ৰদেশক ১৬খন জিলা হৈছে:[16]
| সংকেত | জিলা | সদৰ | জনসংখ্যা (২০১১)[17] |
মাটিকালি (বৰ্গ কিমি) |
জনঘনত্ব (প্ৰতি বৰ্গ কিমি) |
ৱেবছাইট |
| ০১ | টাৱাং | টাৱাং চহৰ | ৪৯৯৫০ | ২০৮৫ | ২৩ | tawang.nic.in |
| ০২ | পশ্চিম কামেং | বমডিলা | ৮৭০১৩ | ৭৪২২ | ১২ | westkameng.nic.in |
| ০৩ | পূব কামেং | চেপ্পা | ৭৮৪১৩ | ৪১৩৪ | ১৯ | eastkameng.nic.in |
| ০৪ | পাপুমপাৰে | য়ুপিয়া | ১৭৬৩৮৫ | ২৮৭৫ | ৬১ | papumpare.nic.in |
| ০৫ | উজনি সোৱণশিৰি | দাপৰিজো | ৮৩২০৫ | ৭০৩২ | ১২ | |
| ০৬ | পশ্চিম ছিয়াং | আলং | ১১২২৭২ | ৮৩২৫ | ১৩ | westsiang.nic.in |
| ০৭ | পূব ছিয়াং | পাচিঘাট | ৯৯০১৯ | ৪০০৫ | ২৭ | eastsiang.nic.in |
| ০৮ | উজনি ছিয়াং | য়ুং কিয়োং | ৩৫২৮৯ | ৬১৮৮ | ৫ | |
| ০৯ | চাংলাং | চাংলাং | ১৪৭৯৫১ | ৪৬৬২ | ৩২ | changlang.nic.in |
| ১০ | টিৰাপ | খোন্সা | ১১১৯৯৭ | ২৩৬২ | ৪৭ | tirap.nic.in |
| ১১ | নামনি সোৱণশিৰি | জিৰ' | ৮২৮৩৯ | ৩৪৬০ | ২৪ | |
| ১২ | কুৰুং কুমেই | কলৰিয়াং | ৮৯৭১৭ | ৮৮১৮ | ১৫ | |
| ১৩ | দিবাং উপত্যকা | অনীনি | ৭৯৪৮ | ৯১২৯ | ১ | |
| ১৪ | নামনি দিবাং উপত্যকা | ৰইং | ৫৩৯৮৬ | ৩৯০০ | ১৪ | roing.nic.in |
| ১৫ | লোহিত | তেজু | ১৪৫৫৩৮ | ২৪০২ | ২৮ | lohit.nic.in |
| ১৬ | অনজৌ | হাৱাই | ২১০৮৯ | ৬১৯০ | ৩ |
টোকা
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 2.4, archived from the original on 2009-04-10, https://web.archive.org/web/20090410022828/http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, আহৰণ কৰা হৈছে: 2007-07-16.
- ↑ The official language of the state is English and Hindi is taught as a second language in school.Das, Varsha. "Production of Literacy Materials in Minor Languages". National Book Trust of India. http://www.accu.or.jp/litdbase/pub/dlperson/94srw/94SRW_03.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 May 2011.
- ↑ Five languages spoken by the principal tribes in Arunachal Pradesh - Adi, Apatani, Bhoti, Khampti and Nishi are offered to students in state schools, however English is the language of administration and recruitment. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 2.3–2.4, archived from the original on 2009-04-10, https://web.archive.org/web/20090410022828/http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, আহৰণ কৰা হৈছে: 2007-07-16.
- ↑ ঊষা শৰ্মা (২০০৫). Discovery of North-East India. মিট্টল প্ৰকাশ. পৃষ্ঠা. ৬৫. ISBN 9788183240345.
- ↑ "Arunachal Pradesh - The Land of the Rising Sun". ইণ্ডিহিলচ.কম. Archived from the original on 2007-10-15. https://web.archive.org/web/20071015145927/http://indyahills.com/arnp/। আহৰণ কৰা হৈছে: ২০১০-১০-০৬.
- ↑ Sharma, Usha (2005). Discovery of North-East India. Mittal Publications. পৃষ্ঠা. 65. ISBN 978-81-8324-034-5.
- ↑ (Mizuno & Tenpa 2015:15–16)
- ↑ (Mizuno & Tenpa 2015:16)
- ↑ 9.0 9.1 (Mizuno & Tenpa 2015:16–17)
- ↑ (Mizuno & Tenpa 2015:27)
- ↑ (Eilmer 2014:127)
- ↑ 12.0 12.1 (Das 1998:38)
- ↑ Xiaoming Zhang (2004). China's Tibet. 五洲传播出版社. পৃষ্ঠা. 23. ISBN 7-5085-0608-1. "According to historical records, in the 7th century and thereafter, Lhoyu fell under the jurisdiction of the Tubo Kingdom and of the local government of Tibet"
- ↑ 14.0 14.1 14.2 (Mizuno & Tenpa 2015:32)
- ↑ State Gazetteer of Arunachal Pradesh (2010), পৃষ্ঠা. 1–2.
- ↑ 16.0 16.1 "Arunachal Pradesh at a glance". Arunachal Pradesh State Govenment. Archived from the original on August 4, 2013. https://web.archive.org/web/20130804193321/http://arunachalpradesh.nic.in/glance.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: August 23, 2012.
- ↑ "Distribution of Population, Decadel Growth Rate, Sex-Ration and Population Density" (XLS). The Registrar General & Census Commissioner, India, New Delhi-110011. 2010 - 2011. http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/arunachal/17_Table%201%20-%20B.xls। আহৰণ কৰা হৈছে: 2012-08-23.
বাহ্যিক সংযোগ
[সম্পাদনা কৰক] |
ৱিকিমিডিয়া কমন্সত অৰুণাচল প্ৰদেশ সম্পৰ্কীয় মিডিয়া ফাইল আছে। |
- আধিকাৰিক ৱেবছাইট
- অৰুণাচল প্ৰদেশত পৰ্যটন (আনুষ্ঠানিক)
অৰুণাচল প্ৰদেশ ভ্ৰমণ নিৰ্দেশিকা, ৱিকিভয়াজৰ পৰা- reviewNE - উত্তৰ পূব ভাৰতৰ বিষয়ে সবিশেষ
- অৰুণাচল প্ৰদেশৰ এচ টি ডি (STD) সংকেতসমূহ Archived 2016-05-31 at the Wayback Machine
- Arunachal Pradesh Territorial Dispute between India and China Archived 2010-10-01 at the Wayback Machine, Inventory of Conflict and Environment
|
 তিব্বত স্বায়ত্তশাসিত অঞ্চল, চীন
|
| ||
 পূব অঞ্চল, ভূটান
|
|
 কচিন ৰাজ্য, বাৰ্মা
| ||
 অৰুণাচল প্ৰদেশ 
| ||||
| ||||
| অসম | নাগালেণ্ড | চাগায়িং অঞ্চল, বাৰ্মা
|
| |||||||||||||||||||||||
| ||||||||
| |||||
